Topluluk Önünde Etkili Konuşma Dr. Sema Coşkun SEMRİN İK Eğitim ve Danışma...SEMRIN IK EGITIM VE DANISMANLIKTopluluk önünde etkili ve güzel konuşmanın ipuçları
Güzel konuşma ve hitabet
Konuşmak
Hitabet
Topluluk önünde konuşmak
PROBLEM ÇÖZME VE KARAR VERME TEKNİKLERİB&B Eğitim Koçluk ve DanışmanlıkPROBLEM ÇÖZME VE KARAR VERME TEKNİKLERİ
CREATIVE PROBLEM SOLVING AND DECISION MAKING
Topluluk Önünde Etkili Konuşma Dr. Sema Coşkun SEMRİN İK Eğitim ve Danışma...SEMRIN IK EGITIM VE DANISMANLIKTopluluk önünde etkili ve güzel konuşmanın ipuçları
Güzel konuşma ve hitabet
Konuşmak
Hitabet
Topluluk önünde konuşmak
PROBLEM ÇÖZME VE KARAR VERME TEKNİKLERİB&B Eğitim Koçluk ve DanışmanlıkPROBLEM ÇÖZME VE KARAR VERME TEKNİKLERİ
CREATIVE PROBLEM SOLVING AND DECISION MAKING
Diş Hekimliği Fakültelerinde Diş Dostu sunum - Presentation of the Toothfrien...Diş Dostu Derneği Dental Faculty Students Introduction of Toothfriendly, Dis Dostu Dernegi
Empatik İletişim-2UniveristBir kişinin kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecine "empati" adı verilir.
Empatinin en önemli basamakları sevmek, değer vermek ve paylaşmaktır.
Engelli Çocuk AileleriUniveristEngelli bir çocuğa anne-baba olmak zor bir görevdir.Bu zor görevde ilk yapacağınız iş çocuğunuzu kabullenmektir.Sizin çocuğunuz sebebi ne olursa olsun farklı özellikleri olan bir çocuktur.Bunu kabullenme noktası anne-baba için ne kadar zor olursa olsun ailenin mutluluğu ve çocuğun sağlıklı yaşaması için oldukça önemlidir.
8. Durakta üç kişi
Adam kadın ve çocuk
Adamın elleri ceplerinde
Kadın çocuğun elini tutmuş
Adam hüzünlü
Hüzünlü şarkılar gibi hüzünlü
Kadın güzel
Güzel anılar gibi güzel
Çocuk
Güzel anılar gibi hüzünlü
Güzel şarkılar gibi güzel
Cemal SÜREYA
8
14. Çocuğu Dinlerken
• Zihninizdesizimeşguledendiğerolaylarıbirsüreiçin
erteleyin.
• Boyunagöreeğilerek,aynıseviyeyegelmeyeözengösterin.
• Dinlediğinizimimiklerinizle,başhareketlerinizleonaylayın
• Söylenenleriduyduğunuzubelirtenbirtekraryapın.
• Örneğin : Çocuk arkadaşının kendisini sevmediğini söylüyorsa
ona boşver demek yerine, bu seni üzmüş olmalı demek daha
doğrudur.
14
17. Çocuğu Dinlerken
• Söylemek istediklerinin bittiğine emin olunca, olayın
niteliğine göre, onun anlayabileceği bir dille siz de
konu hakkındaki düşünce ve duygularınızı ona anlatın.
• Sadece dinleyerek bile çocuğu rahatlatır, sorununa
çözüm bulmasına yardımcı olabilirsiniz.
17
18. Çocuğu Dinlerken
• Anne-baba çocukları ile aralarında bazı şeylerin iyi
gitmediğini görünce bunun nedenini çevrede ararlar.
• Bakıcı, okul ya da yakın akrabalar…
• Oysa sorun iletişimsizlikten kaynaklanır.
• İletişimsizliğin boyutu büyüdükçe çocuklar söz
dinlemez hale gelirler.
18
19. İstanbul’u dinliyorum,
gözlerim kapalı;
Kuşlar geçiyor, derken;
Yükseklerden, sürü sürü,
çığlık çığlık
Ağlar çekiliyor dalyanlarda;
Bir kadının suya değiyor
ayakları;
İstanbul’u dinliyorum,
gözlerim kapalı
Orhan Veli KANIK 19
20. Çocukla Konuşma
(Sen Dili ve Ben Dili)
• Ben dili, kişinin o anda karşılaştığı durum ya da
davranış karşısında, kişisel tepkisini duygu ve
düşüncelerle açıklayan bir ifade tarzıdır.
• Duygu ve düşüncelerin içtenlikle ifade edilmesidir.
• Örneğin uzun süredir görmediğiniz bir arkadaşınızı
görünce “Ne kadar hayırsızsın ben aramasam sen hiç
aramayacaksın.”
• Yerine “Seni gördüğüme çok sevindim, keşke seni
daha çok görebilsem.”
• Bireyler arasındaki ilişkiyi daha sıcak hale getirir.
20
21. (Sen Dili ve Ben Dili)
• “Ne saygısız çocuksun, insan annesiyle böyle konuşur mu?”
• Yerine “Böyle cevap verdiğin zaman çok kırılıyorum, üstelik
bana saygı duymadığını düşünüyorum.”
• Demek duygularımızı (kırılıyorum), düşüncelerimizi (bana
saygı duymadığını düşünüyorum) açıkladığı gibi, sen
mesajının içerdiği saldırıyı da kaldırdığından, tartışmanın
büyümesine engel olur.
21
22. (Sen Dili ve Ben Dili)
• Ben dili ile konuşmak, duygu ve düşünceleri anında
ilettiği için kullanılan kişiyi rahatlatır.
• Kavga eden iki kardeşe “Kardeşler kavga etmemelidir ”
Yerine, “Kardeşinle kavga ettiğiniz zaman başım çok
ağrıyor, çok üzülüyorum.” demek daha etkili olur.
• Çünkü çocuk annesine bu olumsuz duyguyu
yaşatmamak için davranışının sorumluluğunu alıp
değiştirmeyi göze alır.
22
23. (Sen Dili ve Ben Dili)
• Kızgınlık ve öfke gibi olumsuz duygularımızı yapıcı
bir dille ifade etmek öğrenilebilir bir yöntemdir.
• İşten yorgun gelen anne koltuğa uzanır, çocuksa
elindeki tencere kapaklarını birbirine vurarak evde
dolaşır.
• Anne sinirli bir şekilde çocuğa kızar “Kes şu
gürültüyü,bıktım artık ”çocuk hâlâ gürültüye devam
eder. 23
24. (Sen Dili ve Ben Dili)
• Anne : “Bu çocuk beni bir gün öldürecek, şimdi
kalkarsam görürsün.”
• Çocuk: “Anne ben oynuyorum.” diye devam eder ya
da hiçbir şey söylemeden ağlayarak devam eder.
• Anne : “Ne yaramaz çocuksun, seni aptal çocuk.”
diyerek çocuğun elindeki tencereleri alır, çocuk da
ağlamaya devam eder.
24
25. (Sen Dili ve Ben Dili)
• Anne bu şekilde davranmak yerine, ben dilini kullansa
çocukla arasındaki ilişkiyi bozmamış olacaktı.
• Annenin ben mesajı şöyle olabilirdi: “İşten yeni
geldim, çok yorgunum, kapakları birbirine vurduğun
zaman başım çok ağrıyor, çok sinirleniyorum.”
25
27. Anne-Baba, Çocuk Arasındaki İletişimi
Engelleyen Konuşma Tarzları
Suçlama
• “Sen zaten her zaman ağlarsın.”
• Bu davranış çocukta özgüveni zedeler ve bir süre
sonra, yaptığı her davranıştan suçluluk duyar.
27
28. Emir Verme-Yönetme
• “Hemen git yatağına yat, gözüm görmesin seni.”
• Bu yaklaşım çocukta direnç oluşturabilir, çocuk
isyankâr olabilir.
28
29. Eleştirme
• “Odanı toplamayı bir türlü öğrenemeyeceksin.”
• Bu davranış çocuğu pasifleştirebilir.
• Çocuğun kendine olan güveni gelişemez,
yaratıcılığını ortaya çıkaramaz.
29
30. Tehdit Etme
• “Bir daha böyle yaparsan, dışarı çıkamazsın.”
• Çocuk, böyle bir davranış sonucu tehdit edilmemek
için yalan söyleyebilir ya da yaptıklarını inkâr
edebilir.
30
31. Uyarma-Gözdağı Verme
• “Eve gidince neler olacağını biliyorsun.”
• Bu davranış çocuğu korkutabilir, onun zamanla her
şeye boyun eğmesine neden olabilir.
31
32. Utandırma
• “Her zaman hata yaparsın.”
• Bu davranış çocuğun kendisini yetersiz ve
beceriksiz hissetmesine sebep olabilir.
32
33. Öğüt Verme
• “Arkadaşlarınla iyi geçin, kimseyle kavga etme,
bunlar kötü davranışlardır.”
• Bu yaklaşım, çocuğun kendi davranış ve
duygularının değersizleştirilmesine neden olabilir.
33
34. Yargılama
• “Sen hep böylesin, ders çalışmazsan sınıfı
geçemezsin.”
• Sevilmeme, takdir edilmeme kaygılarından dolayı
kendini kırılmış ve üzgün hisseder.
34
35. Aşağılama
• “Komik mi olduğunu sanıyorsun?”
• Bu yaklaşım çocuğun kendini mahcup ve önemsiz
hissetmesine yol açabilir.
35
36. Alay Etme
• “Evet bayan bilmiş, güzel mi olduğunu sanıyorsun
şimdi?”
• “Hadi sende sulu göz .”
• Bu yaklaşım çocuğun kendini değersiz hissetmesine
ve sevilmediğin düşünmesine neden olur.
36
37. Teşhis Koyma
• “O gezdiğin kız hiç iyi birine benzemiyor.”
• Bu yaklaşım çocukta başarısızlık duygusu
yaratabilir.
37
38. Konu Değiştirme
• “Neyse artık kapat şu konuyu da başka şeylerden
konuşalım.”
• Bu davranış çocukta hayatın zorluklarını çözmek
yerine kaçmak davranışının daha doğru olduğunu
düşündürebilir.
38
39. İnceleme-Araştırma-Soruşturma
• “Neden? Niçin? Kimler geldi? vb.”
• Bu yaklaşım, çocuğun kendi sorununu gözden
kaçırmasına sebep olur.
• Çocuk ebeveyninin sorduğu soruyla meşguldür.
39
41. Çocukla Empati Kurmak
• Empati kurmak; insanın kendisini başkasının yerine
koyup onun hissettiklerini hissetmeye, gördüklerini
görmeye çalışmaktır.
• Empati kurmak bir yetenektir, kura kura bu yetenek
daha da gelişir.
• Çoğu zaman kendimizi bile anlamakta güçlük
çekerken, başkalarının duygularını anlamak kolay
değildir. 41
42. En kültürlü kişi, kendisini en çok sayıda
insanın yerine koyabilendir.
Jane Adams
42
44. Çocukla Empati Kurmak
• İnsanın kendi çocuğu ile empati kurmasının biraz daha
kolay olduğu düşünülebilir.
• Örneğin : Düşünün ki çocuğunuzun su kaplumbağası
ölmüş, çocuk da bütün gücüyle ağlıyor ve tepiniyor.
• Çocuğunuza “Ne var bu kadar üzülecek, yenisini alırız,
olur biter” sözleri ile yaklaşmak, onunla empati
kurulamadığını gösterir.
44
45. Çocukla Empati Kurmak
• Bu tür bir yaklaşım çocukla anne babası arasında
engellere yol açar.
• Çocuğu kucağa almak, sarılmak da çok önemlidir.
• Çocuk, odasında ölen kaplumbağasına ağlarken,
annenin mutfakta hem yemek yapıp hem de onunla
konuşması hiç empatik değildir.
45
46. Çocukla Empati Kurmak
• Duygularda “yargı” ya da “doğru-yanlış” olmayacağı
için, çocuğun duygularını duyumsamaya çalışmak daha
kolay olacaktır.
• İnsan bir şeye üzüldüğünde kendisini anlayan
insanların yanında rahat olur, bağıran ya da
eleştirenlerin yanında değil.
• Yeter ki onu anlamaya çalışın
• Onun bakış açısından…sizin değil. 46
47. Okulda İletişim
• Çocukların yeni bir gruba katılmaları başlangıçta
zordur.
• Çocuk güven içinde olduğu ortamlarda kendini rahat
hisseder.
• Okul öncesi eğitim kurumuna yeni başlayan bir
çocuk önceleri çekingen, sessiz ve sakindir.
• Gözleri ile çevredekileri izler ve ilgi bekler.
47
48. Okulda İletişim
• Çocuğun devam ettiği okul toplumun küçültülmüş
bir örneğidir.
• Bu yüzden burada geçen yaşam çocuğu çok etkiler.
• Aileden uzaklaşıp diğer bireylerle tanışmak, çocuğa
giderek artan bir bağımsızlık duygusu kazandırır.
48
49. Okulda İletişim
• İnsan ilişkilerinde ilk izlenim çok önemlidir.
• Bu yüzden öğretmenin okula yeni başlayan bir
çocukla ilk karşılaşması, onunla tanışması
sırasındaki tavrı çocuğu etkiler.
• Güler yüzlü, samimi, çocukla göz teması kuran,
güzel konuşan öğretmen çocuğun kuruma daha
kolay alışmasında çok önemlidir.
49
50. Okulda İletişim
• Öğretmenin iletişim becerisini geliştirmiş olması çok
önemlidir.
• İlk kez okula gelen anne-baba, çocuk için ilk izlenim
çok önemlidir.
• Kurumda çalışanların birbirleri ile, veli ve çocukla
ilişkileri, davranışları, konuşma tarzları, ses tonları
iletişimin başlangıcında önemli yer tutar.
50
51. Okulda İletişim
• Farklı çevrelerden gelen,
çocukların eğitimleri kolay
değildir.
• Fakat bunun çok kolay bir
formülü vardır: “sevgi”.
• Bu yüzden öğretmenin her
şeyden önce sevgi dolu
olması gerekir.
51
52. Okulda İletişim
• Öğretmenler, etkili ve doğru konuşma (ben dilini
kullanabilme), etkin, aktif, edilgen (sessiz) dinleme,
empati yeteneğini geliştirme, beden dilini
kullanabilme, problem çözme yeteneğini
geliştirme, drama konularında aralıklı eğitimler
almalıdır.
52
53. Çocukla İletişime Yönelik Etkinlikler
• Eğitici drama etkinlikleri, konuşma ve yazmanın
dışındaki iletişim davranışlarının öğretilmesi
konusunda, yaşantıya dayalı örneklerle
öğretmenlerinin elinde oldukça olanaklı bir araç
olarak işlev görebilir.
53
54. Çocukla İletişime Yönelik Etkinlikler
• Etkinlik Adı: Merhaba, Hoşça Kal Oyunu
• Amaç: Selamlaşma davranışının öğretilmesi
• Drama Oyunu: Çocuklar, müzik eşliğinde çalışma
odasında serbestçe dolaşırlar.
• Öğretmen müziği kestiğinde, her çocuk en
yakınındaki çocuğa, “Merhaba” diyerek elini sıkar,
ardından da “Hoşçakal” diyerek el sallama hareketi
yapar.
• Diğer çocuklar da aynı davranışlarla karşılık verir.
54
55. Yemek ve Kahvaltıda İletişim
• Beslenme saatlerinde
mutlaka sofrada uyulması
gereken kurallara uyulmalı,
daha çok beden dili
kullanılarak (gülümseyerek,
baş hareketlerini kullanarak)
sıcak bir ortam
oluşturulmalıdır.
• Çocuğa karşı kibar
davranılmalı, onun bir birey
olduğu unutulmamalıdır.
55
56. Hasta Çocuk İle İletişim
• Çocuklar hastalandıklarında ve yaralandıklarında
çok fazla korkarlar.
• Tanıdık yüzler ya da eşyalar korkularını azaltabilir.
• O nedenle; özellikle okul öncesi (hatta okul
çağındaki) çocukların sevdiği ve istediği oyuncağı
vb objeyi almasına izin verin.
56
58. Hasta Çocuk İle İletişim
• Çocuğun yanında ebeveynlerinden birinin olması işinizi
her zaman kolaylaştırır ancak yapılan işlemlerden
etkilenen biri olmamasına özen gösterin.
• Yalanların ve aldatmaların farkına çabuk vardıkları için,
çocuğa her zaman doğruyu söyleyin.
• Çocuğa, yapılan işlemlerin ne olduğu, niçin yapıldığı
sürekli anlatılırsa işbirliği yapabilir.
58
59. Hasta Çocuk İle İletişim
• Eğer, tedavi ağrıya neden olacaksa (iğne, kırığın
desteklenmesi gibi durumlarda) çocuk önceden
bilmelidir ki, sorun yaşamayın.
• Ağrının uzun sürmeyeceği, yapılan işlemle kendisini
daha sonra daha iyi hissedeceği, açıklanmalıdır.
59
60. Hasta Çocuk İle İletişim
• Çocuğun mahremiyetine, en az erişkin kişide
olduğu kadar saygılı olun.
• Giysilerinin çıkarılması gerektiğinde nedenini
söyleyerek birlikte çıkarmaya çalışın
• Mümkün olduğunca göz hizasında olacak şekilde
oturun ve göz temasını kaybetmeyin
60
61. Hasta Çocuk İle İletişim
• Sesinizin tonu önemlidir; profesyonelce ve
arkadaşça olmalıdır.
• Sert veya çocuk gibi konuşmayın.
• Yardımcı olmak üzere orada bulunduğunuzu
çocuğa hissettirin.
61