Sabi̇t protezlerde gi̇ngi̇val ve peri̇odontal sağlik
•Download as PPTX, PDF•
3 likes•2,601 views
Sabit protezlerde ağız sağlığının korunması
More Related Content
Viewers also liked (19)
Sabi̇t protezlerde gi̇ngi̇val ve peri̇odontal sağlik
- 2. Protetik restorasyonların periodontal dokular üzerinde, minör dişeti kontur değişikliğinden, kemik kaybı ve cep oluşumuna kadar varabilen farklı boyutlarda doku hasarına neden olduğu bilinmektedir Yapılan restorasyonun estetiği ve fonksiyonu sağlarken çevre dokulara zarar vermemesi de uzun dönem başarı açısından oldukça önemlidir.
- 3. Periodontal doku yıkımı, Restorasyonun kenar uyumu , Dişeti oluğu içine uzanma miktarı , Yüzey pürüzlülüğü , Restorasyonun konturu , Gövde dizaynı ve geçici restorasyon ile yakından ilgilidir
- 4. Diğer yandan, sabit protetik restorasyonların diş kesimi, retraksiyon ipi yerleştirilmesi, ölçü alınması ve simantasyon gibi yapım aşamalarının da periodontal dokular üzerinde travma oluşturduğu yadsınamaz bir gerçektir .
- 5. Oluşan travmanın miktarı dokunun tolere edebileceği sınırlar içindeyse meydana gelen hasar geri dönüşümlüdür. Normal şartlar altında, yapım işlemleri sırasında travmaya uğrayan bağlantı epiteli yeni hücre proliferasyonuyla tamir edilir
- 6. Restorasyon kenarlarının subgingival lokalize olması sonucunda iatrojenik periodontal rahatsızlıklar gelişir. Birçok araştırma supragingival kenar yerleşimini önerse de estetik, dişeti altında çürük, abrazyon ya da restorasyon varlığı ve klinik kron boyu kısa olan dişlerde retansiyonu arttırmak gibi sebepler subgingival çalışmaların daha yaygın olarak uygulanmasına neden oluyor.
- 7. Restorasyon kenarlarının ulaşılamayan bir bölgede yer alması etkili bir ağız hijyeninin sağlanamamasına ve mikroorganizmaların gelişmesi için elverişli, korunaklı alanların yaratılmasına neden olur. Bu durum sağlıklı mikrofloradan hastalık oluşturucu mikrofloraya geçişi kolaylaştırır. Subgingival uygulamaların zararlı etkisini arttıran diğer bir faktör de bu bölgede optimal kenar uyumunun sağlanmasındaki zorluktur. Restorasyon kenarı dişeti altına ne kadar fazla inerse kenar uyumsuzluğu da aynı oranda artacaktır
- 8. Subgingival olarak yerleştirilmiş restorasyonlarda mikrobiyal dental plağın supragingival sonlananlara oranla daha fazla biriktiği ve buna bağlı olarak da dişeti hastalıklarının daha fazla görüldüğü birçok araştırmayla tespit edilmiştir .
- 9. Diş preparasyonunun görüşün kısıtlı olduğu bir bölgede yapılması, ölçü materyalinin dişeti altında kalan preparasyon bölgesine tam olarak ulaşamaması, restorasyonun oluk içine giren bitim hattında taşkınlıkların ve geniş boşlukların oluşma olasılığını arttırır. Restorasyon kenarının, dişeti altında mikroorganizmaların geçişi için fizyolojik bir bariyer oluşturan bağlantı epitelinde ve altındaki bağ dokusunda mekanik iritasyon oluşturacak kadar uzun yapılması hastalık gelişimini hızlandırır
- 10. Birçok yazar subgingival restorasyonların bitiş sınırı açısından farklı görüş bildirmiştir. Stein , marjinal bitiş çizgisinin oluk tabanında yer alması gerektiğini, Nevins ve Silvers alveol tepesinden 3 mm. apikale doğru yerleştirilmesi gerektiğini, Wilson bağlantı epitelinin koronal en tepe noktasından 0,5 mm aşağıda yerleştirilmesi gerektiğini, Herlands ve Weinberg dişeti kenarının bir miktar altında ve Marcum dişeti hizasında sonlanması gerektiğinden bahsetmişlerdir.
- 11. Subgingival uygulamalarda kenar bitiminin oluk içinde 0,5 mm’den daha derinde sonlanmaması ya da diğer bir ifadeyle bağlantı epiteline kadar uzanmaması uzun dönem başarı açısından tavsiye edilmektedir.
- 12. Aksi takdirde mikroorganizmalar apikale doğru hareket ederlerken bağlantı epiteli gibi bir bariyerle karşılaşmayacakları için ataşman kaybı ve dişeti çekilmesi görülecektir .
- 13. Histolojik çalışmalar, kısa dönemde meydana gelen dişeti çekilmelerinde çekilmeye sebep olan mekanizmanın bağlantı epitelinin travmatize edilmesinden sonraki 7 gün içinde aktive olduğunu göstermektedir. Klinik açıdan değerlendirildiğinde, restorasyonunun daimi olarak yapıştırılmasından iki hafta sonra restorasyon kenarında dişeti çekilmesi tespit edilebilir
- 14. Restorasyon yüzeyinin, plak retansiyonunu önlemek için mümkün olduğu kadar pürüzsüz ve cilalı olması gerekir . Özellikle pürüzlü kenarlar restorasyonun kenar uyumunu bozarak açıkta kalan siman yüzeyinin artmasına neden olur . Siman yüzeyinin pürüzlü genel yapısı bu bölgede plak retansiyonunu arttırarak dişeti iltihaplanmalarına neden olur .
- 15. Diş kesimi miktarı üstyapı dizaynını direkt olarak etkiler. Yeterli diş dokusu uzaklaştırılmadığında, özellikle kök yüzeyi açıkta olan dişlerde metal destekli porselen restorasyon yaparken materyal dayanımını sağlamak için servikal bölgede diş konturları normalden daha hacimli yapılmak zorunda kalınır . Bu durum servikal bölgeden bakteri plağının uzaklaştırılmasını zorlaştırarak dişeti iltihabına neden olur .
- 16. Geçici restorasyon materyallerinin yüksek polimerizasyon büzülmesi değerlerine sahip olması nedeniyle bu materyallerle ideal kenar uyumunu sağlamak mümkün değildir . Ayrıca, poröz yapılarından dolayı geçici restorasyon materyallerinde plak birikimi daimi restorasyon materyallerine oranla daha fazla miktarda gerçekleşir . Periodontal dokularda plak birikimine bağlı olarak oluşabilecek hasar göz önünde bulundurulduğunda, geçici restorasyonların mümkün olduğu kadar kısa süreli kullanılması gerekmektedir .
- 17. Sabit protetik restorasyonlarda gövde dizaynı ağız hijyeninin sağlanmasına olanak verecek şekilde hijyenik olmalıdır . Estetik sebeplerden dolayı gövde altlarının konkav yapılarak dişeti üzerine oturtulması gövde diş etrafında plak kontrolünün sağlanamamasına ve yalancı cep oluşumuna neden olur . Periodontal açıdan herhangi bir sorunla karşılaşmamak için gövde yüzeyleri hem bukkolingual hem de mesiodistal olarak konveks hazırlanmalıdır. Gövde altı temizliğinin yapılabilmesi için, dişetiyle temas minumum boyutta tutulmalı ve embraşürler geniş açılmalıdır
- 18. Diş kesiminin atravmatik olması sabit protetik restorasyonun başarısında belirleyici bir unsurdur. Diş kesimi sırasında özellikle dişeti oluğu içinde yüksek devirde dönen aletlerle çalışırken bağlantı epiteli çok kolay travmatize edilebilir. Bu amaçla, kesim öncesinde oluk tabanına retraksiyon ipi yerleştirilerek bağlantı epitelinin koruma altına alınması tavsiye edilmektedir
- 19. Ancak gerek kesim sırasında bağlantı epitelini korumak gerekse ölçü öncesinde ölçünün net çıkmasını sağlamak amacıyla retraksiyon ipi yerleştirirken oldukça hassas çalışılmalıdır . Gereğinden fazla kuvvet uygulanması oluk tabanında bağlantı epitelinin yırtılarak biyolojik genişlik olarak ifade edilen bağlantı epiteli ve altındaki bağ dokusunun toplam yüksekliğinin aşılmasına neden olur. Bu durum ataşman kaybına ve beraberinde dişeti çekilmesine neden olacaktır.
- 20. Dişeti çekilmesinin miktarı uygulanan mekanik travmanın şiddetiyle doğru orantılıdır . Mekanik travmadan sonra dentogingingival bileşim iki hafta içinde tekrar reorganize olur. Reorganizasyon için gerekli olan süre beklenmeden ölçü alınması ve restorasyonun bitirilmesi dişeti çekilmesine bağlı olarak restorasyon kenarlarının kısa kalmasıyla sonuçlanır
- 21. t Diş kesimi sonrasında, travmatize olmuş oluk epitelinden ölçü alınmasını takiben akut abse gelişimini rapor eden bazı vakalar bulunmaktadır . Neden olarak, sabit protetik restorasyonun yapım aşamalarında biyolojik genişliğin aşılması ve ölçü materyalinin bu bölgeye kaçarak yabancı cisim reaksiyonunun gelişmesi gösterilmiştir. Ölçü alındıktan sonra oluk tabanında artık ölçü materyali kalabileceği göz önünde bulundurularak oluk tabanı mutlaka kontrol edilmelidir .
- 22. Aynı sebeplerden dolayı, simantasyon işleminden sonra da gerekli kontroller yapılarak siman artıkları dikkatlice temizlenmelidir .
- 23. ÖZET 1) Diş kesimi öncesinde oluk tabanına retraksiyon ipi yerleştirilerek bağlantı epiteli koruma altına alınmalıdır. 2) Retraksiyon ipi yerleştirilirken biyolojik genişliğin aşılmasına neden olacak gereksiz kuvvet uygulanılmasından kaçınılmalıdır. 3) Ölçü alındıktan ve simantasyon işlemi gerçekleştirildikten sonra oluk tabanı kontrol edilerek kalıntılar dikkatlice temizlenmelidir. 4) Gerekli önlemler alınsa dahi oluk içinde çalışırken bağlantı epitelinin rahatlıkla travmatize olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Bu nedenle ölçü işleminin reorganizasyon tamamlanıncaya kadar yaklaşık iki hafta ertelenmesi restorasyonun başarısı açısından oldukça önemlidir. 5) Subgingival çalışmalarda restorasyonun bitiş sınırı biyolojik genişliğe kadar uzanmamalıdır. 6) Diş kesimi yapılırken servikal bölgeden yeterli diş dokusu kaldırılarak plak retansiyonuna neden olan hacimli restorasyonların yapımı engellenmelidir. 7) Plak birikimine bağlı olarak periodontal dokularda oluşabilecek hasar göz önünde bulundurulduğunda, geçici restorasyonların mümkün olduğu kadar kısa süreli kullanılması gerekmektedir 8) Ağız hijyeninin sağlanabilmesi için gövde dişlerin tüm yüzeyleri konveks olarak hazırlanmalıdır. 9) Restorasyon takılmadan önce plak retansiyonuna ve beraberinde dişeti iltihabına neden olabilecek yüzey pürüzlülükleri tamamıyla ortadan kaldırılmalıdır.