Burun ve paranazal sinüs, nazofarinks kanserleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
•Download as PPT, PDF•
0 likes•13,129 views
More Related Content
What's hot (20)
Viewers also liked (13)
Similar to Burun ve paranazal sinüs, nazofarinks kanserleri (fazlası için www.tipfakultesi.org ) (20)
More from www.tipfakultesi. org (20)
Burun ve paranazal sinüs, nazofarinks kanserleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
- 1. SİNONAZAL MALİGNİTELER Nadir görülürler. Başlangıç semptom ve bulguları benign patolojilerden ve inflamatuvar hastalıklardan kolayca ayırt edilemez. Özellikle beyaz ırkta 50-70 Y erkeklerde daha sık. E/K yaklaşık 2/1 dir. Başlangıç bulguları genellikle spesifik değildir. Kranial nöropatiler, yüzde şişlik ve epistaksis gibi hastalığı düşündürecek özel bulgular sıktır.
- 2. PNS tm lerinin çoğu ( başta yassı epitel hücreli karsinom ) maligndir. Maksiller sinüs en sık tutulan bölge olup bunu burun boşluğu, etmoid sinüsler ile frontal ve sfenoid sinüs ( % 1) takip eder. PNS tm lerinin % 44 kadarında mesleksel ekspojur ile ilişki Bu meslekler nikel, krom, isopropil yağlar, volatil hidrokarbonlar, ağaç, ayakkabı ve tekstil sanayi olarak sayılabilir. İnsan papillomavirüs 6 ve 12 nin de ilave faktör olarak saptandığı çalışmalar vardır. Bu virüsler invert papillomlarda % 24, yassı epitel hücreli kanserlerde de % 4 oranında saptanmıştır. Nikel işyerlerinde çalışanlarla yassı epitel hücreli karsinom, odun talaşı ve deri tabaklama ile uğraşanlar ile adenokarsinom arasında Sigara içimi ve alkol kullanımı ile sinonazal malignansiler arasında kesin bir ilişki kurulamamıştır.
- 3. KLİNİK Benign ve malign patolojilerin başlangıçta birbirine benzer klinik tablolar sergilemesi malign hastalıkların tanınmasında önemli gecikmelere yol açar. Malign hastalıkların, ilk semptomların ortaya çıkışından tanınmalarına kadar geçen süre ortalama 6-8 ay Erken tanı, sinonazal semptomların uygun ve yeterli bir tıbbi tedaviye rağmen düzelmemesi durumunda malignansiden mutlak olarak şüphelenilmesi ile mümkün olabilecektir.
- 4. MAKSİLLA KANSERLERİNDE SEMPTOMLAR NAZAL % 50 Burun tıkanıklığı, akıntı, epistaksis, burunda kitle ORAL % 25-35 Üst çene dişlerinde hassasiyet, ağrı, trismus, damakta ve alveoler kenarda dolgunluk, ülserasyon OKÜLER % 25 Orbitanınyukarı doğru itilmesi, tek taraflı göz yaşında artma, çift görme, göz kapaklarında şişlik, ekzoftalmus FASİYAL İnfra orbital sinir hipoestezisi, yanakta şişlik, ağrı ve yüzde asimetri OTOLOJİK Nazofarinkse uzanıma bağlı seröz otitis media ve işitme kaybı
- 5. İleri evre hastalıkta sinonazal kanserlerin klasik üçlü bulgusu ortaya çıkar; 1) Yüzde asimetri, 2) Ağız boşluğunda gözle görülebilir veya palpe edilebilir üöal kitle, 3) Anterior rinoskopide burun boşluğunda kitle gözlenmesi. Bu üç bulgunun tamamı hastaların % 40-60 ında en az bir tanesi de % 90 ında tanı esnasında mevcuttur.
- 6. Tam bir KBB muayenesi yapılması gerekir. Tüm sinonazal, oküler ve nörolojik sistem detaylı bir şekilde incelenmelidir. İnfraorbital sinir hipestezisi, diplopi, proptozis ve dişlerde sallanma, düşme olup olmadığı araştırılmalı, Yeterli bir topikal anesteziyi takiben nazal endoskopi ile devam edilmelidir. Nazal endoskopide, özellikle kolayca kanayan lezyonlar olmak üzere, saptanan her şüpheli dokudan biyopsi yapılmalıdır. Biyopsinin doku bütünlüğü bozulmamış iken alınacak radyolojik incelemelerden sonra yapılması daha uygun bir yaklaşım olacaktır. Maksiller sinüs neoplazmları antrostomi veya naso-antral pencere yoluyla alınmalıdır. Caldwell-Luc yaklaşımı ile biyopsi, gingivobukkal mukoza ve yanak cildine üö ekimine yol açabileceği için önerilmez.
- 7. RADYOLOJİ Gerçek uzanımlarının belirlenebilmesi için radyolojik incelemeler şarttır. Düz grafiler bu amaç ile bugünlerde yerini BT ve/veya MR görüntüleme yöntemlerine bırakmışlardır Genel bir kaide olarak benign lezyonlar komşu kemikte itilme, kalınlaşma gibi yeni şekil veren bir görüntüye yol açarlarken, malign üöler kemik destrüksiyonu söz konusudur. Elbette tüm malignansilerde mutlaka kemik destrüksiyonu beklenmesi doğru bir yaklaşım olmaz. BT kemik patolojileri özellikle orbital duvarların incelenmesinde, MR görüntüleme de yumuşak doku uzanımlarının değerlendirilmesinde, mukus-üö ayırımının daha doğru olarak yapılabilmesinde yararlıdır. Gadolinum destekli MR ile değerlendirmenin gücü artırılabilir.
- 9. Burun ve paranazal sinüslerde üç değişik schneiderian papillom gelişebilir Bunlar; invert, fungiform ve silindirik papillomlardır. Fungiform papillomlar vakalarin % 50 sini oluşturur ve genellikle septumdan gelişir, tıkanıklık ve kanamaya yol açarlar. Silindirik papillomlar vakaların % 3 ünü oluşturur ve burun boşluğunun yan duvarlarında ve sinüslerde yer alırlar.
- 10. İnvert papillomlar vakaların % 47 sini oluşturur. Orijinleri orta meatus hizasında yan duvarlardır. Nüks etmeye eğilimlidirler, lokal olarak destrüktif seyir gözlenebilir % 2-4 oranında malignansi ile birliktedirler. Hemen daima tek taraflı olan bu lezyonların tedavisi cerrahi olup en sık uygulanan ve altın standart olarak kabul edilen yaklaşım şekli medial maksillektomidir Son zamanlarda endoskopik eksizyon önerenlerin sayısında bir artış gözlenmektedir.
- 11. FİBRÖZ DİSPLAZİ kemik dokusunun kollajen, fibroblastlar ve osteoid materyel ile değişmesi ile karakterize bir hastalıktır. Genellikle 20 yaş altında görülür. İlgili kemikte şişlik ile kendisini gösterir. Tek bir kemiği ilgilendiren monostotik veya yaygın kemik tutulumları ile giden poliostotik formları vardır. Ayrıca McCune-Albright sendromu ile birlikte olan şekillerde yaygın iskelet tutulumu ile birlikte, cilt pigmentasyonu ve erken puberte söz konusudur. Baş boyun bölgesinde en sık tutulan kemikler maksilla ve mandibuladır.
- 12. Tedavide cerrahi ileri şekil bozukluğu, fonksiyon bozukluğu gibi durumlarda söz konusudur. Kozmetik kontur sağlanması, fonksiyonun yeniden kazandırılması gibi işlemleri kapsar. Radyoterapi malign taranformasyona yol açabileceği için kullanılmamalıdır.
- 13. YASSI EPİTEL HÜCRELİ KARSİNOM. YEH li karsinom maksiller ve etmoid sinüs malignansilerinin % 80 ini oluşturur. Maksiller sinüsler % 70, nazal kavite % 20 geriye kalan kısımda burun boşluğunda olmak üzere rastlanır. Frontal ve sfenoid sinüsten başlangıç son derece nadirdir. Hastalık daha ziyade erkeklerde ve 60 yaş üzerinde gözlenir. Tanı aşamasında hastalığın sinüs dışına yayılmış olması hemen daima bir kaidedir.
- 14. Hemen hemen % 90 vakada en az bir sinüs duvarında tutulum vardır. (başlangıç bulgularının bu bölgenin benign patolojilerinden kolaylıkla ayırt edilememesinin önemli bir rolü vardır). Rejyoner yayılım varsa maksiller sinüsler için bu submandibuler (I) bölgede, etmoid sinüsler için II. bölgededir. Nazofarinkse doğru uzanımda retrofaringeal lenf nodları ve oradan juguler ve spinoaksesuvar zincirlere akım olabileceği dikkate alınmalıdır. Prognozun belirlenmesinde üö diferansiasyonundan ziyade üöün büyüklüğü ve uzanımları daha önemli bir parametredir
- 15. Adenoid kistik karsinom. Adenoid kistik karsinom oral kavite ve üst solunum yolları mukozasında dağılı bulunan minör tükrük bezleri ve muköz bezlerden gelişir. En sık gözlendiği yer damaktır bunu paranazal sinüsler izler. Paranazal sinüsler vakaların % 14-17 sini oluşturur. Lokal rekürrense ve uzak metastaza eğilimli olan bu üölerde geniş cerrahi rezeksiyonlara rağmen birden fazla olan rekürrens odakları ve uzak metastazlar tipiktir.
- 16. Bu üölerin en önemli özelliklerinden biri sık gözlenen perinöral yayılımdır. Bu nedenle cerrahi sınır sağlamlığı dikkate alınmadan bu tür hastaların uzun süre yakın takipleri gerekir. Uzak metastazlar en sık olarak akciğerlere olur. Rejyoner lenf nodu metastazı ise son derece nadirdir.
- 17. ADENOKARSİNOM Maksiller sinüs ve etmoid sinüs kanserleri içerisinde ikinci derecede sıklıkla gözlenen üödür ve vakaların % 5-20 sini oluşturur. En sık olarak etmoid sinüslerde ve yukarı lokalizasyonda gözlenir. Daha ziyade mesleksel ekspojur ile ilişkili olduğu kanserojen tozların orta konka boyunca ilerlerken büyük partiküllerin bu kısımlarda biriktiğine inanılır. Yassı epitel hücreli karsinom ile aynı klinik bulgularla seyreder. Histolojik olarak düşük ve yüksek grade li olmak üzere iki şekil vardır.
- 18. Bunların dışında, mukoepidermoid karsinom, hemanjioperisitoma, malign melanoma, olfaktuvar nöroblastoma ( estezionöroblastoma) ile başta osteojenik sarkom ve fibrosarkom olmak üzere değişik sarkom türleri, ile lenfomalar, ekstkamedüller plazmositom ve metastatik üöler gözlenebilir.
- 19. EVRELEME: Çoğunlukla hastalığın ileri dönemlerinde tanınması nedeniyle sıklıkla orijinin belirlenebilmesi mümkün değildir. Primer nazal kavite üöü ile nazal kaviteye yayılmış bir sinüs üöünü ayırt etmek son derece zor olmaktadır. Sınıflandırmaların çoğunun temelini 1933 yılında Ohngren tarafından ortaya atılan ve iç kantusdan mandibüla köşesine doğru uzatılan hayali hat oluşturmaktadır. Ohngren'e göre bu hattın üstünde kalan ve suprastrüktür olarak tanımlanan bölgedeki lezyonların prognozu daha kötü olmaktadır. Hattın altında kalan infrastrüktürdeki yapıların ise çıkartılabilmesi daha kolaydır ve bu bölgedeki kanserlerin prognozu daha iyidir.
- 21. Bugün için en sık kullanılan evreleme AJCC nin önermiş olduğu TNM sınıflamasıdır. N ve M değerlerinin belirlenmesi ve evreleme diğer baş boyun kanserlerinde olduğu gibidir. Sarkomlar, mitoz sayısı, selülarite derecesi, stroma miktarı, matürasyon derecesi, nükleer pleomorfizm ve nekroz bulunup bulunmaması gibi parametrelere bakılarak yapılacak grading ile değerlendirilir.
- 22. MAKSİLLER SİNÜS KANSERLERİNDE T DEĞERLERİ ( AJCC) T1 Kemik duvarlarda erozyon olmadan sinüs mukozasında sınırlı üö T2 Alt yapılarda (sert damak, orta meatus) kemik erozyonu veya destrüksiyonu ile birlikte olan üö T3 Yanak cildi, maksiller sinüs arka duvarı, orbita tabanı veya medial duvarı, ön etmoid hücrelerden her hangi birini tutan üö T4 Orbital içeriği ve/veya kribriform plate, arka etmoid hücreler veya sfenoid sinüs, nazofarinks, yumuşak damak, pterigomaksiller veya infratemporal fossa veya kafa kaidesi oluşumlarından birini tutmuş üö
- 23. TEDAVİ Sinonazal üölerin çoğu ( % 75 ) ileri evre (T3 ve T4 ) de tanınabilmektedir. Bu lezyonların rezeksiyonu çok önemli bir takım fonksiyon ve görünüm bozuklukları ile birlikte olacaktır. Yine kafa kaidesi ve orbita bölgesinde daha belirgin olmak üzere hayati yapılara yakınlık nedeniyle lokal kontrolün sağlanması zor olacaktır. Serilerin çoğunda vakaların % 60 ında nüks olduğu bildirilmektedir.
- 24. Cerrahi esas olan en-blok rezeksiyondur. Cerrahi yaklaşım şekli hastalığın lokalizasyonu, uzanımı ve histoloji ile ilişkili olarak belirlenir. Frontal loba uzanım, prevertebral fasya tutulumu, iki taraflı optik sinir, optik kiazma ve ileri kavernöz sinüs tutulumu unrezektabilite kriterleri olarak kabul edilir. Burun septumu lezyonları lateral rinotomi yapılarak geniş lokal eksizyonlar ile çıkartılabilir. İnvert papillomlar, burun yan duvarında lokalize diğer patolojiler de medial maksillektomi uygun bir yaklaşım olacaktır.
- 25. Total maksillektomi özellikle malign patolojilerde standart cerrahi tekniktir. Kafa kaidesi, arka grup etmoid sinüs, sfenoid sinüs ,intrakranial mesafeye, infratemporal fossaya ve orbitaya uzanım özel yaklaşımları gerektirir. Kraniyofasiyal rezeksiyon, maksillektomi + orbital ekzenterasyon gibi girişimler gerekli olabilecektir.
- 28. Rezeksiyon sınırları hastalığın lokalizasyonu ve uzanımları ile hasta isteği tarafından belirlenecektir. Sıklıkla uygulanan tedavi şekli cerrahi sonrası radyoterapi şeklindedir. Orbitanın korunması amacıyla preoperatif radyoterapi uygulanması da bazı yazarlarca önerilmektedir. Başlangıç tedavisinde kemoterapinin yeri deneysel düzeydedir. Bunun dışında rekürrent vakalarda, metastatik lezyonlarda ve unrezektabl üölerde uygulanabilmektedir.
- 29. Cerrahi de önemli tartışmalardan biri orbital tutulum ve orbital ekzenterasyon üzerinedir. Sinüsler ile yakın ilişki içerisinde olan ve onlardan ince kemik duvarlar ile ayrılmış olan orbita sinüs malignansilerinde sıklıkla ilgili olmaktadır. İnce kemik duvarların dezavantajına karşılık iç periost veya periorbita üö invazyonuna son derece dirençlidir.
- 30. Eskilerde kemik erozyonu olan vakalarda rutin olarak uygulanan ekzenterasyon işlemi bu günlerde periorbitayı geçerek periorbital yağ ve adale tutulumuna yol açmış üölere indirgenmiştir. Vakaların % 10-20 sinde gözlenen pterigopalatin çukur invazyonu lokal rekürrensler için önemli bir faktördür. Bu bölgede hem rezeksiyon zordur hem de mevcut sinirler yoluyla olacak perinöral yayılım önemlidir. Bazı yazarlara göre bu bölge tutulumu lokal kontrol sağlanmasını engelleyen bir durumdur.
- 31. Profilaktik boyun diseksiyonu rutin olarak uygulanmaz. Başlangıçta boyun metastaz oranı % 10 dolayındadır. Rekürren hastalıkta ve ilerleyen sürelerde % 40 lara kadar çıkabilir. Boyun diseksiyonu klinik ve radyolojik olarak metastaz bulguları olan hastalarda yapılır. Bu bölge lenfatikleri daha önce ifade edildiği üzere retrofaringeal, submandibuler ve jugulodigastrik nodlara olur.
- 32. RADYOTERAPİ Cerrahi tedavi tek başına yalnızca ufak, kolayca ve emniyetli bir şekilde cerrahi sınır elde edilebilecek üölerde etkilidir. Cerrahi sınırların tam olarak belirlenememesi nedeniyle adjuvant radyoterapi genellikle endikedir. Bu şekildeki bir uygulama ile yaşam oranlarında % 10-15 lik bir artış sağlanması mümkün olacaktır. Tek başına radyoterapi ise kür sağlamaktan ziyade palyasyon amacı ile gündeme gelebilir. Tek başına radyoterapi ile 5 yıllık yaşam oranı % 23 lerde iken cerrahi ve postoperatif radyoterapi ile aynı oran % 44 lere çıkmaktadır.
- 33. Palyatif yüksek doz radyasyon unrezektabl üölerde tek başına % 10-15 oranında 5 yıllık yaşam oranları ile birliktedir. Preoperatif radyoterapinin postoperatif radyoterapiye nazaran bir üstünlüğü gösterilememiştir. Preoperatif radyasyon sonucu oluşabilecek yara komplikasyonları artmakta, cerrahi sınırın belirlenebilmesi zorlaşmaktadır. Bugün için önerilen postoperatif radyoterapidir. Ancak orbita ve duraya çok yakın ve ilişkili üölerde bu kısmın sterilize edilerek orbital ekzenterasyon ve kraniotomi yakpılmasının önüne geçilebilmesi amacı ile kullanılabileceği kabul görmektedir.
- 34. Radyoterapinin göz ve SSS ne hasar vermeyecek şekilde planlanması gerekir. Yalnızca radyasyonla tedavi edilen hastaların % 12-20 sinde tek taraflı % 0-8 inde ise iki taraflı görme kaybı saptanmıştır. Diplopi ve diğer faktörlere bağlı olarak cerrahi sonrası dönemde globun korunduğu vakaların % 10-20 sinde yararlı bir görme kalmadığı, bu oranın radyasyon alanlarda iki misli olduğu ifade edilmektedir.
- 35. KEMOTERAPİ Kemoterapi genellikle çok ileri üölerin veya rekürrent hastalığın palyatif tedavisi için kullanılmaktadır. Baş boyun bölgesindeki diğer malignansilerde olduğu gibi yassı epitel hücreli kanserlerde platin temelli, glandüler orijinli malignansilerde ise doxorubisin veya florourasil temelli protokoller kullanılmaktadır. İntra-arteryel kemoterapinin umut vaat eden sonuçları bildirilmektedir. Rekürrens açısından risk taşıyan yani pozitif cerrahi sınırı olanlar, perinöral yayılımı olanlar, boyunda ekstrakakpsüler yayılmış hastalıkla olanlar ile cerrahi açıdan risk taşıyanlar ve cerrahi tedaviyi kabul etmeyin hastalarda kemoterapi ve radyoterapi kombinasyonlu tedavi şemaları belirlenerek uygulanmaktadır.
- 36. NAZOFARİNKS KANSERLERİ DOÇ DR SEDAT ÇAĞLI
- 37. Nazofarinks kanserleri özellikle Çin başta olmak üzere Asya ülkelerinde sık gözlenen bir kanser türüdür. Kulak Burun Boğaz ile ilgili her türlü hastalık semptomlarını gösterebilmesi ve bu bölgenin muayenesi ve değerlendirilmesindeki zorluklar nedeniyle özellikle erken dönemlerde sıklıkla gözden kaçırılabilmektedir. Nazofarinks koanalar yoluyla önde burun boşluğuna, aşağıda orafarinkse, yanlarda torus tubarisler ve östaki tüpü aracılığıyla orta kulağa açılım gösterir. Yukarı ve arkaya doğru kafa kaidesi ve üst vertebra cisimleri ile sınırlandırılmıştır.
- 39. Kafa kaidesinde yer alan ve içlerinden önemli damar ve sinirlerin yol aldığı pek çok foramen nazofarinks ile çok yakın komşuluk içindedir. Nazofarinks kanserlerinin en fazla orijin aldığı Rosenmuller fossa (dış nazofaringeal reses) torus tubarislerin üst ve arkasında olmak üzere iki tarafta yer alır. Nazofarinks stratifiye veya psedostratifiye yassı epitelden yapılı bir mukoza ile örtülüdür. Mukoza aynı zamanda minör tükrük bezleri ve lenfoid doku içerir.
- 40. Epidemiyoloji Nazofarinks kanseri en sık olarak ileri yaşlarda görülür ise de her yaşta gözlenebilir. Çin ırkında genetik bir yatkınlıktan söz edilebilir. Genetik yatkınlığı işaret edebilecek muhtemel marker lar olarak HLA-A2 ve HLA-B-Sin2 histocompatibility loci belirlenmiştir. Beslenme bozuklukları tek yönlü beslenme, enfiye ve tütsü, nitrözaminler ve polisiklik hidrokarbon ekspojuru, kronik nazal enfeksiyon ve nazofarinksin kötü havalanması gibi faktörler suçlanan özellikler olmuştur. Bugün için bazı nazofarinks kanserlerinin etyolojisinde Epstein-Barr virüs ( EBV) enfeksiyonunun rolü olduğu bilinmektedir. Virüs ile ilgili deliller üö hücrelerinin içerisinde bulunmuş olup pek çok hasta EBV ne karşı antikorları taşımaktadır
- 41. Klinik 1) NAZAL VE NAZOFARİNGEAL, burun tıkanıklığı, burun kanaması ve rinolalidir. 2) OTOLOJİK, seröz otitis media semptomları ve bulguları ile beraberdir. Bunları işitme kaybı, uğultu, otofoni olarak söyleyebiliriz. 3) SERVİKAL SEMPTOMLAR, önce parafaringeal, retrofaringeal lenf nodlarına daha sonra juguler ve spinoaksesuvar zincire olan lenfatik yayılımı ile ilişkili boyun lenf nodu metastazlarıdır. Tanı konulması aşamasında hastaların % 50 sinde bilateral, % 90 ında unilateral lenf nodu metastazı mevcut olup % 40 vakada boyun kitlesi ilk belirti olarak saptanmaktadır
- 42. 4) OFTALMO-NÖROLOJİK, Nazofarinks kanserinin kafa kaidesine ve oradan özellikle foramen lacerum olmak üzere çeşitli foramen ve fissürlerden kafa içerisine doğru ilerlemesi sırasında tutulan kraniyal sinirler ile ilgili olmak üzere; Greater superfisizyel petrozal sinir tutulumuna bağlı göz kuruluğu, Trigeminal sinir tutulumuna bağlı yüzde hipo veya hiperestezi, Kavernöz sinüse uzanım veya superior orbital fissüre yayılım sonrası III, IV ve VI sinir tutulumlarına bağlı oftalmopleji, çift görme önemli bulgulardır. Parafaringeal bölgedeki lenf nodları tutulumu sonrası veya yaygın üölerde alt kraniyal sinir ( IX, X, XI ve XII) tutulumu görülebilir. Bu bölgede büyük damarlar çevresinde yer alan servikal sempatik zincir tutulumuna bağlı olarak Horner sendromu gelişebilir.
- 43. TEŞHİS Fizikmuayenede, tam bir KBB ve boyun muayenesi ile nörolojik muayene esastır. Posterior rinoskopide özellikle Rosenmüller fossada düzensizlik, ekzofitik bir kitle gözlenebilir. Lezyonun saptanabildiği vakalarda biyopsi yapılmalıdır. Lezyonun kesin olarak belirlenemediği durumlarda, radyolojik incelemelerden, laboratuvar yöntemlerden yararlanılabilinir. Genel anestezi altında hasta muayenesi ve yine lezyon gözlenemez ise kör biyopsi alınması ile devam edilir.
- 45. SINIFLANDIRMA Günümüzde en son 1993 yılında WHO’ nun önerdiği sınıflandırma kullanılmaktadır. Buna göre; 1- Skuamöz hücreli karsinom(WHO Tip 1) 2- Keratinize olmayan karsinom – a-iyi diferansiye keratinize olmayan karsinom(WHO Tip 2) – b-indiferansiye karsinom(WHO Tip 3)
- 46. Kanser tipleri ile 5-yıllık yaşam oranları arasında önemli bir ilişki vardır. Tip I de bu oran % 10 larda iken Tip II de % 50 lerdedir. Ancak tip II hastalık kronik seyire eğilimli olup başlangıç tedavisinden yıllar sonra nüksler ile tekrarlayabilmektedir. Bir başka önemli farklılık, tip II lezyonlarda daha sık gözlenen EBV ne karşı antikor saptanması ve üö hücreleri içerisinde EBV DNA birlikteliğidir. Buna karşılık WHO tip I kanserlerde human papilloma virüs ( HPV tip 11 ve 16) DNA’ sı gösterilmiştir.
- 47. Nazofarinks kanserlerinde, özellikle WHO tip II de tanı ve prognoz tayininde kullanabileceğimiz bir takım anti-EBV serolojik testler mevcuttur. Viral capsid antigen ( VCA) ya karşı IgA antikorları veya erken antijen ( EA) ya karşı IgG antikorlarının gösterilmesi gizli ve erken hastalığın tanınmasına yardımcı olabilir. Prognostik değeri olan bir başka önemli test antibody-dependent cellular cytotoxicity ( ADCC) ölçümüdür.
- 48. TEDAVİ Radyoterapi en önemli tedavi olarak yerini korumaktadır. Klasik uygulama primer lezyon ve üst lenf nodlarını içine alacak bir alana 6500-7000 cGy ışın verilmesi şeklindedir. Boynun alt bölgelerinde de pozitif lenf nodları varsa bu bölge de ışın alanı içerisine alınır. Boynun negatif olduğu vakalarda da boyuna profilaktik olarak ışınlama yapılır. Brakiterapi eksternal ışınlamaya ilave olarak ve özellikle de nüks vakalarda yararlı olabilecektir.
- 49. Nazofarinks kanserlerinde cerrahinin yeri geleneksel olarak; biyopsi alınması, boyunda radyoterapiye rağmen devam eden hastalık nedeniyle uygulanacak boyun diseksiyonu ile sınırlı kalmıştır. Son zamanlarda boyun hastalığının özellikle büyük hacımlara ulaştığı vakalarda boyun diseksiyonunun radyoterapi öncesine alınmasının yararlı olabildiği anlaşılmış ve bu yönde girişimler başlatılmıştır. Yine cerrahi tekniklerin ilerlemesi, kafa kaidesine oldukça emniyetli girişim yollarının bulunması ve bu konuda elde edilen ilerlemeler, erken sınırlı ve özelliklede radyoterapiden daha az yararlanacağı düşünülen iyi diferansiye üölerde primer üöe yönelik de bir cerrahi girişimi gündeme getirmiştir.
- 50. Radyoterapiyi takiben gelişen seröz otitis medianın tedavisinde miringotomi ve ventilasyon tüpü takılmasını da nazofarinks kanserlerinde uygulanan cerrahi bir girişim olarak sayabiliriz. Kemoterapi, radyoterapiye adjuvan olarak veya birlikte uygulanmaktadır. Konu ile ilgili değişik bulgular vardır. Halen araştırma niteliğinde ve palyatif uygulamalar söz konusu olup rutin olarak uygulanan bir protokol söz konusu değildir. İmmünoterapi yaşam oranlarında bir artış sağlamamaktadır. Ancak EBV ile ilişkili olan şekillerde ilerde aşıların geliştirilebileceği umudu da vardır.