ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
TEMPOROMANDİBULAR 
EKLEM VE ÇİĞNEME 
KASLARI 
Doç. Dr. Fatih ÖZAN 
AİBÜ DİŞ HEKİMLİĞİ 
FAKÜLTESİ 
AĞIZ DİŞ VE ÇENE 
CERRAHİSİ ANABİLİM 
DALI
 Tüm çiğneme kasları kafatasından 
başlarlar ve mandibulada sonlanırlar 
 Tüm çiğneme kasları trigeminal sinirin 
mandibular dalınca innerve edilir 
 Tüm çiğneme kasları 1. faringeal 
arktan oluşurlar
 Mandibulanın hareketleri 
1. Yukarı 
2. Aşağı 
3. Öne 
4. Geri 
5. Kayma
KAS ORİJİN YAPIŞTIĞI YER GÖREVİ 
Masseter, 
superficial kısım 
(büyük parça) 
Zygomatik arkın ön 
2/3’ünün inferyor 
kenarı 
Angulus mandibula 
Ramusun inferyor ve 
lateral kısımları 
Mandibula 
elevasyonu 
Masseter, derin 
kısım (daha ufak 
parça) 
Zygomatik arkın medial 
kenarı 
Zygomatik arkın arka 
1/3’ünün inferyor 
kenarı 
Superolateral ramus 
Koronoid çıkıntı 
Temporalis 
(anterior, medial, 
posterior kısım) 
Temporal fossanın 
tamamı 
Koronıid çıkıntı •Mandibula 
elevasyonu 
•Posteryor lifleri 
mandibulaya 
geri hareket 
Medial pterygoid 
(derin kısım) 
Lateral pterygoid 
plate’in medial yüzeyi 
Ramus medial yüzeyi 
ve angulus mandibula 
•Mandibula 
elevasyonu 
•Mandibula 
protrüzyonu 
•Yana 
hareketler 
Medial pterygoid 
(yüzeyel kısım) 
Maksillar tüber 
Palatal kemiğin 
pyramidal çıkıntısı
Lateral pterygoid 
(üst parça) 
Sfenoid kemiğin 
büyük kanadı 
İnfratemporal krest 
Artiküler disk ve 
temporomandibula 
r eklem kapsülü 
Mandibulayı öne 
ve aşağı çeker 
Lateral kayma 
Lateryal pterygoid Lateral pterygoid 
hareketleri 
(alt parça) 
plate lateral yüzeyi 
Mandibula kondil 
boynunda bulunan 
pterygoid çukurluk
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Primer Çiğneme Kasları 
 Temporalis 
 Masseter 
 Lateral Pterigoid 
 Medial pterigoid
Çiğnemenin Yardımcı Kasları 
 Suprahyoid 
1. Digastric 
2. Stylohyoid 
3. Mylohyoid 
4. Geniohyoid 
 Infrahyoid 
muscles 
1. Sternohyoid 
2. Thyrohyoid 
3. Omohyoid
 Fonksiyonları açısından çiğneme kasları: 
 Çene kapatıcılar 
1. Masseter 
2. Temporalis 
3. Medial pterygoid 
 Çene açıcılar 
1. Lateral pterygoid 
2. Anterior digastric 
3. Geniohyoid 
4. Mylohyoid 

Temporal Kas
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Temporal kas 
 Arterial destek: 
1. Deep Temporal arter 
 Sinir desteği: 
1. Deep temporal n
Fonksiyonları 
 Mandibulaya Elevasyon 
 Mandibulaya Retraksiyon 
 Büyük azı dişler arasında besinlerin 
öğütülmesi 
 Posteryor fibrilleri ile protrüze pozisyondaki 
mandibulayı geri yerine getirir 
 Mandibulaya bir taraftan bir tarafa kayma 
hareketi yaptırır
 Posteryor diş kayıplarında masseter, 
anteryor temporal ve digastrik kaslar 
arasında dengesizlik oluşmaktadır 
 İmmediat alt ve üst tam protezlerin 
kullanımı ısırma hareketi esnasında 
çalışan çene kapatıcı kasların 
inaktivasyonunu ortadan kaldırmaktadır
 Yeni protez kullanan hastaların 
maksimum çiğneme kuvvetleri uzun 
süredir protez kullanan hastalara göre 
belirgin biçimde daha azdır
Masseter kas
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
 Arter desteği: 
1. Masseteric arter 
 Sinir desteği: 
1. Massetric n.
Lateral pterygoid kas
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
 Sinir desteği: 
 Trigeminal sinirin Pterygoid dalı 
 Arter desteği: 
 Maksillar arterin Pterygoid dalı 
 Fonksiyonları: 
 Mandibulayı aşağı çekmek 
 Ağzın açılması esnasında çeneyi öne 
çekmek 
 Kayma hareketi
Medial pterygoid kas
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
 Arter desteği: 
1. Maksillar arterin Pterygoid dalı 
 Sinir desteği: 
1. Mandibular sinirin medial pterygoid 
dalı
 Fonksiyonları 
1. Mandibula elevasyonu 
2. Ağzın kapanması 
 Sinir bloğu sonrası trismus oluştuğunda 
sebep olan kastır
Yardımcı kaslar 
 Suprahyoid 
 Digastric 
 Stylohyoid 
 Mylohyoid 
 Geniohyoid 
 Infrahyoid kaslar 
 Sternohyoid 
 Thyrohyoid 
 Omohyoid
Digastrik kas 
 Orijin anterior karın - digastric fossa 
(mandibula); posterior karın – 
temporal kemiğin mastoid çıkıntısı 
 İnsersiyon Intermediate tendon 
(hyoid kemik)
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
 Arter 
 Anterior karın – facial arterin 
Submental dalı 
 Posterior karın -occipital arter 
 Sinir 
 Anterior karın - mylohyoid sinir; 
posterior karın - CN VII
Stylohyoid kas
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Mylohyoid kas
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
 Arter: 
 Inferior alveolar arterin Mylohyoid dalı 
 Sinir 
 Inferior alveolar sinirin mylohyoid kısmı 
 Görevleri 
 Oral kaviteyi tabanını yükseltir, hyoid 
kemiği, dili eleve eder, mandibulayı aşağı 
çeker
Geniohyoid kas
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
 Arter : Facial arter 
 Sinir: Hypoglossal n 
 Yutkunma esnasında hyoid kemiği ve 
dili yukarı taşır
 Sternohyoid 
 Thyrohyoid 
 Omohyoid
Tme ve çi̇ğneme kaslari
TEMPOROMANDİBULAR 
EKLEM (TME) ANATOMİSİ 
PASİF KOMPONENTLERİ 
 Kemik 
◦ Mandibula kondiler parça 
◦ Artiküler eminens 
◦ Fossa mandibulae 
 Artiküler disk 
 Kapsül ve ligamentler
AKTİP KOMPONENTLERİ 
 Çiğneme kasları 
◦ Masseter 
◦ Temporal 
◦ Medial pterygoid 
◦ Lateral pterygoid
Ginglymoarthrodial eklem olarak 
adlandırılır : 
- menteşe hareketi ~ ginglymoid eklem 
- kayma hareketi ~ arthrodial eklem
TME artiküler disk tarafından superior ve inferior 
boşluklara ayrılır 
1. Superior kavite 
- Superior : fossa mandibula 
Inferior : discus articularis 
- Kondil ve artiküler eminens arasında Kayma hareketi 
gerçekleşir 
2. Inferior kavite 
- Superior : discus articularis 
Inferior : condyle 
- diskin alt yüzeyi ile kondil yüzeyi arasında menteşe 
hareketi gerçekleşir
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
MANDIBULAR FOSSA 
- Temporal kemiğin squamoz parçasıdır 
(konkav) 
- Anterior : artiküler eminence olarak 
adlandırılan dış bükey kemik çıkıntısı 
vardır 
- Posterior : squamotympanic fissure (M-L) 
~ anteromedial : petrosquamous fissure 
~ posteromedial : petrotympanic fissure
KAPSÜL ve LİGAMENTLER 
1. Capsular ligament 
 Tüm TME yüzeyini çevreler 
 Üstte mandibular fossa artiküler yüzeyi ve artiküler 
eminense altta collum mandibulaya bağlanır 
 Görevi: 
 artiküler yüzeyleri birbirinden ayıracak medial, 
lateral veya inferior yönlerden gelen kuvvetlere karşı 
direnç oluşturmak 
 synovial sıvının muhafazası
Tme ve çi̇ğneme kaslari
2.Collateral ( discal ) ligament 
- Diskin medial ve lateralinden kondil başına 
~ the medial discal ligament 
~ the lateral discal ligament 
- Eklemi üst ve alt eklem boşluklarına ayırır 
- Kollajenöz bağ dokusundan oluşmuştur 
- Görevi: 
~ menteşe hareketi esnasında diskin kondille 
beraber pasif hareketine izin verir
~ kondil artkiler yüzeyinde diskin kondille 
beraber dönmesine olanak sağlar 
 Bu iki ligament kondil ve artiküler disk 
arasında menteşe hareketinin 
yapılmasından sorumludur 
 Vasküler desteğe sahiptirler ve 
innervasyonları vardır
3.Temporomandibular ligament 
- capsular ligamentin lateral yüzeyinde 
uzanır 
- İki kısımdan oluşur: 
*Dış çapraz kısım ~ kondilin aşırı 
kaymasını engeller yani ağız açıklığını 
sınırlandırır 
* İç horizontal kısım ~ kondilin 
posteryora olan hareketlerini sınırlandırır
4.Sphenomandibular ligament 
- Yardımcı ligamenttir 
- Sfenoid kemik spin’inden lingula mandibula’ya 
uzanır 
5.Stylomandibular ligament 
- İkinci yardımcı ligamenttir 
- Styloid çıkıntıdan aşağı öne doğru giderek 
angulus mandibula ve ramusun posteryor 
kenarına uzanır 
- Mandibulanın aşırı protruzif hareketlerini 
sınırlandırır
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
ARTICULAR DİSK 
- Damar ve sinir fibrilleri içermeyen yoğun fibroz 
bağ dokusu yapısındadır 
- Sagittal düzlemde kalınlığına göre 3 bölgeye 
ayrılır: 
- anterior 
- posterior ~ anterior kenardan biraz daha 
kalındır 
- central bölge en ince olan bölgedir ~ 
intermediate bölge ~ kondilin normalde
Tme ve çi̇ğneme kaslari
- Anterior görünüm ~ diskin mediali genellikle 
lateralinden daha kalındır ~ eklemin 
medialine doğru kondil ve artiküler fossa 
arasında boşluk daha fazladır 
- Hareket esnasında disk oldukça esnektir 
böylece artiküler yüzeylerin istediği 
fonksiyonellik elde edilebilmektedir 
- Yıkıcı kuvvetler veya yapısal değişiklikler 
olmadığı sürece disk morfolojisini 
korumaktadır
RETRODİSKAL DOKU 
- Artiküler disk posteryorda bu yapı ile ilişkidedir 
- Çok iyi vaskülarize ve innerve gevşek bağ dokusu yapısındadır 
- Superior: superior retrodiscal lamina 
(elastik fibrillerden oluşur) ~ bilaminary zone 
Diski posteryorda timpanik parçaya bağlar 
- Inferior : inferior retrodiscal lamina 
( kollajenöz fibrillerden oluşur) 
Disk posteryor kenarının inferyorunu kondil artiküler yüzeyinin 
posteryoruna bağlar 
- Posteryorda büyük venöz pleksüs ile bağlantılıdır ~ kondil öne doğru 
hareket ettiğinde kanla dolar
 Diskin anteryoru kapsüler ligamente bağlıdır 
- Superior : temporal kemiğin artiküler 
yüzeyinin anteryor kenarına 
- Inferior : kondil artiküler yüzeyinin anteryor 
kenarına 
- kollajen fibrillerden oluşur 
Anteryorda disk tendinöz fibriller vasıtasıyla 
superyor lateral pterygoid kasa yapışıktır.
Tme ve çi̇ğneme kaslari
TEŞEKKÜR EDERİM

More Related Content

Tme ve çi̇ğneme kaslari

  • 1. TEMPOROMANDİBULAR EKLEM VE ÇİĞNEME KASLARI Doç. Dr. Fatih ÖZAN AİBÜ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ AĞIZ DİŞ VE ÇENE CERRAHİSİ ANABİLİM DALI
  • 2.  Tüm çiğneme kasları kafatasından başlarlar ve mandibulada sonlanırlar  Tüm çiğneme kasları trigeminal sinirin mandibular dalınca innerve edilir  Tüm çiğneme kasları 1. faringeal arktan oluşurlar
  • 3.  Mandibulanın hareketleri 1. Yukarı 2. Aşağı 3. Öne 4. Geri 5. Kayma
  • 4. KAS ORİJİN YAPIŞTIĞI YER GÖREVİ Masseter, superficial kısım (büyük parça) Zygomatik arkın ön 2/3’ünün inferyor kenarı Angulus mandibula Ramusun inferyor ve lateral kısımları Mandibula elevasyonu Masseter, derin kısım (daha ufak parça) Zygomatik arkın medial kenarı Zygomatik arkın arka 1/3’ünün inferyor kenarı Superolateral ramus Koronoid çıkıntı Temporalis (anterior, medial, posterior kısım) Temporal fossanın tamamı Koronıid çıkıntı •Mandibula elevasyonu •Posteryor lifleri mandibulaya geri hareket Medial pterygoid (derin kısım) Lateral pterygoid plate’in medial yüzeyi Ramus medial yüzeyi ve angulus mandibula •Mandibula elevasyonu •Mandibula protrüzyonu •Yana hareketler Medial pterygoid (yüzeyel kısım) Maksillar tüber Palatal kemiğin pyramidal çıkıntısı
  • 5. Lateral pterygoid (üst parça) Sfenoid kemiğin büyük kanadı İnfratemporal krest Artiküler disk ve temporomandibula r eklem kapsülü Mandibulayı öne ve aşağı çeker Lateral kayma Lateryal pterygoid Lateral pterygoid hareketleri (alt parça) plate lateral yüzeyi Mandibula kondil boynunda bulunan pterygoid çukurluk
  • 11. Primer Çiğneme Kasları  Temporalis  Masseter  Lateral Pterigoid  Medial pterigoid
  • 12. Çiğnemenin Yardımcı Kasları  Suprahyoid 1. Digastric 2. Stylohyoid 3. Mylohyoid 4. Geniohyoid  Infrahyoid muscles 1. Sternohyoid 2. Thyrohyoid 3. Omohyoid
  • 13.  Fonksiyonları açısından çiğneme kasları:  Çene kapatıcılar 1. Masseter 2. Temporalis 3. Medial pterygoid  Çene açıcılar 1. Lateral pterygoid 2. Anterior digastric 3. Geniohyoid 4. Mylohyoid 
  • 21. Temporal kas  Arterial destek: 1. Deep Temporal arter  Sinir desteği: 1. Deep temporal n
  • 22. Fonksiyonları  Mandibulaya Elevasyon  Mandibulaya Retraksiyon  Büyük azı dişler arasında besinlerin öğütülmesi  Posteryor fibrilleri ile protrüze pozisyondaki mandibulayı geri yerine getirir  Mandibulaya bir taraftan bir tarafa kayma hareketi yaptırır
  • 23.  Posteryor diş kayıplarında masseter, anteryor temporal ve digastrik kaslar arasında dengesizlik oluşmaktadır  İmmediat alt ve üst tam protezlerin kullanımı ısırma hareketi esnasında çalışan çene kapatıcı kasların inaktivasyonunu ortadan kaldırmaktadır
  • 24.  Yeni protez kullanan hastaların maksimum çiğneme kuvvetleri uzun süredir protez kullanan hastalara göre belirgin biçimde daha azdır
  • 30.  Arter desteği: 1. Masseteric arter  Sinir desteği: 1. Massetric n.
  • 38.  Sinir desteği:  Trigeminal sinirin Pterygoid dalı  Arter desteği:  Maksillar arterin Pterygoid dalı  Fonksiyonları:  Mandibulayı aşağı çekmek  Ağzın açılması esnasında çeneyi öne çekmek  Kayma hareketi
  • 43.  Arter desteği: 1. Maksillar arterin Pterygoid dalı  Sinir desteği: 1. Mandibular sinirin medial pterygoid dalı
  • 44.  Fonksiyonları 1. Mandibula elevasyonu 2. Ağzın kapanması  Sinir bloğu sonrası trismus oluştuğunda sebep olan kastır
  • 45. Yardımcı kaslar  Suprahyoid  Digastric  Stylohyoid  Mylohyoid  Geniohyoid  Infrahyoid kaslar  Sternohyoid  Thyrohyoid  Omohyoid
  • 46. Digastrik kas  Orijin anterior karın - digastric fossa (mandibula); posterior karın – temporal kemiğin mastoid çıkıntısı  İnsersiyon Intermediate tendon (hyoid kemik)
  • 52.  Arter  Anterior karın – facial arterin Submental dalı  Posterior karın -occipital arter  Sinir  Anterior karın - mylohyoid sinir; posterior karın - CN VII
  • 60.  Arter:  Inferior alveolar arterin Mylohyoid dalı  Sinir  Inferior alveolar sinirin mylohyoid kısmı  Görevleri  Oral kaviteyi tabanını yükseltir, hyoid kemiği, dili eleve eder, mandibulayı aşağı çeker
  • 64.  Arter : Facial arter  Sinir: Hypoglossal n  Yutkunma esnasında hyoid kemiği ve dili yukarı taşır
  • 65.  Sternohyoid  Thyrohyoid  Omohyoid
  • 67. TEMPOROMANDİBULAR EKLEM (TME) ANATOMİSİ PASİF KOMPONENTLERİ  Kemik ◦ Mandibula kondiler parça ◦ Artiküler eminens ◦ Fossa mandibulae  Artiküler disk  Kapsül ve ligamentler
  • 68. AKTİP KOMPONENTLERİ  Çiğneme kasları ◦ Masseter ◦ Temporal ◦ Medial pterygoid ◦ Lateral pterygoid
  • 69. Ginglymoarthrodial eklem olarak adlandırılır : - menteşe hareketi ~ ginglymoid eklem - kayma hareketi ~ arthrodial eklem
  • 70. TME artiküler disk tarafından superior ve inferior boşluklara ayrılır 1. Superior kavite - Superior : fossa mandibula Inferior : discus articularis - Kondil ve artiküler eminens arasında Kayma hareketi gerçekleşir 2. Inferior kavite - Superior : discus articularis Inferior : condyle - diskin alt yüzeyi ile kondil yüzeyi arasında menteşe hareketi gerçekleşir
  • 73. MANDIBULAR FOSSA - Temporal kemiğin squamoz parçasıdır (konkav) - Anterior : artiküler eminence olarak adlandırılan dış bükey kemik çıkıntısı vardır - Posterior : squamotympanic fissure (M-L) ~ anteromedial : petrosquamous fissure ~ posteromedial : petrotympanic fissure
  • 74. KAPSÜL ve LİGAMENTLER 1. Capsular ligament  Tüm TME yüzeyini çevreler  Üstte mandibular fossa artiküler yüzeyi ve artiküler eminense altta collum mandibulaya bağlanır  Görevi:  artiküler yüzeyleri birbirinden ayıracak medial, lateral veya inferior yönlerden gelen kuvvetlere karşı direnç oluşturmak  synovial sıvının muhafazası
  • 76. 2.Collateral ( discal ) ligament - Diskin medial ve lateralinden kondil başına ~ the medial discal ligament ~ the lateral discal ligament - Eklemi üst ve alt eklem boşluklarına ayırır - Kollajenöz bağ dokusundan oluşmuştur - Görevi: ~ menteşe hareketi esnasında diskin kondille beraber pasif hareketine izin verir
  • 77. ~ kondil artkiler yüzeyinde diskin kondille beraber dönmesine olanak sağlar  Bu iki ligament kondil ve artiküler disk arasında menteşe hareketinin yapılmasından sorumludur  Vasküler desteğe sahiptirler ve innervasyonları vardır
  • 78. 3.Temporomandibular ligament - capsular ligamentin lateral yüzeyinde uzanır - İki kısımdan oluşur: *Dış çapraz kısım ~ kondilin aşırı kaymasını engeller yani ağız açıklığını sınırlandırır * İç horizontal kısım ~ kondilin posteryora olan hareketlerini sınırlandırır
  • 79. 4.Sphenomandibular ligament - Yardımcı ligamenttir - Sfenoid kemik spin’inden lingula mandibula’ya uzanır 5.Stylomandibular ligament - İkinci yardımcı ligamenttir - Styloid çıkıntıdan aşağı öne doğru giderek angulus mandibula ve ramusun posteryor kenarına uzanır - Mandibulanın aşırı protruzif hareketlerini sınırlandırır
  • 82. ARTICULAR DİSK - Damar ve sinir fibrilleri içermeyen yoğun fibroz bağ dokusu yapısındadır - Sagittal düzlemde kalınlığına göre 3 bölgeye ayrılır: - anterior - posterior ~ anterior kenardan biraz daha kalındır - central bölge en ince olan bölgedir ~ intermediate bölge ~ kondilin normalde
  • 84. - Anterior görünüm ~ diskin mediali genellikle lateralinden daha kalındır ~ eklemin medialine doğru kondil ve artiküler fossa arasında boşluk daha fazladır - Hareket esnasında disk oldukça esnektir böylece artiküler yüzeylerin istediği fonksiyonellik elde edilebilmektedir - Yıkıcı kuvvetler veya yapısal değişiklikler olmadığı sürece disk morfolojisini korumaktadır
  • 85. RETRODİSKAL DOKU - Artiküler disk posteryorda bu yapı ile ilişkidedir - Çok iyi vaskülarize ve innerve gevşek bağ dokusu yapısındadır - Superior: superior retrodiscal lamina (elastik fibrillerden oluşur) ~ bilaminary zone Diski posteryorda timpanik parçaya bağlar - Inferior : inferior retrodiscal lamina ( kollajenöz fibrillerden oluşur) Disk posteryor kenarının inferyorunu kondil artiküler yüzeyinin posteryoruna bağlar - Posteryorda büyük venöz pleksüs ile bağlantılıdır ~ kondil öne doğru hareket ettiğinde kanla dolar
  • 86.  Diskin anteryoru kapsüler ligamente bağlıdır - Superior : temporal kemiğin artiküler yüzeyinin anteryor kenarına - Inferior : kondil artiküler yüzeyinin anteryor kenarına - kollajen fibrillerden oluşur Anteryorda disk tendinöz fibriller vasıtasıyla superyor lateral pterygoid kasa yapışıktır.

Editor's Notes

  1. Temporal kas mandibula istirahat pozisyonunu sağlayan kas Medial pterygoid kas: en derin çiğneme kası