Ik ga kort in op de achtergronden van het thema. Daarna komt computer supported collaborative learning aan bod (formeel leren), meer informele vormen van samenwerkend leren en tenslotte het gebruik van social software voor formele en informele vormen van samenwerkend leren.
190129 (wr) v1 gastcollege e learning trends avans plus januari 2019WilfredRubens.com
油
Op 5 februari 2019 heb ik een interactief gastcollege over e-learning trends verzorgd, in het kader van de post-bacheloropleiding over e-learning van Avans +.
190906 (wr) v1 webinar activerend leren avans plus 2019WilfredRubens.com
油
In het kader van de post-bachelor-opleiding over e-learning van Avans Plus heb ik op 10 september 2019 weer een webinar verzorgd over activerende didactiek.
190415(wr) v1 gastcollege implementatie e learning avans plus april 2019WilfredRubens.com
油
Op 23 april 2019 heb ik in het kader van de Avans Plus Postbachelor opleiding e-Learning weer een gastcollege verzorgd over de implementatie van technology enhanced learning. Aan de hand van een implementatiemodel hebben we naar een casus en andere ervaringen gekeken.
Deel 2 van mijn lezing over de Logcia van het Gevoel. Wat kan je ermee in de praktijk? Waarnemen van ontwikkelingsblokkades en daar een passende interventie bij zoeken. Met een fragment van een interview met Bennie Beuvink, coach van wijkagenten in Enschede. Hij vertelt hoe hij de Logica van het Gevoel op straat gebruikt.
Presentatie tijdens gastcollege voor de de Orde van Organisatieadviseurs, Nyenrode Business University. Wat is Evidence Based Consultancy? Hoe kan een complexe interventie geevalueerd worden. Ontwikkeling van een bijsluiter voor het effectief gebruik van Large Scale Interventions.
Deel 2 van mijn lezing over de Logcia van het Gevoel. Wat kan je ermee in de praktijk? Waarnemen van ontwikkelingsblokkades en daar een passende interventie bij zoeken. Met een fragment van een interview met Bennie Beuvink, coach van wijkagenten in Enschede. Hij vertelt hoe hij de Logica van het Gevoel op straat gebruikt.
Presentatie tijdens gastcollege voor de de Orde van Organisatieadviseurs, Nyenrode Business University. Wat is Evidence Based Consultancy? Hoe kan een complexe interventie geevalueerd worden. Ontwikkeling van een bijsluiter voor het effectief gebruik van Large Scale Interventions.
Op 7 november 2017 vond GildeLeert plaats. Tijdens deze bijeenkomst delen medewerkers kennis over innovatieprojecten die zij uitvoeren. Ik mocht als buitenstaander twee keer een workshop verzorgen over de effectieve inzet van ICT in het onderwijs.
Blended learning in het Hoger Onderwijs: Waarom, wat en hoe?Steven Verjans
油
Dutch presentation for teachers at Hogeschool Zuyd in Heerlen about blended learning, what, why and how, a short introduction to some concepts and guidelines.
160205 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning fontysWilfredRubens.com
油
Op 18 februari 2016 heb ik in het kader van de post-HBO opleiding e-learning van Fontys weer een gastcollege verzorgd over de implementatie van e-learning. Daarbij hebben deelnemers onder meer gewerkt aan de casus van wat ten onrechte een mislukt iPad-project wordt genoemd.
180103 (wr) v1 presentatie zoomvliet 24 uur hoe kan ict het mbo versterkenWilfredRubens.com
油
Het Zoomvliet College organiseerde een 24uurs sessie voor het eigen managementteam. Tijdens deze sessie wilde men ook aandacht besteden aan blended learning en digitalisering van het MBO. Ik mocht daar een interactieve presentatie over verzorgen.
Gastcollege e learning trends avans plus januari 2020WilfredRubens.com
油
Op 7 januari 2020 mocht ik weer een interactief gastcollege over e-learning trends verzorgen, in het kader van de post-bacheloropleiding over e-learning van Avans +.
250221 (WR) v1 Lunchsessie Noordhoff trends digitale technologie en leren.pdfWilfredRubens.com
油
Ik heb op 6 maart 2025 een lunchreferaat verzorgd voor een groep medewerkers van Noordhoff Zorg. Daarbij ben ik ingegaan op vijf belangrijke trends op het gebied van digitale technologie en leren en ontwikkelen.
Op 27 februari 2025 heb ik een inspiratiesessie verzorgd voor een groep rectoren van een schoolbestuur. Het onderwerp was AI in het onderwijs, en hoe je hiermee aan de slag kunt als schoolleider.
250106 v1 (WR) Educatieve technologie selecteren NOT.pdfWilfredRubens.com
油
Ik heb op 23 januari 2025 tijdens de NOT een presentatie verzorgd waarin ik heb gepleit om bij de selectie van educatieve technologie vooral te kijken naar de pijlers van digitale didactiek die 'EdTech' mogelijk kan maken en naar didactische richtlijnen die de betreffende technologie mogelijk kan maken.
241126 (WR) v1 Gastcollege implementatie e-learning FCe december 2024.pdfWilfredRubens.com
油
Op 10 december 2024 heb ik weer een gastcollege verzorgd over de implementatie van e-learning (organisatie FCe). De opzet was dit keer anders dan eerdere jaren omdat we generatieve AI expliciet hebben ingezet tijdens de voorbereiding en uitvoering.
241106 (WR) v1 Gastcollege e-learning trends november 2024.pdfWilfredRubens.com
油
Op 19 november 2024 heb ik in het kader van de FCe Postbachelor opleiding e-Learning weer een gastcollege verzorgd over trends op het gebied van technology enhanced learning. Ik onderscheid momenteel dertig trends.
241018 (WR) v1 AIdeas for learning AI Advisory Board.pdfWilfredRubens.com
油
Op 18 november 2024 heb ik tijdens AI-deas for learning and education een sessie verzorgd over de AI Advisory board die ik Roercollege/Sch旦ndeln in Roermond mag begeleiden. Ik heb toegelicht wat een AI Advisoiry board is, wat de werkwijze is, en over welke onderwerpen de AI advisory board zich heeft gebogen. Ik heb dit ook ge誰llustreerd met een voorbeeld.
241017 (WR) v1 Keynote generatieve AI versterken werk docenten HBO engineerin...WilfredRubens.com
油
Op 6 november 2024 heb ik tijdens de jaarlijkse conferentie van HBO Engineering een keynote verzorgd waarin ik heb aangegeven hoe vier typen taken van docenten versterkt kunnen worden dankzij generatieve AI.
Op 26 september heb ik weer eens een workshop mogen verzorgen over generatieve AI en de betekenis voor het werk van medewerkers van de betreffende organisatie.
240516 (WR FvdZ) v1 Presentatie WSI CvI congres.pdfWilfredRubens.com
油
Tijdens de laatste sessieronde van editie 2024 van het CvI-congres heb ik als projectleider van de implementatie van itslearning samen met een collega van de sector Zorg, Welzijn en Sport een sessie verzorgd over de applicatie WSI (Waar Sta Ik?). Deze applicatie is ontwikkeld om studenten te evalueren op basis van hun bekwaamheid op het gebied van verschillende werkprocessen.
Op 30 april 2024 heb ik een webinar verzorgd voor studenten van de postgraduaat Onderwijstechnoloog van de Vlaamse Hogeschool UCLL, over het gebruik van (generatieve) AI binnen het onderwijs.
240409 (WR) v1 ROCMNL De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs.pdfWilfredRubens.com
油
Op 16 april mocht ik weer eens een workshop verzorgen over generatieve AI en onderwijs. Dit keer bij een team van het Gezondheidszorgcollege van ROC Midden-Nederland in Amersfoort.
231130 (WR) v1 ChatGPT en leren Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.pdfWilfredRubens.com
油
Ik heb op 8 december 2023 een webinar verzorgd voor de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, over het didactisch en ethisch verantwoord inzetten van ChatGPT.
Op 24 november 2023 heb ik tijdens de Online Educa in Berlijn een presentatie gehouden over de vraag ChatGPT: vloek en/of zegen voor onderwijs en leren & ontwikkelen?
Op 16 november 2023 heb ik op verzoek van Rotary Geleen in Kasteel Limbricht een presentatie verzorgd over positieve en minder positieve aspecten van (generatieve) AI-toepassingen, en dan met name van ChatGPT.
231102 (WR) v1 Generatieve AI verantwoord inzetten welke afspraken maken we.pdfWilfredRubens.com
油
Ik heb op 9 november 2023 tijdens de conferentie AI: De Creatieve (R)evolutie in het Onderwijs van SinLucas en Grafisch Lyceum Rotterdam twee keer een sessie verzorgd over het maken van afspraken, regels en richtlijnen binnen onderwijsinstellingen, om op een verantwoorde manier gebruik te maken van generatieve AI-toepassingen zoals ChatGPT, GPTs, Claude en DALL-E.
Ik heb op 31 oktober 2023 tijdens AI-deas for learning van SBO een sessie verzorgd over het maken van afspraken, regels en richtlijnen binnen organisaties om op een verantwoorde manier gebruik te maken van generatieve AI-toepassingen zoals ChatGPT, Google Bard en MidJourney.
Op 26 oktober 2023 heb ik bij Bronkhorst een presentatie verzorgd over AI en ethiek. Welke risicos kleven er aan AI en hoe kun je daar verstandig mee omgaan?
4. Wat is samenwerkend leren m.b.v. ICT? Computer Supported Collaborative Learning (CSCL) ICT ondersteunt en begeleidt leerproces Meestal: combinatie F2F en ICT Lerenden werken in kleine groepen aan gezamenlijke taak (bijv. een product), geven elkaar feedback Komen gekozen trefwoorden overeen?
5. Wortels in het onderwijs Social constructivisme Veel onderzoek naar gedaan
6. Veranderende opvattingen over leren Leren: sociaal proces Actief leren Aansluiten bij interesse en voorkennis Complexe realistische taken Interactie Rijk materiaal Afwisselende werkvormen
7. Maar ook Communities of practices Social learning theory (Wenger) Leren in netwerken (Van der Krogt)
8. Bron: http://www.flickr.com/photos/whsimages/1732172493/ Samen complexe problemen oplossen in plaats van individueel routinematig werk uitvoeren Arbeidsprocessen kennisintensiever Toenemende dynamiek kennisontwikkeling Innovatie business as usual Prof. Dr. L. Nieuwenhuis (2006). Vernieuwend vakmanschap.
10. Van formeel naar informeel leren Cross, J. (2003). Informal Learning the other 80% http://www.internettime.com/Learning/The%20Other%2080%25.htm The spending/outcomes paradox
13. Bron: http://www.slideshare.net/igorterhalle Internet (r)evolutie 2.0 (participatie, massas informatie, transparantie, openheid, toegankelijkheid ) Web 2.0 is more than a set of cool and new technologies and services ( JISC , 2007)
14. Collectiviteit bedenkt oplossingen voor complexe problemen Cognitieve vraagstukken en rationeel gedrag Diversiteit Onafhankelijkheid Specialisatie Aggregatie Connective intelligence
15. Community Netwerk (1) Regelmatig delen en leren Gemeenschappelijk belang Onderlinge relaties Meer gestructureerd Intentionele deelname Meer ad hoc delen en leren Gemeenschappelijke interesse Meer oppervlakkige relaties Losjes gekoppeld Deelname niet altijd intentioneel
16. Community Netwerk (2) Rechtstreeks lidmaatschap Vrijwillig Deelname over langere periode Verschillende organisaties (kan) Vaak formele status Moderator Lidmaatschap ook via-via Vrijwillig Deelname op ad hoc basis Verschillende organisaties Vaak informele status Geen moderator
17. Serendipity Bron: The King of Serendipity: http://www.flickr.com/photos/tim_ellis/2366786101/ Joseph Priestly, 1733-1804 En social software maakt dit meer transparant en manifest
21. Onderzoek Ook evidence Samenwerkend leren werkt Relativering van wetenschappelijke bezwaren tegen vernieuwend onderwijs , P. van der Ploeg (2008) CSCL werkt (metastudie M. Valcke)
22. Beperkingen CSCL (1) Participatiegraad vaak laag Samenwerking verloopt niet altijd goed Informatie uitwisselen i.p.v. gezamenlijk kennis ontwikkelen Past het bij dominante mentale model van leren?
23. Beperkingen CSCL (2) Wennen aan technologie Wennen aan werkwijze Eenvoudige vaardigheden? Langere doorlooptijd asynchrone discussies (net-generatie) Bijdragen typen kost meer tijd
24. Beperkingen CSCL (3) Part of the challenge to making collaborative learning, in general, succeed in corporate training settings may be the competitive nature of most workplaces. G. Woodill (2008). Computer-Based Collaborative Learning for Training and Development: Research and Practice
25. Voordelen CSCL (1) Schrijven bevordert het opnieuw structureren en vormen van gedachten (verdiepend leren) Deelnemers komen aan het woord die normaliter niet aan bod komen Inbreng d eelnemers groter inbreng docenten
26. Voordelen CSCL (2) Veel mogelijkheden om kwalitatief goede feedback te geven (bezinning op interventies) Bijdragen blijven zichtbaar (stimuleert zorgvuldigheid) Toegevoegde waarde vaak procesmatig van aard en gericht op impliciete doelen (leren samenwerken, ICT-leren gebruiken, etc).
27. CSCL leren werkt! Onderzoek schuift een zeer positief beeld naar voren. Aandacht nodig voor aard van de verwachte leerresultaten, type student (novice?), ondersteuning, taakstructuur, groepssamenstelling, Bron: prof. Dr. Martin Valcke cs
32. Groepssamenstelling Lerenden moeten elkaar leren kennen (vertrouwen) Samen leren: heterogene groepen (procesgericht) Samen werken: homogene groepen (productgericht) Bron: http://www.flickr.com/photos/fpalazzi/150855302/
33. Taak Authentieke taak Complexe, voorgestructureerde, taak die discussie uitlokt en onderhandelen over kennis noodzakelijk maakt Gedeelde verantwoordelijkheid Wisselende rollen Niet vrijblijvend!
35. Rol docent/opleider Docent belangrijke begeleidende rol (o.a. participatie bevorderen, voortgang proces bespreken, eindproduct beoordelen). S ociale, organisatorische en inhoudelijke rol Bron: http://www.flickr.com/photos/elliottcable/1369435081/
37. CSCL is effectief als deelnemers gemeenschappelijke doelen/interesses hebben (common ground) 竪n individueel afgerekend worden (Simons, 2000: http://www.pjb.co.uk/npl/bp31.htm)
41. Essenti谷le voorwaarden voor succes (1) Is er een sense of urgency (taak)? Of zijn medewerkers sterk intrinsiek gemotiveerd? Voelt het als een win-win situatie? Zien deelnemers brood in (online) kennis delen (motivatie)? In hoeverre wordt kennis als competitief beschouwd?
42. Essenti谷le voorwaarden voor succes (2) In hoeverre waardeert de organisatie informele manieren van kennis ontwikkelen, delen en ontsluiten? Waar blijkt dat uit? En bij jullie? (bespreek even met je buur)
43. Essenti谷le voorwaarden voor succes (3) Is sprake van openheid, bereidwilligheid tot participatie en het toestaan dat anderen zich met jouw content bemoeien? Is er onderling vertrouwen? Staat men positief t.o.v. Internet? Zowel de organisatie als het individu.
44. Belangrijke aandachtspunten (1) Eigenaarschap Wederkerigheid Betekenisvol voor de praktijk Aantal mensen moet bereid zijn en in staat om te investeren in de ontwikkeling van een CoP
45. Belangrijke aandachtspunten (2) Belang van social presence (wie is online, profielen, avatars, relaties tussen mensen zichtbaar maken) Zorg dat het gezellig is
46. Organisatie (1) Sponsorship van management (en waar blijkt dat uit)? Niet top-down organiseren Voorbeeldfunctie leidinggevenden Leidinggevenden (en opleiders?) hebben de neiging om te beheersen: niet doen Zorg voor voldoende ondersteuning Facilitering tijd, tools (en eventueel begeleiding)
47. Organisatie (2) Formuleer bij de start geen regels en richtlijnen Vraag vooraanstaande medewerkers om mee te doen Geef kennisdelers status (Lampel & Bhalla, 2007) Heb geduld Kennisdelen onderdeel werk Experimenteer, evalueer en reflecteer
48. Stelling Binnen mijn afdeling is voldoende draagvlak voor succesvol informeel leren
49. Bedenk nu individueel een authentieke taak, relevant voor jouw organisatie, die met behulp van CSCL (formeel/informeel)m aangepakt kan worden. Hoe zien de groepen er uit die met deze taak aan de slag gaan? Duur: 10 minuten Wissel argumenten uit over gemaakte keuzes (15 minuten) Wat is het belangrijkste dat je hebt geleerd?
52. Tekortkomingen traditionele tools voor online samen leren Weinig ruimte niet-taakgerichte communicatie (belangrijk voor opbouwen vertrouwensrelaties) Weinig zicht op samenwerkingsproces Moeizaam samen werken aan documenten (wordt wel beter) Weinig eigenaarschap Meestal gericht op cursorisch opleiden
60. Online video en leren Eigen instructies ontsluiten (zelfs een hele cursus) Beroepshandelingen voor doen (bijv. lassen) Instructies van anderen gebruiken Interviews professionals Lerenden videos laten maken (interviews, clips, presentaties) Vaak geen CSCL
61. Micro-blogging http://del.icio.us/wrubens/microblog Attenderen Multidimensionele kijk ontwikkelen (mits netwerk divers is) Patronen herkennen Kritisch denkvermogen ontwikkelen Vragen stellen en beantwoorden To the point formuleren Microblog Twitter groeit als kool Webwereld, 13 maart 2008
64. Weblogs Online redeneren stimuleren. Expliciet werken aan schrijfvaardigheden. Persoonlijk kennisarchief Informatie, kennis en ervaringen met anderen te delen (uitdragen). Ook als docent.
65. Weblogs en leren Persoonlijk karakter stimuleert deelname. Grotere betrokkenheid lerenden Japans-Taiwanees onderzoek: studenten prefereren weblogs boven ELO
66. Weblogs en leren Weblogs en academische discours natural allies (Williams en Jacobs, 2004) Blog-based conversations have nearly always been disappointing to me (A. Kotsko, 2007, A Skeptics Take on Academic Blogs ) Zie eerder genoemde lessons learned!
67. Weblogs en leren Leggen van relaties tussen (bijdragen van) verschillende personen, sociale interactie. Ook van externen! Meerdere perspectieven van een onderwerp komen aan bod (m ultidimensionele kijk ontwikkelen, mits netwerk blogs divers is) Patronen herkennen Kritisch denkvermogen ontwikkelen
68. De kracht ligt in de samenhang Vaker geattendeerd op bericht Weblog ander Artikel (online) Bericht in eigen weblog Werkopdracht Zoeken in eigen weblog (bijv. via Google) Omzetten in passage rapport, presentatie, artikel
76. Wiki gebruiken Samen een eigen encyclopedie maken (Welten) Elkaars fouten verbeteren Defining en redefining (Akkermans, 2006)
77. Wiki gebruiken Transparantie (wie heeft welke bijdrage geleverd; bijdrage individu aan geheel) Voortgang schrijfproces volgen en achteraf analyseren Discussietool kan proces en inhoud helpen scheiden Geen ideale tool voor communiceren (lastig te ordenen)
78. "Dit is puur gericht op de eindgebruiker. Die krijgt het gratis en hoeft daar niet de hulp van de IT-afdeling voor in te roepen. En het is meteen mogelijk veilig informatie te delen met mensen buiten het bedrijf." Dave Armstrong, product & marketing manager EMEA van Google ( AutomatiseringsGids , 28-2-2008 ) Technologie wordt laagdrempeliger Google Applicaties
80. Social bookmarking Internetbronnen opslaan en met anderen delen Bijvoorbeeld rond projecten, themas Selecteren bronnen via netwerken Persoonlijk archief Hoe werkt het ? http://del.icio.us/wrubens Wie gebruikt dit?
86. Didactische argumenten social network sites Aansluiten belevingswereld lerenden Integratie van toepassingen (weblog, wiki, social bookmarking): krachtige leeromgeving Minder hi谷rarchisch, informeler, persoonlijker Externen toegang geven (muren onderwijsinstelling slechten, co-makership vorm geven) Feedback van buitenaf ontvangen Online aanwezigheid is zichtbaar
87. To know who Wie doet wat? Wie kent wie? In contact komen met FoF Wie is de bron (Steven Verjans)? Experts raadplegen Net-iets-warmer-dan-cold contacts (Elke Das)
88. Er zijn ook beperkingen Sterk in ontwikkeling Engelstalig (vaak) Wie beheert? Functionaliteiten niet altijd optimaal
90. RSS "Rich Site Summary" of "Really Simple Syndication Filmpje Techniek om veranderingen op website in 辿辿n oog opslag te kunnen zien Massas informatie beheersen Voordeel: minder push, minder e-zines
91. RSS feed reader Sommige bronnen genoemd door interessante personen ! Wie gebruikt een RSS feed reader? Welke? Hoeveel feeds?
92. Alleen in samenhang met andere tools ondersteunt RSS-feedreader leren Serendipity Multidimensionele kijk ontwikkelen (mits netwerk feeds divers is) Patronen herkennen Kritisch denkvermogen ontwikkelen
93. Aandachtspunten social software Continu誰teit (videosite Stage6, zeepbel 2.0) Stabiliteit Service (back-ups?) Privacy (omgang data) Risico just in case-leren Interaction-overload (groei connecties en media)
94. Interaction overload voorkomen (1) Filteren (prioriteit, priv辿, etc) Modaliteit (wie mag wanneer, waarmee, contact opnemen) Dagplanning Awareness/ shifting (gebruiker kan zien wie contact zoekt en waarover, voordat hij/zij interactie accepteert) Bron: B. Schutz (2008). Web 2.0: Hoe voorkomen we interaction overload
95. Interaction overload voorkomen (2) Beschouw het als investering, niet als kosten Durf nee te zeggen (tegen applicaties, contacten, bijdragen) Leer anders te lezen (al doende, diagonaal scannen) Combineer slim (RSS, social bookmarking, weblogs)
97. Opdracht Kies 辿辿n van de authentieke opdrachten die jullie eerder hebben gemaakt (5 minuten) Welke applicatie(s) wil je gebruiken om deze taak uit te laten voeren en waarom? Hoe wil je deze applicatie(s) gebruiken? Duur: 20 minuten