ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
Ìý
Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemlerini Farklı parça ve ürünleri önemli bir deÄŸiÅŸiklik ve tezgah duruÅŸuna gerek kalmadan üretebilme kabiliyeti olan sistemler olarak tanımlayabiliriz.
Yalın ve atölye tipi üretim yapan geleneksel imalat sistemlerinde yüksek düzeyde yarı mamul stoku, uzun iş kuyrukları, düşük tezgah faydalanma oranları gibi problemlerle karşılaşılmaktadır.Diğer bir deyişle, etkinlik ve esneklik geleneksel imalat sistemlerinin üzerinde önemle durduğu problemler olmaktadır.  Son yıllarda adları çok sık duyulan ve giderek daha geniş bir uygulama alanı bulan bir bilgisayar bütünleşik imalat (CIM) sistemi olan esnek imalat sistemleri FMS, bu problemlere çözüm getirmek amacıyla geliştirilmişlerdir.
Esnek Ä°malat Sistemi Machine 1 Tools X X Machine 2 Tools X X Machine 3 Tools X X Computer Worker X X X X X X X Unload Load Pallet Transfer System Parts Pallet with workpiece attached Workpiece in queue
FMS kavramı, 1960’larda Londra’da David Williamson adında bir AR-GE mühendisinin esnek bir işleme (machining) düzenini düşünmesi ile ortaya çıkmıştır. İlk başlarda FMS, iki ayrı bilgisayar birimi ile işletiliyordu: 1-İmalat istasyonlarının kontrolü için DNC birimi, 2-Malzeme trafiğini kontrol ve yönetim bilişim birimi,
FMS’ nin çok sayıda tanımlamaları vardır; ABD hükümetince benimsenen tanımı esas alırsak: FMS, birbirlerine otomatik takım tezgahı ve ortak çok katmanlı bilgisayar kontrolü ile önceden belirlenmiş bir parça ailesinden rasgele yüklenilmiş (Random Fabricated) imalata izin veren düzenlemeler.Burada, bir parça ailesinden hangi karışım (mamul gamı) hangi hacimlerde alınırsa alınsın aynı imalat performansının beklenebilmesinden söz edilmektedir.FMS, bir mamul karışımının doğru tezgahta, doğru zamanda ve doğru sıralama ile bulundurulmasını gözetir. Esnekliği sağlayan ve üretim planlama yaklaşımları için yeni taşıyan da bu özelliktir.
Esnek imalat sistemlerinin genel özellikleri ÅŸu ÅŸekilde sıralanabilir; Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemleri ürün çeÅŸidinin fazla olduÄŸu iÅŸletmelerde uygulanabilir. Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemleri aynı gruptan olup farklılık gösteren parçaları üretmek amacıyla kullanılmaktadır.  Genel amaçlı makine-teçhizatı içermektedir. Arklı parçaları üretmek için makine-teçhizatta küçük çaplı deÄŸiÅŸiklikler yapılabilir.
Mamul, yarı mamul ve hammadde otomatik bantlarla, malzeme ve taşıyıcılarla hareket edebilmektedir.  Genel amaçlı makine-teçhizat ve malzeme taşıma sistemini kontrol eden ana bir bilgisayar vardır.  Farklı parçaların üretilmesi makineler üzerinde gerçekleÅŸen otomatik deÄŸiÅŸikliklerle mümkün olabilmektedir.  Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾de personel müdahalesi asgariye indirilmiÅŸtir. Fabrikaya hammadde giriÅŸinden mamul çıkışına kadar kalite kontrol, tasarım,  üretim gibi tüm iÅŸlemler otomasyona dayalı olarak bilgisayarla gerçekleÅŸtirmektedir.
  Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ sistemlerinde baÅŸlıca esneklik türleri  Tezgah-makine esnekliÄŸi, Uretim süreci-proses esnekliÄŸi,  ürün esnekliÄŸi, iÅŸ akışı (routing) esnekliÄŸi,  geniÅŸleme esnekliÄŸi,  hacim senekliÄŸi,  iÅŸlem (operation) esnekliÄŸi  üretim yöntemi esnekliÄŸidir
Esneklik Türleri Tezgah-makina esnekliği,  çeşitli tipte parça işlenebilmesi için tezgahta yapılması gereken ayarların ve değişikliklerin ne kadar kolay ve çabuk yapılabildiğini gösteren bir ölçüdür.
Esneklik Türleri Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ süreci-proses esnekliÄŸi , üretim sisteminin, her biri farklı malzemeler kullanılarak ve farklı biçimlerde üretilen, çeÅŸitli tipten bir dizi parçayı üretebilme yetisiyle ilgili bir ölçüdür.
Esneklik Türleri Ãœrün esnekliÄŸi , üretim sisteminin yeni bir ürün dizisine geçiÅŸ yapabilme yetisinin ölçüsüdür. Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ sisteminin tasarlanıp kurulması sırasında gelecekteki ürün tasarımları belirsiz olduÄŸundan ürün esnekliÄŸine hangi boyutta gerek duyulacağına karar vermek oldukça zordur.
Esneklik Türleri İş akışı (Routing) esnekliği,  sistemde meydana gelebilecek beklenmedik bir aksaklığın üretim miktarını ne ölçüde etkileyeceğinin bir göstergesidir. İş akımı esnekliği, sistemin elemanlarından birinin, meydana gelebilecek bir arıza ya da bir bakım çalışması nedeniyle devre dışı kalması halinde, bu elemanın işlevlerinin üretimi aksatmaksızın diğer elemanlara aktarılabilmesi yetisini ifade eder.
Esneklik türleri Genişleme esnekliği , üretim tesisinin kolay ve modüler bir biçimde büyütülebilmesiyle (kapasitesinin artırılabilmesiyle) ilgili bir ölçüdür.
Esneklik Türleri Hacim esnekliÄŸi,  Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sisteminin deÄŸiÅŸik üretim hacimlerinde verimli ÅŸekilde üretim yapabilmesiyle ilgilidir.
Esneklik Türleri İşlem (Operation) esnekliği , her bir parça tipi ile ilgili işlem sıralamasının değiştirilebilirliğinin bir göstergesidir.  Uretim yönetimi esnekliği ,  yönetimde yapılabilecek değişikliklerle ilgilidir .
ESNEKLİK VE REKABET GÜCÜ Hareket esnekliği,(dinamik esneklik)  firmanın, değişen piyasa koşullarına karşılık verebilmesi için yeni atılımlarda bulunabilme kapasitesi olarak tanımlanabilir. Durum esnekliği (statik esneklik)   piyasa şartları değiştiği halde verimli şekilde üretim yapmaya devam edebilme yetisidir.  Bütün bu esneklikler, firma bazında hareket esnekliğini ve dolayısıyla da rekabet gücünün artmasını sağlar.
FMS’ nin gelişimindeki en büyük etken, bilgisayar teknolojisinde gerçekleştirilen ilerlemelerdir.  FMS, genel olarak, CAD (bilgisayar destekli tasarım), CAM (bilgisayar destekli imalat), CAPP (bilgisayar destekli üretim planlama) den oluşan CIM (bilgisayarla bütünleştirilmiş üretim) kavramının bir fiziksel uygulaması olarak düşünülebilir. FMS’ nin en önemli özelliği, belli bir süre boyunca insan müdahalesine gerek göstermeden çalışabilmeleridir
Aşağıdaki şekil talep hacmi ile imalat çeşitliliğine göre içlerinde FMS’ nin de bulunduğu değişik uygulamaların neler olabildiğini belirlemektedir .  ŞEKİL 1 TALEP HACMİ- İMALAT ÇEŞİTLİLİĞİ VE İMALAT SİSTEMLERİ Özel sistem Esnek imalat sistemi İmalat hücresi Standart genel amaçlı tezgahlar Transfer hattı Artan Hacim Artan Esneklik    Talep çeşitliliği
ESNEK İMALAT SİSTEMLERİNİN TANIMI FMS’ yi oluşturan parçalar çeşitli biçimlerde bir araya getirip, bunları 5 grupta toplayabiliriz: Esnek üretim modülü (EÜM), bir tek tezgahtan oluşmaktadır. Esnek üretim hücresi (EÜH), birkaç EÜM ve bazen bir otomatik malzeme taşıma sisteminin bir araya gelmesiyle oluşur. Esnek üretim grubu (EÜG), esnek üretim modülü ve esnek üretim hücrelerinin bir araya gelmeleriyle oluşur. Esnek üretim sistemi (EÜS) ve  Esnek üretim hattı (EÜHT) hem üretim hem de montaj yeteneğine sahip esnek üretim gruplarının bir araya gelmesiyle oluşur
TAMAMLAYICI ve ARALARINDA DEĞİŞTÄ°RÄ°LEBÄ°LÄ°R ESNEK ÃœRETÄ°M SÄ°STEMLERÄ° Ä°ki esnek üretim hücresini birbirinden oldukça farklı biçimde oluÅŸturmak ve yine de, bir dizi ürünü aynı verimle üretmelerini saÄŸlamak mümkündür. Bu hücrelerden biri,  yalnızca, yüksek derecede uzmanlaÅŸmış (esnekliÄŸi olmayan) tezgahlardan oluÅŸturulabilir. Burada, hücreye esneklik kazandırabilmenin koÅŸulu, söz konusu tezgah parkını, imal edilebilecek deÄŸiÅŸik ürün tiplerine uygun,deÄŸiÅŸik tipten yeterli sayıda tezgah içerecek biçimde düzenlemek ve hücre içi harekette etkinliÄŸi saÄŸlamaktır. DiÄŸer hücre ise, birbirinin aynı ama yüksek esnekliÄŸe sahip (deÄŸiÅŸik bir çok iÅŸlem yapabilen) tezgahlardan ve hücre içi hareket en az düzeyde olacak biçimde oluÅŸturulabilir. Bu iki hücreden ilki, bir tesis baÄŸlamında, Tamamlayıcı Tip Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemi (complementary-type FMS); ikincisi ise, Aralarında DeÄŸiÅŸtirilebilir Tip Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemi (interchangeable-type FMS) olarak tanımlanabilir  .
HV-FMS Yüksek Ãœretkenlik Hat üretim sistemi Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ artık zamanını kısalması Stabil  ve güvenilir sistem Yüksek Esneklik Çok fonksiyonlu üretim sistemi Yüksek oranda birleÅŸik üretim GeniÅŸleyebilirlik ve basitlik için azaltılabilirlik HIPARMS
ESNEK ÃœRETÄ°M ELEMAN VE TEKNOLOJÄ°LERÄ°  Bir Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sisteminde, Sayısal denetimli tezgahlar parça iÅŸlemek için gerekli esnekliÄŸi saÄŸlarken malzeme taşıma sistemleri de aynı esneklik çerçevesinde tezgahlar arası fiziksel baÄŸlantıyı saÄŸlar. Bilgisayar sürekli olarak bu elemanları denetler. Bu araçların her biri ayrı bir teknolojinin ürünüdür. Buna göre Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sisteminin temelini oluÅŸturan teknolojileri  sayısal denetimli tezgah teknolojisi,  malzeme taşıyıcıları teknolojisi  sistem elemanlarının birbirinden haberdar olmasını ve sistemin bir bütün olarak denetlenebilmesini saÄŸlayan enformasyon teknolojisi  olarak sınıflandırabiliriz.
BİLGİSAYAR TÜMLEŞİK ÜRETİM (BTÜ) VE ESNEK ÜRETİM SİSTEMLERİ  MOXA C218 Source: http://www.moxa.com/success_story/manufacturing/flexible_manufacturing.htm
Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ süreci  temelde, malzeme iÅŸleme, malzeme taşıma ve enformasyon teknolojilerine dayanmaktadır. Bunların içinde, özellikle enformasyon teknolojisi, üretim elemanlarını tümleÅŸtirici ve bu elemanlar arasındaki orkestrasyonu saÄŸlayıcı iÅŸlevi nedeniyle, önemli bir role sahiptir.  Bu baÄŸlamda,enformasyon teknolojisi üretim organizasyonunu yeni bir geliÅŸim sürecine sokmuÅŸtur ve ürünün ortaya çıkması için gerekli olan bütün araçları ve yöntemleri etkilemektedir. Bilgisayar TümleÅŸik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾, söz konusu etkilemenin bir ürünüdür ve üretim iÅŸlevlerinin, enformasyon teknolojisi aracılığıyla tümleÅŸimi anlamına gelmektedir
Bilgisayar TümleÅŸik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemi üç ana alt  bir bütün olarak düşünülebilir  Yönetim Bilgi Sistemi (YBS) (Management Information System; MIS):  Yönetim Bilgi Sistemi,yöneticilerin fabrikayı yönlendirmedeki karar alma iÅŸlevini destekleyen Bilgisayar tabanlı bir veri iletim ve iÅŸleme sistemidir  Bilgisayar Destekli Tasarım (BDT) (Computer Aided Design; CAD) Sistemi:  Bir Bilgisayar Destekli Tasarım Sistemi temelde bir grafik terminalinden oluÅŸur. Tasarlanan parçanın teknik çizimi bilgisayar ekranında görülebilir ve klavye, tablet gibi araçlarla çizim yapılabilir.  Bilgisayar Destekli Ä°malat (BDÄ°) (Computer Aided Manufacturing; CAM) Sistemi:  Bilgisayar Destekli Ä°malat, genel olarak bir hammaddeyi satışa hazır hale gelmiÅŸ ürüne çeviren bilgisayar denetimli üretim teknikleri ve onların ön hazırlık basamaklarının tamamı olarak tanımlanabilir
Her iki sisteme de ÅŸu ya da bu ölçüde temel oluÅŸturan teknolojiler ve üretim elemanları söz  konusudur. Bunları baÅŸlık olarak aÅŸağıdaki ÅŸekilde sıralayabiliriz  Akıllı Sensörler  Sensörlerin üretimdeki rolü Uyarlanmalı (Adaptive) Kontrol Sistemleri için veri toplamaktır.  Akıllı Robotlar   GeliÅŸmiÅŸ bir robot sistemi akıllı sensörleri sayesinde çevresindeki deÄŸiÅŸimleri algılar ve robot yazılımı gerekli program deÄŸiÅŸikliklerini yaparak yeni ÅŸartlara uyumu saÄŸlar.  Sistem Simülasyonu ve Modelleme  Ä°lki,tek bir iÅŸlemin ya da robotun grafiksel olarak simülasyonudur. DiÄŸeri ise, bütün bir sistemin, örneÄŸin bir Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sisteminin genellikle matematiksel olarak modellenmesidir.  Yapay Zeka   Karmaşık problemlerde optimal çözümü bulabilen geliÅŸmiÅŸ bilgisayar yazılımlarıdır
Veri Tabanları   Verilerin anlamları kaybedilmeden ve gerektiğinde erişilebilecek şekilde saklanması (depolanması)  önemlidir. Veri tabanı bu iş için gerekli belleği sağlar ve bilgi erişim sistemleri de bu veri tabanlarından verilere erişirler. Yerel Alan Ağları  (Local Area Networks ; LAN)   Birbiriyle çok sıkı bir bağlantı içinde olması gereken BTÜ elemanları arasında gerçek zamanlı bir veri akışı mümkün olmalıdır. Birbirinden farklı yapıdaki bu elemanlar arasındaki veri akışının fiziksel mekanizmasını yerel alan ağları oluşturur. Uyarlanmalı Kontrol  (Adaptive Control)  Optimuma yakın performans elde etmek üzere,kontrol parametrelerinin, ölçülen proses değişkenleri doğrultusunda, geri besleme yoluyla otomatik olarak uyarlandığı bir kontrol yöntemidir.  Grup Teknolojisi   Entegre sistemlerin planlama ve geliştirme aşamalarında kullanılan temel bir anlayıştır.
FMS’NİN AMAÇLARI Küçük parti büyüklükleri, Hızlı stok çevrimleri (Inventory Turnover), Tezgah kurmalarının ortadan kaldırılması, Hızlı malzeme aktarımı, Mamul gamındaki değişimlere hızlı uyum, Tezgah arızalanmalarında hızla alternatif rotalama, Tasarım değişmelerine hızla uyum Tüm sistemin sürekli ve bütünleşik olarak izlenmesi, Sözlü ve yazılı iletişime bağımlılıktan kurtulunması, İmalat hacimlerinde hızla değişiklik yapılabilmesi, Planlanan imalata atölye personelince sık sık müdahale yapmanın gerekmemesi,  Teslimat sürelerindeki değişkenliğin az olması,
FMS VE ÜRETİM PLANLAMA  Başka temel işletme yönetimi faaliyetlerinin (örneğin malzeme tedarikçileriyle ilişkiler, pazarlama, personel alımı ve eğitimi, ARGE yönetimi) yanısıra üretim ile ilgili yönetim faaliyetleri de bu amaçlara hizmet edecek biçimde yürütülür.  FMS’ de amaçlananların gerçekleşmesi genellikle (firmalardaki spesifik FMS uygulamasına bağlı değişiklikler saklı kalmak üzere) aşağıdaki üç seviyede planlama içerisindeki özel iş bölümü ile gerçekleşir. 1-Stratejik seviye  2-Taktik seviye 3-Operasyonel seviye
1-Stratejik Seviye  Mamul yelpazesine karar verilerek hangi mamul aileleriyle sınırlı FMS’ nin düşünüleceğinin belirlenmesi, Mamul yelpazesindeki ürünlerin arasındaki miktar (imalat hacmi) ilişkilerinin neler olabileceğinin belirlenmesi, FMS arasından yada bir esnek imalat sisteminin elemanları (tezgah, malzeme taşıma, depolama, bilişim, donanım ve yazılımı) arasından seçim için hangi stratejik avantajların öne çıkarılacağının saptanması, Gerek duyulan esneklik düzeyinin ortaya konulması, Fms yatırımlarının aşamalandırılması, Taktik seviye planlama için hedeflerin ortaya konulması,
2-Taktik Seviye  Hangi parçaların bir arada yüklenebileceğinin (parça kümelerinin) belirlenmesi, Parça kümelerinin sıraya konulmaları, Tezgahların kullanım biçimine (takılı takım grupları ile aynı tip tezgahların oluşturacağı havuzların olup olmayacağına) karar verilmesi, Rotalama alternatiflerinin ortaya çıkarılması, Bir imalat çevrimindeki ürün karışım oranlarına (Production Ratios) karar verilmesi,
3-Operasyonel Seviye  Alternatif rotaların kullanılma kurallarının oluşturulması, Malzeme taşıyıcılarının çalışma kurallarının belirlenmesi, Tezgahlar arasında takım gruplarının aktarımı kurallarının belirlenmesi, Depolama gözlerinin (Storage Cells) kullanılma kurallarının tasarlanması,
ESNEK ÃœRETÄ°M SÄ°STEMÄ°NE GEÇİŞ AÅžAMASINDA YÖNETÄ°MÄ°N ROLÃœ VE DEÄžERLENDÄ°RMESÄ° DeÄŸiÅŸen ve geliÅŸen dünya pazarlarında pazarın yapısı, çeÅŸitleri ve üretilen malların nitelikleri tüketiciler tarafından belirlenmektedir. Tüketiciler sürekli olarak yeni ve deÄŸiÅŸik mamuller arzulamakta bu durum talepte esneklik ve dalgalanma yaratmaktadır. Böylece üretimde hız ve esneklik ön plana çıkmaktadır. Ä°ÅŸletmelerin bu taleplere cevap vermeleri ancak yeni üretim teknolojilerine uyum saÄŸlamalarıyla mümkün olabilecektir. Günümüz iÅŸletmeleri tüketici ihtiyaçlarındaki deÄŸiÅŸime baÄŸlı olarak talepteki dalgalanmaları karşılayabilmek için üretimin esnek bir yapıya sahip olması konusunda önemli sistemler geliÅŸtirmiÅŸtir. Bu sistemler arasında en önemlisi "Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemi"dir.
Bir esnek üretim sistemi dönüşüm programının karşılaştığı kısıtlamalar şöyle özetlenebilir. Sistem değişimleri yapısal olarak güçtür ve yürütümü yüksek maliyet içerir. İşletmeler ürün yenileme için yatırıma giderken, proses yenilemede isteksiz davranmaktadır. Büyük belirsizlikler, istikrarsızlıklar altında karar verirken değişimden kaçılabilir.
Değişim kararı yalnızca maliyet açsından ve üretimi arttırma bazında yapılmamalı, işletmenin rekabet yeteneğine dayandırılmalıdır. Sendikaların iş kaybı korkusu ve çok fonksiyonlu işçi kavramına karşı çıkması caydırıcı bir etki yapar. Bazı işlevlerin değişikliğe uğraması ve üretim sistemi içine yedirilmesi nedeniyle, esnek üretim sistemi tipi değişimler alt ve orta kademe yöneticiler için bir tehdit olarak görünmektedir.  Pek çok durumda alt ve orta kademe yöneticileri esnek üretim sistemine işçilerden daha çok direnç gösterirler. İşletmelerde genel olarak mavi yakalı kesimin karar verme sürecinde yer alma noksanlığı zayıf dikey iletişime yol açar.
Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sisteminin Kurulma Stratejisi ve Kullandığı Teknolojiler  1-Fiziksel alt sistem  2-Kontrol alt sistemi  Grup Teknolojisi (GT) Bilgisayarla BütünleÅŸik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ (CIM) Bilgisayar Destekli Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ (CAM) Otomatik Yönlendirmeli Taşıyıcılar (AGV) Otomatik Yükleme/BoÅŸaltma Ãœniteleri Yönetim Bilgi Sistemi (MIS) Otomatik Malzeme Ä°ÅŸlemi Teknolojileri Akıllı Robotlar-Aparatlar Dağıtılmış Sayısal Denetim (DNC)
Fiziksel alt sistem üç ana birime ayrılabilir: İstasyon:  Tezgahlar, muayene cihazları, yıkama alanı, yükleme-boşaltma alanları.  Depolama Sistemi : Her istasyondaki paletler ya da iki işlem arasında parçanın geçici olarak üzerinde stoklandığı herhangi bir düzenek.  Malzeme Taşıma Sistemi : Işık, elektrik ya da lazer kontrollü taşıyıcılar, taşıyıcı bantlar ve diğerleri.
Kontrol alt sistemi  yazılım ve donanım olarak iki gruba ayrılabilir;  Kontrol yazılımı , fiziksel alt sistem işletiminin yönetim mantığını oluşturan bir Komut Dizini( Instruction  Set) ve dosyalardan  oluşmaktadır. Kontrol donanımı  Yazılımın kullanılabilmesi için gerekli olan bilgisayarlar, bilgi saklama sistemleri, iletişim ağları ve iletişim protokollerinden oluşmaktadır
Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemlerinin Tercih Nedenleri  Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ tamamlama süresinde azalma, Proses içi stoklarda azalma, stok maliyetlerinde düşüş, Parça benzerliklerinden ve uygun sıralama nedeniyle tezgah ayar sürelerinde azalma, Benzer parçalar için ortak kullanım nedeniyle takım ve aparat maliyetlerinde azalma, İşçilik maliyetlerinde düşme,
Kalitede iyileşme, Yer ihtiyacında azalma, Akıcı üretim nedeniyle malzeme taşımada azalma, İş tatmininde yükselme, İş güvenliğinde artış Sistemin kurulmasıyla birlikte kârlılık ve verimlilikte artış görülür.  Böylece işletmenin rekabet gücüde artar.
Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemine GeçiÅŸ AÅŸamasında Yöneticilerin Kararlarını Etkileyen Faktörler  1-Finansal Faktörler 2-Teknolojik Faktörler 3-Endüstriyel Ä°liÅŸkiler ve Ä°ÅŸsizlik 4-EÄŸitim 5-Bakım-Onarım ve Yedek Parça Temini 6-Rakip Ä°ÅŸletmeler 7-Hükümet Politikası
1-Finansal Faktörler  Esnek üretim sistemine geçmenin yol açacağı başlıca harcama kalemlerini şöyle sıralayabiliriz: Endüstriyel robotların fiyatı, Endüstriyel robotların fabrikaya yerleştirilmeleri sırasında yapılacak harcamalar, Bu robotların kullanımı sırasında gerekli olacak özet alet ve teçhizat ile ilgili harcamalar, Robotların fabrikaya yerleştirilmeleri nedeni ile üretimin durmasının sonucu ortaya çıkacak maliyet,
Bilgisayarların maliyeti, İşçilerin eğitim programlarının maliyeti, Sistemin yürümesi sırasında yapılacak bakım-onarım harcamaları, İstihdam edilecek nitelikte işgücünün maliyeti, Bilgisayar programlarında yapılacak değişimlerin maliyeti, Sigorta prim ödemeleri, Yatırılan sermayenin maliyeti, Enerji maliyeti.
Esnek üretim sisteminin doÄŸuracağı mali kazançları ise şöyle sıralayabiliriz: Ä°ÅŸgücü maliyetlerinde saÄŸlanacak tasarruflar, Hammadde, yarımamul madde ve malzeme kullanımında saÄŸlanacak tasarruflar, Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ artıklarının azalması nedeni ile saÄŸlanacak tasarruflar, Kusurlu mal üretiminin azalması nedeniyle yeniden iÅŸleme tabi tutma maliyetlerinin azalması, Ä°ÅŸ kazalarının azalması sonucu, bu tür harcamaların azalması, Fiziksel alandan saÄŸlanan tasarruflar sonucu fiziksel alanlar için yapılan harcamaların azalması,
Enerji tüketiminde saÄŸlanacak tasarruf, Kalite kontrol faaliyetleri ile ilgili harcamalardan saÄŸlanacak tasarruf, Stok maliyetlerinin azalması, Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾e geçmeden önce yapılan hazırlık sürelerinin kısalması sonucunda elde edilecek kazançlar, Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ süreci süresinin kısalması nedeni ile elde edilecek kazançlar, Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ miktarının ve üretim kalitesinin yükselmesi nedeni ile elde edilecek kazançlar, Yönetim giderlerinin azalması, Hükümet tarafından tanınacak vergi muafiyetlerinin ve amortisman giderlerinin doÄŸuracağı kazançlar.
2-Teknolojik Faktörler  Yönetimin esnek üretim sistemine geçerken teknolojik gelişmeleri son derece ayrıntılı olarak incelenmesi gerekir.  Bu inceleme özellikle esnek üretimin asli unsurlarını oluşturan endüstriyel robotlar ve yapay zeka üzerinde yoğunlaştırılmalıdır.  Ayrıca sistemde kullanılacak bilgisayarlar üzerinde de önemle durulmalıdır.
3-Endüstriyel İlişkiler ve İşçilik  Genellikle işçiler yeni teknolojilere şu nedenlerle karşı çıkarlar: İşlerini kaybetme korkusu, Kendilerinin görüş ve önerileri alınmaksızın yeni üretim sistemlerinin üst kademe tarafından zorla uygulamaya konulması, İşçilerin işleri ile ilgili konularında alınacak kararlara katılmamaları.
4-Eğitim  Esnek üretim sistemini benimseyen bir işletme kaçınılmaz olarak yoğun eğitim programları düzenlemek zorundadır.  Esnek üretim sistemlerinde işçiler çok fonksiyonlu olup, tek bir prosese bağlı olan geleneksel işçilerden farklıdırlar.  Bu yüzde tüm işçiler hücredeki tüm prosesleri yapacak şekilde eğitilmelidir.  Bu, eleman sayısı yönünden hücreye esneklik kazandırma açısından çok önemlidir Yeni anlayış bazı yetkilerin kurulan takımlara devrini gerektirdiğinden, özellikle otoriter ve dikey yapıdaki geleneksel kuruluşlarda orta yönetim ve alt yönetim bu durumu kendi etkilerinin gevşemesi olarak görebilir.  Bu yüzden değişimden etkilenecek herkesin, tüm yöneticilerde dahil olmak üzere eğitilmesi gerekir
5-Bakım Onarım ve Yedek Parça Temini  Esnek üretim sistemine geçecek işletmelerin bakım-onarım ve programlama sorunlarını nasıl çözüme kavuşturacakları hususunda çok dikkatli olması gerekir.  İşletmelerin bu sorunların üstesinden gelebilmeleri için üç seçenekleri vardır.  Birincisi sistemi satın aldıkları işletmeden bakım onarım ve programlama hizmetlerini talep etmek, ikincisi bu işlevleri yerine getirecek uzmanları bulup işletme bünyesinde istihdam etmek ve üçüncüsü de mevcut elemanları eğitmek yoluyla onlara gerekli nitelikleri kazandırarak bakım-onarım programlama işlerinin üstesinden gelmektir.
6-Rakip İşletmeler  Yönetimin rakip işletmelerin, esnek üretim sistemini kullanıma geçiş ile ilgili eğilimlerini yakından takip etmesi gerekir.  Yönetim rakip işletmelerde böyle bir eğilimin mevcudiyetini anladığı zaman, hemen harekete geçerek olayın gerisinde kalınmaması için gerekenleri yapmalıdır.  Yeni üretim sistemini benimsemeyen bir işletme benimseyenler karşısında rekabet gücünü yitirip piyasadan silinir.
7-Hükümet Politikası  Yönetim, esnek üretim sistemine geçiş hususunda hükümetin yaklaşımında değerlendirilmelidir.  Hükümet hızlı amortisman, ucuz kredi, gümrük muafiyeti, işçilik sigortası, eğitim gibi konularda alacağı kararlar ile bu yeni üretim sistemine geçişi hızlandırabilir veya yavaşlatabilir.  Bu nedenle hükümetin kararları ve kararlarının yönü iyi analiz edilmelidir.
FMS SONUÇ  İmalat sektöründe olduğu gibi günümüzde hizmet üretiminde de esneklik ön plana çıkmıştır. Hizmet üreten işletmeler müşteri isteklerine cevap verebilmek için teknolojideki gelişmelere ayak uydurmak zorundadırlar. Bu yüzden firmalar tam bir otomasyon ile birlikte, taleplerde meydana gelen değişimlere hızla cevap verebilmelidirler. Müşteri tercihleri doğrultusunda sunulan hizmetlerde çeşitliliği arttırmalıdır. Otomasyona ve bilgisayara dayalı modern üretim sistemlerini uygulayabilmek için işletmelerin gerekli araştırmaları yapmaları ve Japonya’da olduğu gibi devletin bu konuda öncü olması gerekmektedir.
Örnek Esnek İmalat Sistemi Parts loading and unloading Machines Material handling system
Gerçek bir örnek The Ford Motor Company
Ford’ un  Problem i Ford Powertrain ’de   aşağıdaki güçlüklerle karşılaştılar -  modası geçmiş hücre kontrolü -  bu nedenden dolayı esneklikten yoksun kalmak -  ve neden olduğu etkinlik kaybı
Çözüm Tamamlanmış bir hücre kontrolü açık bir mimariye,genellikle erişilebilir araçlara ve endüstride standart olan donanım,yazılım ve protokollere dayanır.Ford çözümü, Esnek üretim sistemine geçmekte buldu.
Yararları Ford’a, farklı satıcılardan sağlanan aletleri beraber kullanma ve eşleme imkanı verdi. Uygulamaları yerine getirmek için gerekli olan işçi-yıl sayısını azalttı.  Tamamen otomatik kapalı-loop kontrolcü için gerekli bütçe,eski sistem için gerekli olandan  1/10 th  oranında daha azdı. Operatörleri için ekstradan eğitim gerekmiyordu.

More Related Content

What's hot (20)

Agile Manufacturing, Çevik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Agile Manufacturing, Çevik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾Agile Manufacturing, Çevik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Agile Manufacturing, Çevik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Evren E
Ìý
´¡°ùç±ð±ô¾±Ì‡°ì
´¡°ùç±ð±ô¾±Ì‡°ì´¡°ùç±ð±ô¾±Ì‡°ì
´¡°ùç±ð±ô¾±Ì‡°ì
Emre Irmak
Ìý
Yalın üretim - Lean manufacturing
Yalın üretim - Lean manufacturingYalın üretim - Lean manufacturing
Yalın üretim - Lean manufacturing
Kazım Anıl AYDIN
Ìý
Idrar Retansiyonu Kavram Haritası
Idrar Retansiyonu Kavram HaritasıIdrar Retansiyonu Kavram Haritası
Idrar Retansiyonu Kavram Haritası
nandacepte.org
Ìý
Örgütsel değişimde direnç ve yatkınlık
Örgütsel değişimde direnç ve yatkınlıkÖrgütsel değişimde direnç ve yatkınlık
Örgütsel değişimde direnç ve yatkınlık
Yunus Emre Sarıgül
Ìý
Mali̇yet si̇stemleri̇
Mali̇yet si̇stemleri̇Mali̇yet si̇stemleri̇
Mali̇yet si̇stemleri̇
Hüseyin ŞEN
Ìý
Insan iliskileri-sunu
Insan iliskileri-sunuInsan iliskileri-sunu
Insan iliskileri-sunu
HasanCan Åžahin
Ìý
Hücresel i malat
Hücresel i malatHücresel i malat
Hücresel i malat
answer3131
Ìý
Oral Mukoz Membranda Bozulma Kavram Haritası
Oral Mukoz Membranda Bozulma Kavram HaritasıOral Mukoz Membranda Bozulma Kavram Haritası
Oral Mukoz Membranda Bozulma Kavram Haritası
nandacepte.org
Ìý
Hijyen ve sanitasyon
Hijyen ve sanitasyonHijyen ve sanitasyon
Hijyen ve sanitasyon
ademkr61
Ìý
Ci̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ Sunum
Ci̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ SunumCi̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ Sunum
Ci̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ Sunum
nandacepte.org
Ìý
Fabri̇ka düzenlemesi̇
Fabri̇ka düzenlemesi̇Fabri̇ka düzenlemesi̇
Fabri̇ka düzenlemesi̇
Suleyman Bayindir
Ìý
Bulutbilisim sunum
Bulutbilisim sunumBulutbilisim sunum
Bulutbilisim sunum
ugurbudak
Ìý
Oral Mukoz Membranda Bozulma Sunum
Oral Mukoz Membranda Bozulma SunumOral Mukoz Membranda Bozulma Sunum
Oral Mukoz Membranda Bozulma Sunum
nandacepte.org
Ìý
Gıda Güvenliği ve Hijyen
Gıda Güvenliği ve HijyenGıda Güvenliği ve Hijyen
Gıda Güvenliği ve Hijyen
kocarlitarim
Ìý
Doku Bütünlüğünde Bozulma Sunum
Doku Bütünlüğünde Bozulma SunumDoku Bütünlüğünde Bozulma Sunum
Doku Bütünlüğünde Bozulma Sunum
nandacepte.org
Ìý
Karar Teoremi̇
Karar Teoremi̇Karar Teoremi̇
Karar Teoremi̇
Engin Çakir
Ìý
Yalin uretim.pptx
Yalin uretim.pptxYalin uretim.pptx
Yalin uretim.pptx
FilizMizrak
Ìý
Tam zamanında üsdfsdfretim 1
Tam zamanında üsdfsdfretim 1Tam zamanında üsdfsdfretim 1
Tam zamanında üsdfsdfretim 1
onurkoseoglu
Ìý
Agile Manufacturing, Çevik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Agile Manufacturing, Çevik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾Agile Manufacturing, Çevik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Agile Manufacturing, Çevik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Evren E
Ìý
´¡°ùç±ð±ô¾±Ì‡°ì
´¡°ùç±ð±ô¾±Ì‡°ì´¡°ùç±ð±ô¾±Ì‡°ì
´¡°ùç±ð±ô¾±Ì‡°ì
Emre Irmak
Ìý
Yalın üretim - Lean manufacturing
Yalın üretim - Lean manufacturingYalın üretim - Lean manufacturing
Yalın üretim - Lean manufacturing
Kazım Anıl AYDIN
Ìý
Idrar Retansiyonu Kavram Haritası
Idrar Retansiyonu Kavram HaritasıIdrar Retansiyonu Kavram Haritası
Idrar Retansiyonu Kavram Haritası
nandacepte.org
Ìý
Örgütsel değişimde direnç ve yatkınlık
Örgütsel değişimde direnç ve yatkınlıkÖrgütsel değişimde direnç ve yatkınlık
Örgütsel değişimde direnç ve yatkınlık
Yunus Emre Sarıgül
Ìý
Mali̇yet si̇stemleri̇
Mali̇yet si̇stemleri̇Mali̇yet si̇stemleri̇
Mali̇yet si̇stemleri̇
Hüseyin ŞEN
Ìý
Hücresel i malat
Hücresel i malatHücresel i malat
Hücresel i malat
answer3131
Ìý
Oral Mukoz Membranda Bozulma Kavram Haritası
Oral Mukoz Membranda Bozulma Kavram HaritasıOral Mukoz Membranda Bozulma Kavram Haritası
Oral Mukoz Membranda Bozulma Kavram Haritası
nandacepte.org
Ìý
Hijyen ve sanitasyon
Hijyen ve sanitasyonHijyen ve sanitasyon
Hijyen ve sanitasyon
ademkr61
Ìý
Ci̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ Sunum
Ci̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ SunumCi̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ Sunum
Ci̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ Sunum
nandacepte.org
Ìý
Fabri̇ka düzenlemesi̇
Fabri̇ka düzenlemesi̇Fabri̇ka düzenlemesi̇
Fabri̇ka düzenlemesi̇
Suleyman Bayindir
Ìý
Bulutbilisim sunum
Bulutbilisim sunumBulutbilisim sunum
Bulutbilisim sunum
ugurbudak
Ìý
Oral Mukoz Membranda Bozulma Sunum
Oral Mukoz Membranda Bozulma SunumOral Mukoz Membranda Bozulma Sunum
Oral Mukoz Membranda Bozulma Sunum
nandacepte.org
Ìý
Gıda Güvenliği ve Hijyen
Gıda Güvenliği ve HijyenGıda Güvenliği ve Hijyen
Gıda Güvenliği ve Hijyen
kocarlitarim
Ìý
Doku Bütünlüğünde Bozulma Sunum
Doku Bütünlüğünde Bozulma SunumDoku Bütünlüğünde Bozulma Sunum
Doku Bütünlüğünde Bozulma Sunum
nandacepte.org
Ìý
Karar Teoremi̇
Karar Teoremi̇Karar Teoremi̇
Karar Teoremi̇
Engin Çakir
Ìý
Yalin uretim.pptx
Yalin uretim.pptxYalin uretim.pptx
Yalin uretim.pptx
FilizMizrak
Ìý
Tam zamanında üsdfsdfretim 1
Tam zamanında üsdfsdfretim 1Tam zamanında üsdfsdfretim 1
Tam zamanında üsdfsdfretim 1
onurkoseoglu
Ìý

Viewers also liked (20)

ÃœRETÄ°M PLANLAMA NEDÄ°R..?
ÃœRETÄ°M PLANLAMA NEDÄ°R..?ÃœRETÄ°M PLANLAMA NEDÄ°R..?
ÃœRETÄ°M PLANLAMA NEDÄ°R..?
gesiad
Ìý
Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Yönetimi 1. Bölüm
Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Yönetimi 1. BölümÃœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Yönetimi 1. Bölüm
Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Yönetimi 1. Bölüm
Aretiasus
Ìý
Uretim planlama 2009
Uretim planlama 2009Uretim planlama 2009
Uretim planlama 2009
tanjuzoturk
Ìý
7.bölüm üreti̇m yöneti̇mi̇
7.bölüm üreti̇m yöneti̇mi̇7.bölüm üreti̇m yöneti̇mi̇
7.bölüm üreti̇m yöneti̇mi̇
Suleyman Bayindir
Ìý
Savior otomasyon ekim 2016 sunum akıllı fabrika
Savior otomasyon ekim 2016 sunum akıllı fabrikaSavior otomasyon ekim 2016 sunum akıllı fabrika
Savior otomasyon ekim 2016 sunum akıllı fabrika
weintek
Ìý
Cellular Manufacturing
Cellular ManufacturingCellular Manufacturing
Cellular Manufacturing
Evren E
Ìý
eis te malzeme taşıma sistemleri
eis te malzeme taşıma sistemlerieis te malzeme taşıma sistemleri
eis te malzeme taşıma sistemleri
bugraodabasi
Ìý
Uretim Yonetimi 4 Bölümü
Uretim Yonetimi 4 BölümüUretim Yonetimi 4 Bölümü
Uretim Yonetimi 4 Bölümü
Aretiasus
Ìý
üReti̇m yöneti̇mi̇ 2 bölüm
üReti̇m yöneti̇mi̇ 2 bölümüReti̇m yöneti̇mi̇ 2 bölüm
üReti̇m yöneti̇mi̇ 2 bölüm
Aretiasus
Ìý
Uretim Yonetimi 5-a Bölümü
Uretim Yonetimi 5-a BölümüUretim Yonetimi 5-a Bölümü
Uretim Yonetimi 5-a Bölümü
Aretiasus
Ìý
Performans Değerlendirmesinde Sonuçların Kullanılması
Performans Değerlendirmesinde Sonuçların KullanılmasıPerformans Değerlendirmesinde Sonuçların Kullanılması
Performans Değerlendirmesinde Sonuçların Kullanılması
Pusula360
Ìý
üReti̇m yöneti̇mi̇ 3 bölüm
üReti̇m yöneti̇mi̇ 3 bölümüReti̇m yöneti̇mi̇ 3 bölüm
üReti̇m yöneti̇mi̇ 3 bölüm
Aretiasus
Ìý
home automation
home automationhome automation
home automation
Abhinash Yadav
Ìý
Kapasite planlaması
Kapasite planlamasıKapasite planlaması
Kapasite planlaması
Halil Ä°brahim CENGÄ°Z
Ìý
Ucret yonetimi
Ucret yonetimiUcret yonetimi
Ucret yonetimi
Tur Kan
Ìý
2776635
27766352776635
2776635
Eliz OÄžUZ
Ìý
Uretim Yonetimi 5-b Bölümü
Uretim Yonetimi 5-b BölümüUretim Yonetimi 5-b Bölümü
Uretim Yonetimi 5-b Bölümü
Aretiasus
Ìý
Yönetim ve org.4
Yönetim ve org.4Yönetim ve org.4
Yönetim ve org.4
Nisantasi University
Ìý
Hücresel üretim
Hücresel üretimHücresel üretim
Hücresel üretim
Osman Inan
Ìý
Proje Notlari
Proje NotlariProje Notlari
Proje Notlari
Aretiasus
Ìý
ÃœRETÄ°M PLANLAMA NEDÄ°R..?
ÃœRETÄ°M PLANLAMA NEDÄ°R..?ÃœRETÄ°M PLANLAMA NEDÄ°R..?
ÃœRETÄ°M PLANLAMA NEDÄ°R..?
gesiad
Ìý
Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Yönetimi 1. Bölüm
Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Yönetimi 1. BölümÃœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Yönetimi 1. Bölüm
Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Yönetimi 1. Bölüm
Aretiasus
Ìý
Uretim planlama 2009
Uretim planlama 2009Uretim planlama 2009
Uretim planlama 2009
tanjuzoturk
Ìý
7.bölüm üreti̇m yöneti̇mi̇
7.bölüm üreti̇m yöneti̇mi̇7.bölüm üreti̇m yöneti̇mi̇
7.bölüm üreti̇m yöneti̇mi̇
Suleyman Bayindir
Ìý
Savior otomasyon ekim 2016 sunum akıllı fabrika
Savior otomasyon ekim 2016 sunum akıllı fabrikaSavior otomasyon ekim 2016 sunum akıllı fabrika
Savior otomasyon ekim 2016 sunum akıllı fabrika
weintek
Ìý
Cellular Manufacturing
Cellular ManufacturingCellular Manufacturing
Cellular Manufacturing
Evren E
Ìý
eis te malzeme taşıma sistemleri
eis te malzeme taşıma sistemlerieis te malzeme taşıma sistemleri
eis te malzeme taşıma sistemleri
bugraodabasi
Ìý
Uretim Yonetimi 4 Bölümü
Uretim Yonetimi 4 BölümüUretim Yonetimi 4 Bölümü
Uretim Yonetimi 4 Bölümü
Aretiasus
Ìý
üReti̇m yöneti̇mi̇ 2 bölüm
üReti̇m yöneti̇mi̇ 2 bölümüReti̇m yöneti̇mi̇ 2 bölüm
üReti̇m yöneti̇mi̇ 2 bölüm
Aretiasus
Ìý
Uretim Yonetimi 5-a Bölümü
Uretim Yonetimi 5-a BölümüUretim Yonetimi 5-a Bölümü
Uretim Yonetimi 5-a Bölümü
Aretiasus
Ìý
Performans Değerlendirmesinde Sonuçların Kullanılması
Performans Değerlendirmesinde Sonuçların KullanılmasıPerformans Değerlendirmesinde Sonuçların Kullanılması
Performans Değerlendirmesinde Sonuçların Kullanılması
Pusula360
Ìý
üReti̇m yöneti̇mi̇ 3 bölüm
üReti̇m yöneti̇mi̇ 3 bölümüReti̇m yöneti̇mi̇ 3 bölüm
üReti̇m yöneti̇mi̇ 3 bölüm
Aretiasus
Ìý
Ucret yonetimi
Ucret yonetimiUcret yonetimi
Ucret yonetimi
Tur Kan
Ìý
Uretim Yonetimi 5-b Bölümü
Uretim Yonetimi 5-b BölümüUretim Yonetimi 5-b Bölümü
Uretim Yonetimi 5-b Bölümü
Aretiasus
Ìý
Hücresel üretim
Hücresel üretimHücresel üretim
Hücresel üretim
Osman Inan
Ìý
Proje Notlari
Proje NotlariProje Notlari
Proje Notlari
Aretiasus
Ìý

More from Evren E (18)

Lean Manufacturing , Yalın Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Lean Manufacturing , Yalın Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾Lean Manufacturing , Yalın Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Lean Manufacturing , Yalın Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Evren E
Ìý
Total Quality Management, Toplam Kalite Yönetimi 2
Total Quality Management, Toplam Kalite Yönetimi 2Total Quality Management, Toplam Kalite Yönetimi 2
Total Quality Management, Toplam Kalite Yönetimi 2
Evren E
Ìý
Automated Storage and Retrival Systems AS/RS
Automated Storage and Retrival Systems AS/RSAutomated Storage and Retrival Systems AS/RS
Automated Storage and Retrival Systems AS/RS
Evren E
Ìý
Material Handling Technologies
Material Handling TechnologiesMaterial Handling Technologies
Material Handling Technologies
Evren E
Ìý
Latest Developments In CIM
Latest Developments In CIMLatest Developments In CIM
Latest Developments In CIM
Evren E
Ìý
Just in Time , Tam Zamanında Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Just in Time , Tam Zamanında Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾Just in Time , Tam Zamanında Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Just in Time , Tam Zamanında Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Evren E
Ìý
concurrent engineering, eş zamanlı mühendislik
concurrent engineering, eş zamanlı mühendislikconcurrent engineering, eş zamanlı mühendislik
concurrent engineering, eş zamanlı mühendislik
Evren E
Ìý
Industrial Robots
Industrial RobotsIndustrial Robots
Industrial Robots
Evren E
Ìý
Computer Aided Manufacturing
Computer Aided ManufacturingComputer Aided Manufacturing
Computer Aided Manufacturing
Evren E
Ìý
Time-table Scheduling
Time-table SchedulingTime-table Scheduling
Time-table Scheduling
Evren E
Ìý
Supply Chain Management
Supply Chain ManagementSupply Chain Management
Supply Chain Management
Evren E
Ìý
Staff Scheduling
Staff SchedulingStaff Scheduling
Staff Scheduling
Evren E
Ìý
NETWORK AND GRAPH PROBLEMS
NETWORK AND GRAPH PROBLEMSNETWORK AND GRAPH PROBLEMS
NETWORK AND GRAPH PROBLEMS
Evren E
Ìý
Goal Programming
Goal ProgrammingGoal Programming
Goal Programming
Evren E
Ìý
Facility Location Problem
Facility Location ProblemFacility Location Problem
Facility Location Problem
Evren E
Ìý
CREW SCHEDULING
CREW SCHEDULINGCREW SCHEDULING
CREW SCHEDULING
Evren E
Ìý
AGGREGATE PLANNING MODELS FOR FIELD SERVICE DELIVERY
AGGREGATE PLANNING MODELS FOR FIELD SERVICE DELIVERYAGGREGATE PLANNING MODELS FOR FIELD SERVICE DELIVERY
AGGREGATE PLANNING MODELS FOR FIELD SERVICE DELIVERY
Evren E
Ìý
Assingment Problem3
Assingment Problem3Assingment Problem3
Assingment Problem3
Evren E
Ìý
Lean Manufacturing , Yalın Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Lean Manufacturing , Yalın Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾Lean Manufacturing , Yalın Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Lean Manufacturing , Yalın Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Evren E
Ìý
Total Quality Management, Toplam Kalite Yönetimi 2
Total Quality Management, Toplam Kalite Yönetimi 2Total Quality Management, Toplam Kalite Yönetimi 2
Total Quality Management, Toplam Kalite Yönetimi 2
Evren E
Ìý
Automated Storage and Retrival Systems AS/RS
Automated Storage and Retrival Systems AS/RSAutomated Storage and Retrival Systems AS/RS
Automated Storage and Retrival Systems AS/RS
Evren E
Ìý
Material Handling Technologies
Material Handling TechnologiesMaterial Handling Technologies
Material Handling Technologies
Evren E
Ìý
Latest Developments In CIM
Latest Developments In CIMLatest Developments In CIM
Latest Developments In CIM
Evren E
Ìý
Just in Time , Tam Zamanında Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Just in Time , Tam Zamanında Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾Just in Time , Tam Zamanında Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Just in Time , Tam Zamanında Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾
Evren E
Ìý
concurrent engineering, eş zamanlı mühendislik
concurrent engineering, eş zamanlı mühendislikconcurrent engineering, eş zamanlı mühendislik
concurrent engineering, eş zamanlı mühendislik
Evren E
Ìý
Industrial Robots
Industrial RobotsIndustrial Robots
Industrial Robots
Evren E
Ìý
Computer Aided Manufacturing
Computer Aided ManufacturingComputer Aided Manufacturing
Computer Aided Manufacturing
Evren E
Ìý
Time-table Scheduling
Time-table SchedulingTime-table Scheduling
Time-table Scheduling
Evren E
Ìý
Supply Chain Management
Supply Chain ManagementSupply Chain Management
Supply Chain Management
Evren E
Ìý
Staff Scheduling
Staff SchedulingStaff Scheduling
Staff Scheduling
Evren E
Ìý
NETWORK AND GRAPH PROBLEMS
NETWORK AND GRAPH PROBLEMSNETWORK AND GRAPH PROBLEMS
NETWORK AND GRAPH PROBLEMS
Evren E
Ìý
Goal Programming
Goal ProgrammingGoal Programming
Goal Programming
Evren E
Ìý
Facility Location Problem
Facility Location ProblemFacility Location Problem
Facility Location Problem
Evren E
Ìý
CREW SCHEDULING
CREW SCHEDULINGCREW SCHEDULING
CREW SCHEDULING
Evren E
Ìý
AGGREGATE PLANNING MODELS FOR FIELD SERVICE DELIVERY
AGGREGATE PLANNING MODELS FOR FIELD SERVICE DELIVERYAGGREGATE PLANNING MODELS FOR FIELD SERVICE DELIVERY
AGGREGATE PLANNING MODELS FOR FIELD SERVICE DELIVERY
Evren E
Ìý
Assingment Problem3
Assingment Problem3Assingment Problem3
Assingment Problem3
Evren E
Ìý

Flexible Manufacturing Systems, Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemleri

  • 2. Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemlerini Farklı parça ve ürünleri önemli bir deÄŸiÅŸiklik ve tezgah duruÅŸuna gerek kalmadan üretebilme kabiliyeti olan sistemler olarak tanımlayabiliriz.
  • 3. Yalın ve atölye tipi üretim yapan geleneksel imalat sistemlerinde yüksek düzeyde yarı mamul stoku, uzun iÅŸ kuyrukları, düşük tezgah faydalanma oranları gibi problemlerle karşılaşılmaktadır.DiÄŸer bir deyiÅŸle, etkinlik ve esneklik geleneksel imalat sistemlerinin üzerinde önemle durduÄŸu problemler olmaktadır. Son yıllarda adları çok sık duyulan ve giderek daha geniÅŸ bir uygulama alanı bulan bir bilgisayar bütünleÅŸik imalat (CIM) sistemi olan esnek imalat sistemleri FMS, bu problemlere çözüm getirmek amacıyla geliÅŸtirilmiÅŸlerdir.
  • 4. Esnek Ä°malat Sistemi Machine 1 Tools X X Machine 2 Tools X X Machine 3 Tools X X Computer Worker X X X X X X X Unload Load Pallet Transfer System Parts Pallet with workpiece attached Workpiece in queue
  • 5. FMS kavramı, 1960’larda Londra’da David Williamson adında bir AR-GE mühendisinin esnek bir iÅŸleme (machining) düzenini düşünmesi ile ortaya çıkmıştır. Ä°lk baÅŸlarda FMS, iki ayrı bilgisayar birimi ile iÅŸletiliyordu: 1-Ä°malat istasyonlarının kontrolü için DNC birimi, 2-Malzeme trafiÄŸini kontrol ve yönetim biliÅŸim birimi,
  • 6. FMS’ nin çok sayıda tanımlamaları vardır; ABD hükümetince benimsenen tanımı esas alırsak: FMS, birbirlerine otomatik takım tezgahı ve ortak çok katmanlı bilgisayar kontrolü ile önceden belirlenmiÅŸ bir parça ailesinden rasgele yüklenilmiÅŸ (Random Fabricated) imalata izin veren düzenlemeler.Burada, bir parça ailesinden hangi karışım (mamul gamı) hangi hacimlerde alınırsa alınsın aynı imalat performansının beklenebilmesinden söz edilmektedir.FMS, bir mamul karışımının doÄŸru tezgahta, doÄŸru zamanda ve doÄŸru sıralama ile bulundurulmasını gözetir. EsnekliÄŸi saÄŸlayan ve üretim planlama yaklaşımları için yeni taşıyan da bu özelliktir.
  • 7. Esnek imalat sistemlerinin genel özellikleri ÅŸu ÅŸekilde sıralanabilir; Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemleri ürün çeÅŸidinin fazla olduÄŸu iÅŸletmelerde uygulanabilir. Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemleri aynı gruptan olup farklılık gösteren parçaları üretmek amacıyla kullanılmaktadır. Genel amaçlı makine-teçhizatı içermektedir. Arklı parçaları üretmek için makine-teçhizatta küçük çaplı deÄŸiÅŸiklikler yapılabilir.
  • 8. Mamul, yarı mamul ve hammadde otomatik bantlarla, malzeme ve taşıyıcılarla hareket edebilmektedir. Genel amaçlı makine-teçhizat ve malzeme taşıma sistemini kontrol eden ana bir bilgisayar vardır. Farklı parçaların üretilmesi makineler üzerinde gerçekleÅŸen otomatik deÄŸiÅŸikliklerle mümkün olabilmektedir. Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾de personel müdahalesi asgariye indirilmiÅŸtir. Fabrikaya hammadde giriÅŸinden mamul çıkışına kadar kalite kontrol, tasarım, üretim gibi tüm iÅŸlemler otomasyona dayalı olarak bilgisayarla gerçekleÅŸtirmektedir.
  • 9. Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ sistemlerinde baÅŸlıca esneklik türleri Tezgah-makine esnekliÄŸi, Uretim süreci-proses esnekliÄŸi, ürün esnekliÄŸi, iÅŸ akışı (routing) esnekliÄŸi, geniÅŸleme esnekliÄŸi, hacim senekliÄŸi, iÅŸlem (operation) esnekliÄŸi üretim yöntemi esnekliÄŸidir
  • 10. Esneklik Türleri Tezgah-makina esnekliÄŸi, çeÅŸitli tipte parça iÅŸlenebilmesi için tezgahta yapılması gereken ayarların ve deÄŸiÅŸikliklerin ne kadar kolay ve çabuk yapılabildiÄŸini gösteren bir ölçüdür.
  • 11. Esneklik Türleri Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ süreci-proses esnekliÄŸi , üretim sisteminin, her biri farklı malzemeler kullanılarak ve farklı biçimlerde üretilen, çeÅŸitli tipten bir dizi parçayı üretebilme yetisiyle ilgili bir ölçüdür.
  • 12. Esneklik Türleri Ãœrün esnekliÄŸi , üretim sisteminin yeni bir ürün dizisine geçiÅŸ yapabilme yetisinin ölçüsüdür. Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ sisteminin tasarlanıp kurulması sırasında gelecekteki ürün tasarımları belirsiz olduÄŸundan ürün esnekliÄŸine hangi boyutta gerek duyulacağına karar vermek oldukça zordur.
  • 13. Esneklik Türleri Ä°ÅŸ akışı (Routing) esnekliÄŸi, sistemde meydana gelebilecek beklenmedik bir aksaklığın üretim miktarını ne ölçüde etkileyeceÄŸinin bir göstergesidir. Ä°ÅŸ akımı esnekliÄŸi, sistemin elemanlarından birinin, meydana gelebilecek bir arıza ya da bir bakım çalışması nedeniyle devre dışı kalması halinde, bu elemanın iÅŸlevlerinin üretimi aksatmaksızın diÄŸer elemanlara aktarılabilmesi yetisini ifade eder.
  • 14. Esneklik türleri GeniÅŸleme esnekliÄŸi , üretim tesisinin kolay ve modüler bir biçimde büyütülebilmesiyle (kapasitesinin artırılabilmesiyle) ilgili bir ölçüdür.
  • 15. Esneklik Türleri Hacim esnekliÄŸi, Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sisteminin deÄŸiÅŸik üretim hacimlerinde verimli ÅŸekilde üretim yapabilmesiyle ilgilidir.
  • 16. Esneklik Türleri Ä°ÅŸlem (Operation) esnekliÄŸi , her bir parça tipi ile ilgili iÅŸlem sıralamasının deÄŸiÅŸtirilebilirliÄŸinin bir göstergesidir. Uretim yönetimi esnekliÄŸi , yönetimde yapılabilecek deÄŸiÅŸikliklerle ilgilidir .
  • 17. ESNEKLÄ°K VE REKABET GÃœCÃœ Hareket esnekliÄŸi,(dinamik esneklik) firmanın, deÄŸiÅŸen piyasa koÅŸullarına karşılık verebilmesi için yeni atılımlarda bulunabilme kapasitesi olarak tanımlanabilir. Durum esnekliÄŸi (statik esneklik) piyasa ÅŸartları deÄŸiÅŸtiÄŸi halde verimli ÅŸekilde üretim yapmaya devam edebilme yetisidir. Bütün bu esneklikler, firma bazında hareket esnekliÄŸini ve dolayısıyla da rekabet gücünün artmasını saÄŸlar.
  • 18. FMS’ nin geliÅŸimindeki en büyük etken, bilgisayar teknolojisinde gerçekleÅŸtirilen ilerlemelerdir. FMS, genel olarak, CAD (bilgisayar destekli tasarım), CAM (bilgisayar destekli imalat), CAPP (bilgisayar destekli üretim planlama) den oluÅŸan CIM (bilgisayarla bütünleÅŸtirilmiÅŸ üretim) kavramının bir fiziksel uygulaması olarak düşünülebilir. FMS’ nin en önemli özelliÄŸi, belli bir süre boyunca insan müdahalesine gerek göstermeden çalışabilmeleridir
  • 19. AÅŸağıdaki ÅŸekil talep hacmi ile imalat çeÅŸitliliÄŸine göre içlerinde FMS’ nin de bulunduÄŸu deÄŸiÅŸik uygulamaların neler olabildiÄŸini belirlemektedir . ÅžEKÄ°L 1 TALEP HACMÄ°- Ä°MALAT ÇEŞİTLÄ°LİĞİ VE Ä°MALAT SÄ°STEMLERÄ° Özel sistem Esnek imalat sistemi Ä°malat hücresi Standart genel amaçlı tezgahlar Transfer hattı Artan Hacim Artan Esneklik Talep çeÅŸitliliÄŸi
  • 20. ESNEK Ä°MALAT SÄ°STEMLERÄ°NÄ°N TANIMI FMS’ yi oluÅŸturan parçalar çeÅŸitli biçimlerde bir araya getirip, bunları 5 grupta toplayabiliriz: Esnek üretim modülü (EÃœM), bir tek tezgahtan oluÅŸmaktadır. Esnek üretim hücresi (EÃœH), birkaç EÃœM ve bazen bir otomatik malzeme taşıma sisteminin bir araya gelmesiyle oluÅŸur. Esnek üretim grubu (EÃœG), esnek üretim modülü ve esnek üretim hücrelerinin bir araya gelmeleriyle oluÅŸur. Esnek üretim sistemi (EÃœS) ve Esnek üretim hattı (EÃœHT) hem üretim hem de montaj yeteneÄŸine sahip esnek üretim gruplarının bir araya gelmesiyle oluÅŸur
  • 21. TAMAMLAYICI ve ARALARINDA DEĞİŞTÄ°RÄ°LEBÄ°LÄ°R ESNEK ÃœRETÄ°M SÄ°STEMLERÄ° Ä°ki esnek üretim hücresini birbirinden oldukça farklı biçimde oluÅŸturmak ve yine de, bir dizi ürünü aynı verimle üretmelerini saÄŸlamak mümkündür. Bu hücrelerden biri, yalnızca, yüksek derecede uzmanlaÅŸmış (esnekliÄŸi olmayan) tezgahlardan oluÅŸturulabilir. Burada, hücreye esneklik kazandırabilmenin koÅŸulu, söz konusu tezgah parkını, imal edilebilecek deÄŸiÅŸik ürün tiplerine uygun,deÄŸiÅŸik tipten yeterli sayıda tezgah içerecek biçimde düzenlemek ve hücre içi harekette etkinliÄŸi saÄŸlamaktır. DiÄŸer hücre ise, birbirinin aynı ama yüksek esnekliÄŸe sahip (deÄŸiÅŸik bir çok iÅŸlem yapabilen) tezgahlardan ve hücre içi hareket en az düzeyde olacak biçimde oluÅŸturulabilir. Bu iki hücreden ilki, bir tesis baÄŸlamında, Tamamlayıcı Tip Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemi (complementary-type FMS); ikincisi ise, Aralarında DeÄŸiÅŸtirilebilir Tip Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemi (interchangeable-type FMS) olarak tanımlanabilir .
  • 22. HV-FMS Yüksek Ãœretkenlik Hat üretim sistemi Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ artık zamanını kısalması Stabil ve güvenilir sistem Yüksek Esneklik Çok fonksiyonlu üretim sistemi Yüksek oranda birleÅŸik üretim GeniÅŸleyebilirlik ve basitlik için azaltılabilirlik HIPARMS
  • 23. ESNEK ÃœRETÄ°M ELEMAN VE TEKNOLOJÄ°LERÄ° Bir Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sisteminde, Sayısal denetimli tezgahlar parça iÅŸlemek için gerekli esnekliÄŸi saÄŸlarken malzeme taşıma sistemleri de aynı esneklik çerçevesinde tezgahlar arası fiziksel baÄŸlantıyı saÄŸlar. Bilgisayar sürekli olarak bu elemanları denetler. Bu araçların her biri ayrı bir teknolojinin ürünüdür. Buna göre Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sisteminin temelini oluÅŸturan teknolojileri sayısal denetimli tezgah teknolojisi, malzeme taşıyıcıları teknolojisi sistem elemanlarının birbirinden haberdar olmasını ve sistemin bir bütün olarak denetlenebilmesini saÄŸlayan enformasyon teknolojisi olarak sınıflandırabiliriz.
  • 24. BÄ°LGÄ°SAYAR TÃœMLEŞİK ÃœRETÄ°M (BTÃœ) VE ESNEK ÃœRETÄ°M SÄ°STEMLERÄ° MOXA C218 Source: http://www.moxa.com/success_story/manufacturing/flexible_manufacturing.htm
  • 25. Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ süreci temelde, malzeme iÅŸleme, malzeme taşıma ve enformasyon teknolojilerine dayanmaktadır. Bunların içinde, özellikle enformasyon teknolojisi, üretim elemanlarını tümleÅŸtirici ve bu elemanlar arasındaki orkestrasyonu saÄŸlayıcı iÅŸlevi nedeniyle, önemli bir role sahiptir. Bu baÄŸlamda,enformasyon teknolojisi üretim organizasyonunu yeni bir geliÅŸim sürecine sokmuÅŸtur ve ürünün ortaya çıkması için gerekli olan bütün araçları ve yöntemleri etkilemektedir. Bilgisayar TümleÅŸik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾, söz konusu etkilemenin bir ürünüdür ve üretim iÅŸlevlerinin, enformasyon teknolojisi aracılığıyla tümleÅŸimi anlamına gelmektedir
  • 26. Bilgisayar TümleÅŸik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemi üç ana alt bir bütün olarak düşünülebilir Yönetim Bilgi Sistemi (YBS) (Management Information System; MIS): Yönetim Bilgi Sistemi,yöneticilerin fabrikayı yönlendirmedeki karar alma iÅŸlevini destekleyen Bilgisayar tabanlı bir veri iletim ve iÅŸleme sistemidir Bilgisayar Destekli Tasarım (BDT) (Computer Aided Design; CAD) Sistemi: Bir Bilgisayar Destekli Tasarım Sistemi temelde bir grafik terminalinden oluÅŸur. Tasarlanan parçanın teknik çizimi bilgisayar ekranında görülebilir ve klavye, tablet gibi araçlarla çizim yapılabilir. Bilgisayar Destekli Ä°malat (BDÄ°) (Computer Aided Manufacturing; CAM) Sistemi: Bilgisayar Destekli Ä°malat, genel olarak bir hammaddeyi satışa hazır hale gelmiÅŸ ürüne çeviren bilgisayar denetimli üretim teknikleri ve onların ön hazırlık basamaklarının tamamı olarak tanımlanabilir
  • 27. Her iki sisteme de ÅŸu ya da bu ölçüde temel oluÅŸturan teknolojiler ve üretim elemanları söz konusudur. Bunları baÅŸlık olarak aÅŸağıdaki ÅŸekilde sıralayabiliriz Akıllı Sensörler Sensörlerin üretimdeki rolü Uyarlanmalı (Adaptive) Kontrol Sistemleri için veri toplamaktır. Akıllı Robotlar GeliÅŸmiÅŸ bir robot sistemi akıllı sensörleri sayesinde çevresindeki deÄŸiÅŸimleri algılar ve robot yazılımı gerekli program deÄŸiÅŸikliklerini yaparak yeni ÅŸartlara uyumu saÄŸlar. Sistem Simülasyonu ve Modelleme Ä°lki,tek bir iÅŸlemin ya da robotun grafiksel olarak simülasyonudur. DiÄŸeri ise, bütün bir sistemin, örneÄŸin bir Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sisteminin genellikle matematiksel olarak modellenmesidir. Yapay Zeka Karmaşık problemlerde optimal çözümü bulabilen geliÅŸmiÅŸ bilgisayar yazılımlarıdır
  • 28. Veri Tabanları Verilerin anlamları kaybedilmeden ve gerektiÄŸinde eriÅŸilebilecek ÅŸekilde saklanması (depolanması) önemlidir. Veri tabanı bu iÅŸ için gerekli belleÄŸi saÄŸlar ve bilgi eriÅŸim sistemleri de bu veri tabanlarından verilere eriÅŸirler. Yerel Alan AÄŸları (Local Area Networks ; LAN) Birbiriyle çok sıkı bir baÄŸlantı içinde olması gereken BTÃœ elemanları arasında gerçek zamanlı bir veri akışı mümkün olmalıdır. Birbirinden farklı yapıdaki bu elemanlar arasındaki veri akışının fiziksel mekanizmasını yerel alan aÄŸları oluÅŸturur. Uyarlanmalı Kontrol (Adaptive Control) Optimuma yakın performans elde etmek üzere,kontrol parametrelerinin, ölçülen proses deÄŸiÅŸkenleri doÄŸrultusunda, geri besleme yoluyla otomatik olarak uyarlandığı bir kontrol yöntemidir. Grup Teknolojisi Entegre sistemlerin planlama ve geliÅŸtirme aÅŸamalarında kullanılan temel bir anlayıştır.
  • 29. FMS’NÄ°N AMAÇLARI Küçük parti büyüklükleri, Hızlı stok çevrimleri (Inventory Turnover), Tezgah kurmalarının ortadan kaldırılması, Hızlı malzeme aktarımı, Mamul gamındaki deÄŸiÅŸimlere hızlı uyum, Tezgah arızalanmalarında hızla alternatif rotalama, Tasarım deÄŸiÅŸmelerine hızla uyum Tüm sistemin sürekli ve bütünleÅŸik olarak izlenmesi, Sözlü ve yazılı iletiÅŸime bağımlılıktan kurtulunması, Ä°malat hacimlerinde hızla deÄŸiÅŸiklik yapılabilmesi, Planlanan imalata atölye personelince sık sık müdahale yapmanın gerekmemesi, Teslimat sürelerindeki deÄŸiÅŸkenliÄŸin az olması,
  • 30. FMS VE ÃœRETÄ°M PLANLAMA BaÅŸka temel iÅŸletme yönetimi faaliyetlerinin (örneÄŸin malzeme tedarikçileriyle iliÅŸkiler, pazarlama, personel alımı ve eÄŸitimi, ARGE yönetimi) yanısıra üretim ile ilgili yönetim faaliyetleri de bu amaçlara hizmet edecek biçimde yürütülür. FMS’ de amaçlananların gerçekleÅŸmesi genellikle (firmalardaki spesifik FMS uygulamasına baÄŸlı deÄŸiÅŸiklikler saklı kalmak üzere) aÅŸağıdaki üç seviyede planlama içerisindeki özel iÅŸ bölümü ile gerçekleÅŸir. 1-Stratejik seviye 2-Taktik seviye 3-Operasyonel seviye
  • 31. 1-Stratejik Seviye Mamul yelpazesine karar verilerek hangi mamul aileleriyle sınırlı FMS’ nin düşünüleceÄŸinin belirlenmesi, Mamul yelpazesindeki ürünlerin arasındaki miktar (imalat hacmi) iliÅŸkilerinin neler olabileceÄŸinin belirlenmesi, FMS arasından yada bir esnek imalat sisteminin elemanları (tezgah, malzeme taşıma, depolama, biliÅŸim, donanım ve yazılımı) arasından seçim için hangi stratejik avantajların öne çıkarılacağının saptanması, Gerek duyulan esneklik düzeyinin ortaya konulması, Fms yatırımlarının aÅŸamalandırılması, Taktik seviye planlama için hedeflerin ortaya konulması,
  • 32. 2-Taktik Seviye Hangi parçaların bir arada yüklenebileceÄŸinin (parça kümelerinin) belirlenmesi, Parça kümelerinin sıraya konulmaları, Tezgahların kullanım biçimine (takılı takım grupları ile aynı tip tezgahların oluÅŸturacağı havuzların olup olmayacağına) karar verilmesi, Rotalama alternatiflerinin ortaya çıkarılması, Bir imalat çevrimindeki ürün karışım oranlarına (Production Ratios) karar verilmesi,
  • 33. 3-Operasyonel Seviye Alternatif rotaların kullanılma kurallarının oluÅŸturulması, Malzeme taşıyıcılarının çalışma kurallarının belirlenmesi, Tezgahlar arasında takım gruplarının aktarımı kurallarının belirlenmesi, Depolama gözlerinin (Storage Cells) kullanılma kurallarının tasarlanması,
  • 34. ESNEK ÃœRETÄ°M SÄ°STEMÄ°NE GEÇİŞ AÅžAMASINDA YÖNETÄ°MÄ°N ROLÃœ VE DEÄžERLENDÄ°RMESÄ° DeÄŸiÅŸen ve geliÅŸen dünya pazarlarında pazarın yapısı, çeÅŸitleri ve üretilen malların nitelikleri tüketiciler tarafından belirlenmektedir. Tüketiciler sürekli olarak yeni ve deÄŸiÅŸik mamuller arzulamakta bu durum talepte esneklik ve dalgalanma yaratmaktadır. Böylece üretimde hız ve esneklik ön plana çıkmaktadır. Ä°ÅŸletmelerin bu taleplere cevap vermeleri ancak yeni üretim teknolojilerine uyum saÄŸlamalarıyla mümkün olabilecektir. Günümüz iÅŸletmeleri tüketici ihtiyaçlarındaki deÄŸiÅŸime baÄŸlı olarak talepteki dalgalanmaları karşılayabilmek için üretimin esnek bir yapıya sahip olması konusunda önemli sistemler geliÅŸtirmiÅŸtir. Bu sistemler arasında en önemlisi "Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemi"dir.
  • 35. Bir esnek üretim sistemi dönüşüm programının karşılaÅŸtığı kısıtlamalar şöyle özetlenebilir. Sistem deÄŸiÅŸimleri yapısal olarak güçtür ve yürütümü yüksek maliyet içerir. Ä°ÅŸletmeler ürün yenileme için yatırıma giderken, proses yenilemede isteksiz davranmaktadır. Büyük belirsizlikler, istikrarsızlıklar altında karar verirken deÄŸiÅŸimden kaçılabilir.
  • 36. DeÄŸiÅŸim kararı yalnızca maliyet açsından ve üretimi arttırma bazında yapılmamalı, iÅŸletmenin rekabet yeteneÄŸine dayandırılmalıdır. Sendikaların iÅŸ kaybı korkusu ve çok fonksiyonlu işçi kavramına karşı çıkması caydırıcı bir etki yapar. Bazı iÅŸlevlerin deÄŸiÅŸikliÄŸe uÄŸraması ve üretim sistemi içine yedirilmesi nedeniyle, esnek üretim sistemi tipi deÄŸiÅŸimler alt ve orta kademe yöneticiler için bir tehdit olarak görünmektedir. Pek çok durumda alt ve orta kademe yöneticileri esnek üretim sistemine işçilerden daha çok direnç gösterirler. Ä°ÅŸletmelerde genel olarak mavi yakalı kesimin karar verme sürecinde yer alma noksanlığı zayıf dikey iletiÅŸime yol açar.
  • 37. Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sisteminin Kurulma Stratejisi ve Kullandığı Teknolojiler 1-Fiziksel alt sistem 2-Kontrol alt sistemi Grup Teknolojisi (GT) Bilgisayarla BütünleÅŸik Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ (CIM) Bilgisayar Destekli Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ (CAM) Otomatik Yönlendirmeli Taşıyıcılar (AGV) Otomatik Yükleme/BoÅŸaltma Ãœniteleri Yönetim Bilgi Sistemi (MIS) Otomatik Malzeme Ä°ÅŸlemi Teknolojileri Akıllı Robotlar-Aparatlar Dağıtılmış Sayısal Denetim (DNC)
  • 38. Fiziksel alt sistem üç ana birime ayrılabilir: Ä°stasyon: Tezgahlar, muayene cihazları, yıkama alanı, yükleme-boÅŸaltma alanları. Depolama Sistemi : Her istasyondaki paletler ya da iki iÅŸlem arasında parçanın geçici olarak üzerinde stoklandığı herhangi bir düzenek. Malzeme Taşıma Sistemi : Işık, elektrik ya da lazer kontrollü taşıyıcılar, taşıyıcı bantlar ve diÄŸerleri.
  • 39. Kontrol alt sistemi yazılım ve donanım olarak iki gruba ayrılabilir; Kontrol yazılımı , fiziksel alt sistem iÅŸletiminin yönetim mantığını oluÅŸturan bir Komut Dizini( Instruction Set) ve dosyalardan oluÅŸmaktadır. Kontrol donanımı Yazılımın kullanılabilmesi için gerekli olan bilgisayarlar, bilgi saklama sistemleri, iletiÅŸim aÄŸları ve iletiÅŸim protokollerinden oluÅŸmaktadır
  • 40. Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemlerinin Tercih Nedenleri Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ tamamlama süresinde azalma, Proses içi stoklarda azalma, stok maliyetlerinde düşüş, Parça benzerliklerinden ve uygun sıralama nedeniyle tezgah ayar sürelerinde azalma, Benzer parçalar için ortak kullanım nedeniyle takım ve aparat maliyetlerinde azalma, İşçilik maliyetlerinde düşme,
  • 41. Kalitede iyileÅŸme, Yer ihtiyacında azalma, Akıcı üretim nedeniyle malzeme taşımada azalma, Ä°ÅŸ tatmininde yükselme, Ä°ÅŸ güvenliÄŸinde artış Sistemin kurulmasıyla birlikte kârlılık ve verimlilikte artış görülür. Böylece iÅŸletmenin rekabet gücüde artar.
  • 42. Esnek Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ Sistemine GeçiÅŸ AÅŸamasında Yöneticilerin Kararlarını Etkileyen Faktörler 1-Finansal Faktörler 2-Teknolojik Faktörler 3-Endüstriyel Ä°liÅŸkiler ve Ä°ÅŸsizlik 4-EÄŸitim 5-Bakım-Onarım ve Yedek Parça Temini 6-Rakip Ä°ÅŸletmeler 7-Hükümet Politikası
  • 43. 1-Finansal Faktörler Esnek üretim sistemine geçmenin yol açacağı baÅŸlıca harcama kalemlerini şöyle sıralayabiliriz: Endüstriyel robotların fiyatı, Endüstriyel robotların fabrikaya yerleÅŸtirilmeleri sırasında yapılacak harcamalar, Bu robotların kullanımı sırasında gerekli olacak özet alet ve teçhizat ile ilgili harcamalar, Robotların fabrikaya yerleÅŸtirilmeleri nedeni ile üretimin durmasının sonucu ortaya çıkacak maliyet,
  • 44. Bilgisayarların maliyeti, İşçilerin eÄŸitim programlarının maliyeti, Sistemin yürümesi sırasında yapılacak bakım-onarım harcamaları, Ä°stihdam edilecek nitelikte iÅŸgücünün maliyeti, Bilgisayar programlarında yapılacak deÄŸiÅŸimlerin maliyeti, Sigorta prim ödemeleri, Yatırılan sermayenin maliyeti, Enerji maliyeti.
  • 45. Esnek üretim sisteminin doÄŸuracağı mali kazançları ise şöyle sıralayabiliriz: Ä°ÅŸgücü maliyetlerinde saÄŸlanacak tasarruflar, Hammadde, yarımamul madde ve malzeme kullanımında saÄŸlanacak tasarruflar, Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ artıklarının azalması nedeni ile saÄŸlanacak tasarruflar, Kusurlu mal üretiminin azalması nedeniyle yeniden iÅŸleme tabi tutma maliyetlerinin azalması, Ä°ÅŸ kazalarının azalması sonucu, bu tür harcamaların azalması, Fiziksel alandan saÄŸlanan tasarruflar sonucu fiziksel alanlar için yapılan harcamaların azalması,
  • 46. Enerji tüketiminde saÄŸlanacak tasarruf, Kalite kontrol faaliyetleri ile ilgili harcamalardan saÄŸlanacak tasarruf, Stok maliyetlerinin azalması, Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾e geçmeden önce yapılan hazırlık sürelerinin kısalması sonucunda elde edilecek kazançlar, Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ süreci süresinin kısalması nedeni ile elde edilecek kazançlar, Ãœ°ù±ð³Ù¾±³¾ miktarının ve üretim kalitesinin yükselmesi nedeni ile elde edilecek kazançlar, Yönetim giderlerinin azalması, Hükümet tarafından tanınacak vergi muafiyetlerinin ve amortisman giderlerinin doÄŸuracağı kazançlar.
  • 47. 2-Teknolojik Faktörler Yönetimin esnek üretim sistemine geçerken teknolojik geliÅŸmeleri son derece ayrıntılı olarak incelenmesi gerekir. Bu inceleme özellikle esnek üretimin asli unsurlarını oluÅŸturan endüstriyel robotlar ve yapay zeka üzerinde yoÄŸunlaÅŸtırılmalıdır. Ayrıca sistemde kullanılacak bilgisayarlar üzerinde de önemle durulmalıdır.
  • 48. 3-Endüstriyel Ä°liÅŸkiler ve İşçilik Genellikle işçiler yeni teknolojilere ÅŸu nedenlerle karşı çıkarlar: Ä°ÅŸlerini kaybetme korkusu, Kendilerinin görüş ve önerileri alınmaksızın yeni üretim sistemlerinin üst kademe tarafından zorla uygulamaya konulması, İşçilerin iÅŸleri ile ilgili konularında alınacak kararlara katılmamaları.
  • 49. 4-EÄŸitim Esnek üretim sistemini benimseyen bir iÅŸletme kaçınılmaz olarak yoÄŸun eÄŸitim programları düzenlemek zorundadır. Esnek üretim sistemlerinde işçiler çok fonksiyonlu olup, tek bir prosese baÄŸlı olan geleneksel işçilerden farklıdırlar. Bu yüzde tüm işçiler hücredeki tüm prosesleri yapacak ÅŸekilde eÄŸitilmelidir. Bu, eleman sayısı yönünden hücreye esneklik kazandırma açısından çok önemlidir Yeni anlayış bazı yetkilerin kurulan takımlara devrini gerektirdiÄŸinden, özellikle otoriter ve dikey yapıdaki geleneksel kuruluÅŸlarda orta yönetim ve alt yönetim bu durumu kendi etkilerinin gevÅŸemesi olarak görebilir. Bu yüzden deÄŸiÅŸimden etkilenecek herkesin, tüm yöneticilerde dahil olmak üzere eÄŸitilmesi gerekir
  • 50. 5-Bakım Onarım ve Yedek Parça Temini Esnek üretim sistemine geçecek iÅŸletmelerin bakım-onarım ve programlama sorunlarını nasıl çözüme kavuÅŸturacakları hususunda çok dikkatli olması gerekir. Ä°ÅŸletmelerin bu sorunların üstesinden gelebilmeleri için üç seçenekleri vardır. Birincisi sistemi satın aldıkları iÅŸletmeden bakım onarım ve programlama hizmetlerini talep etmek, ikincisi bu iÅŸlevleri yerine getirecek uzmanları bulup iÅŸletme bünyesinde istihdam etmek ve üçüncüsü de mevcut elemanları eÄŸitmek yoluyla onlara gerekli nitelikleri kazandırarak bakım-onarım programlama iÅŸlerinin üstesinden gelmektir.
  • 51. 6-Rakip Ä°ÅŸletmeler Yönetimin rakip iÅŸletmelerin, esnek üretim sistemini kullanıma geçiÅŸ ile ilgili eÄŸilimlerini yakından takip etmesi gerekir. Yönetim rakip iÅŸletmelerde böyle bir eÄŸilimin mevcudiyetini anladığı zaman, hemen harekete geçerek olayın gerisinde kalınmaması için gerekenleri yapmalıdır. Yeni üretim sistemini benimsemeyen bir iÅŸletme benimseyenler karşısında rekabet gücünü yitirip piyasadan silinir.
  • 52. 7-Hükümet Politikası Yönetim, esnek üretim sistemine geçiÅŸ hususunda hükümetin yaklaşımında deÄŸerlendirilmelidir. Hükümet hızlı amortisman, ucuz kredi, gümrük muafiyeti, işçilik sigortası, eÄŸitim gibi konularda alacağı kararlar ile bu yeni üretim sistemine geçiÅŸi hızlandırabilir veya yavaÅŸlatabilir. Bu nedenle hükümetin kararları ve kararlarının yönü iyi analiz edilmelidir.
  • 53. FMS SONUÇ Ä°malat sektöründe olduÄŸu gibi günümüzde hizmet üretiminde de esneklik ön plana çıkmıştır. Hizmet üreten iÅŸletmeler müşteri isteklerine cevap verebilmek için teknolojideki geliÅŸmelere ayak uydurmak zorundadırlar. Bu yüzden firmalar tam bir otomasyon ile birlikte, taleplerde meydana gelen deÄŸiÅŸimlere hızla cevap verebilmelidirler. Müşteri tercihleri doÄŸrultusunda sunulan hizmetlerde çeÅŸitliliÄŸi arttırmalıdır. Otomasyona ve bilgisayara dayalı modern üretim sistemlerini uygulayabilmek için iÅŸletmelerin gerekli araÅŸtırmaları yapmaları ve Japonya’da olduÄŸu gibi devletin bu konuda öncü olması gerekmektedir.
  • 54. Örnek Esnek Ä°malat Sistemi Parts loading and unloading Machines Material handling system
  • 55. Gerçek bir örnek The Ford Motor Company
  • 56. Ford’ un Problem i Ford Powertrain ’de aÅŸağıdaki güçlüklerle karşılaÅŸtılar - modası geçmiÅŸ hücre kontrolü - bu nedenden dolayı esneklikten yoksun kalmak - ve neden olduÄŸu etkinlik kaybı
  • 57. Çözüm Tamamlanmış bir hücre kontrolü açık bir mimariye,genellikle eriÅŸilebilir araçlara ve endüstride standart olan donanım,yazılım ve protokollere dayanır.Ford çözümü, Esnek üretim sistemine geçmekte buldu.
  • 58. Yararları Ford’a, farklı satıcılardan saÄŸlanan aletleri beraber kullanma ve eÅŸleme imkanı verdi. Uygulamaları yerine getirmek için gerekli olan işçi-yıl sayısını azalttı. Tamamen otomatik kapalı-loop kontrolcü için gerekli bütçe,eski sistem için gerekli olandan 1/10 th oranında daha azdı. Operatörleri için ekstradan eÄŸitim gerekmiyordu.

Editor's Notes

  • #57: This information was found at the following website: http://www.gensym.com/manufacturing/ss_ford.shtml
  • #58: G2 as they call it uses AGV’s, UNIX work station that communicates via TCP/IP to an Oracle database on a VAX.
  • #59: These benefits were reported from the website listed in the summary http://www.gensym.com/com/manufacturing/ss_ford.shtml