際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
Collaborative learning en social software  Wilfred Rubens
Wat is samenwerkend leren m.b.v. ICT? Schrijf kort drie trefwoorden op (1 minuut), en vergelijk ze met je buurman/vrouw
Inhoud Achtergronden (kort) CSCL: formeel leren (wat, waarom, voordelen, beperkingen, dos & donts) Collaborative learning: informeel (voorwaarden voor succes, aandachtspunten, organisatie) Technologie谷n (voorbeelden, didactische mogelijkheden, beperkingen) Tussendoor opdrachten en stellingen
Wat is samenwerkend leren m.b.v. ICT? Computer Supported Collaborative Learning (CSCL) ICT ondersteunt en begeleidt leerproces Meestal: combinatie F2F en ICT Lerenden werken in kleine groepen aan gezamenlijke taak (bijv. een product), geven elkaar feedback Komen gekozen trefwoorden overeen?
Wortels in het onderwijs Social constructivisme Veel onderzoek naar gedaan
Veranderende opvattingen  over leren Leren: sociaal proces Actief leren Aansluiten bij interesse en voorkennis Complexe realistische taken Interactie  Rijk materiaal Afwisselende werkvormen
Maar ook Communities of practices Social learning theory (Wenger) Leren in netwerken (Van der Krogt)
Bron: http://www.flickr.com/photos/whsimages/1732172493/ Samen complexe problemen oplossen in plaats van individueel routinematig werk uitvoeren Arbeidsprocessen kennisintensiever Toenemende dynamiek kennisontwikkeling Innovatie business as usual Prof. Dr. L. Nieuwenhuis (2006). Vernieuwend vakmanschap.
Werken Leren
Van formeel naar informeel leren Cross, J. (2003).  Informal Learning  the other 80% http://www.internettime.com/Learning/The%20Other%2080%25.htm The spending/outcomes paradox
Proces Plaats/ setting Doelen Leerinhouden + + + + - - -: gefaciliteerd, informeel +: gepland, formeel Gebaseerd op Weistra, 2005
En recent.
Bron:  http://www.slideshare.net/igorterhalle Internet (r)evolutie 2.0 (participatie, massas informatie, transparantie, openheid, toegankelijkheid ) Web 2.0 is more than a set of cool and new technologies and services ( JISC , 2007)
Collectiviteit bedenkt oplossingen voor complexe problemen Cognitieve vraagstukken en rationeel gedrag Diversiteit Onafhankelijkheid Specialisatie Aggregatie  Connective intelligence
Community  Netwerk (1) Regelmatig delen en leren Gemeenschappelijk belang Onderlinge relaties Meer gestructureerd Intentionele deelname Meer ad hoc delen en leren Gemeenschappelijke interesse Meer oppervlakkige relaties Losjes gekoppeld Deelname niet altijd intentioneel
Community  Netwerk (2) Rechtstreeks lidmaatschap Vrijwillig Deelname over langere periode Verschillende organisaties (kan) Vaak formele status Moderator  Lidmaatschap ook via-via Vrijwillig Deelname op ad hoc basis Verschillende organisaties Vaak informele status Geen moderator
Serendipity Bron: The King of Serendipity: http://www.flickr.com/photos/tim_ellis/2366786101/ Joseph Priestly, 1733-1804 En social software maakt dit meer transparant en manifest
Proces Plaats/ setting Doelen Leerinhouden + + + + - - -: gefaciliteerd, informeel +: gepland, formeel Mijn organisatie Gebaseerd op Weistra, 2005
Inhoud Achtergronden (kort) CSCL: formeel leren (wat, waarom, voordelen, beperkingen, dos & donts) Collaborative learning: informeel (voorwaarden voor succes, aandachtspunten, organisatie) Technologie谷n (voorbeelden, didactische mogelijkheden, beperkingen) Tussendoor opdrachten en stellingen
CSCL: formeel leren
Onderzoek Ook evidence Samenwerkend leren werkt Relativering van wetenschappelijke  bezwaren tegen vernieuwend onderwijs ,  P. van der Ploeg (2008) CSCL werkt  (metastudie M. Valcke)
Beperkingen CSCL (1) Participatiegraad vaak laag Samenwerking verloopt niet altijd goed Informatie uitwisselen i.p.v. gezamenlijk kennis ontwikkelen Past het bij dominante mentale model van leren?
Beperkingen CSCL (2) Wennen aan technologie Wennen aan werkwijze Eenvoudige vaardigheden? Langere doorlooptijd asynchrone discussies (net-generatie) Bijdragen typen kost meer tijd
Beperkingen CSCL (3) Part of the challenge to making collaborative learning, in general, succeed in corporate training settings may be the competitive nature of most workplaces. G. Woodill (2008). Computer-Based Collaborative Learning for Training and Development: Research and Practice
Voordelen CSCL (1) Schrijven bevordert het opnieuw structureren en vormen van gedachten (verdiepend leren) Deelnemers  komen aan het woord die normaliter niet aan bod komen Inbreng d eelnemers  groter inbreng docenten
Voordelen CSCL (2) Veel mogelijkheden om kwalitatief goede feedback te geven (bezinning op interventies) Bijdragen blijven zichtbaar (stimuleert zorgvuldigheid) Toegevoegde waarde vaak procesmatig van aard en gericht op impliciete doelen (leren samenwerken, ICT-leren gebruiken, etc).
CSCL leren werkt! Onderzoek schuift een zeer positief beeld naar voren. Aandacht nodig voor aard van de verwachte leerresultaten, type student (novice?), ondersteuning, taakstructuur, groepssamenstelling,  Bron: prof. Dr. Martin Valcke cs
Pauze
Stelling  Mijn organisatie zou CSCL vaker moeten toepassen als het gaat om het opleiden van medewerkers
Dos and donts CSCL Bij formeel leren
Groepsgrootte Bron: http://www.flickr.com/photos/bks62464/91455563 / Voldoende communicatie: 5-8 lerenden Van en aan elkaar leren (diversiteit opvattingen): 8-12 lerenden Samen aan opdrachten werken: 3 lerenden (meeliftgedrag)
Groepssamenstelling Lerenden moeten elkaar leren kennen (vertrouwen) Samen leren: heterogene groepen (procesgericht) Samen werken: homogene groepen (productgericht)  Bron: http://www.flickr.com/photos/fpalazzi/150855302/
Taak Authentieke taak Complexe, voorgestructureerde, taak die discussie uitlokt en onderhandelen over kennis noodzakelijk maakt Gedeelde verantwoordelijkheid Wisselende rollen Niet vrijblijvend!
Progressive Inquiry Model, naar Hakkarainen e.a.
Rol docent/opleider Docent belangrijke begeleidende rol (o.a. participatie bevorderen, voortgang proces bespreken, eindproduct beoordelen). S ociale, organisatorische en inhoudelijke rol Bron: http://www.flickr.com/photos/elliottcable/1369435081/
Structuur en co旦rdinatie nodig Richtlijnen Procedures Agenda Deadlines Peilingen Stemmen Bron: http://www.flickr.com/photos/rudiriet/109718350
CSCL is effectief  als deelnemers gemeenschappelijke doelen/interesses hebben (common ground) 竪n individueel afgerekend worden (Simons, 2000: http://www.pjb.co.uk/npl/bp31.htm)
Inhoud Achtergronden (kort) CSCL: formeel leren (wat, waarom, voordelen, beperkingen, dos & donts) Collaborative learning: informeel (voorwaarden voor succes, aandachtspunten, organisatie) Technologie谷n (voorbeelden, didactische mogelijkheden, beperkingen) Tussendoor opdrachten en stellingen
Collaborative learning Informeel (ook onderzoek naar gedaan)
Bron: http://www.flickr.com/photos/jakob/70825730/ Voorwaarden  voor succes
Essenti谷le voorwaarden voor succes (1) Is er een sense of urgency (taak)?  Of zijn medewerkers sterk intrinsiek gemotiveerd? Voelt het als een win-win situatie? Zien deelnemers brood in (online) kennis delen (motivatie)? In hoeverre wordt kennis als competitief beschouwd?
Essenti谷le voorwaarden voor succes (2) In hoeverre waardeert de organisatie informele manieren van kennis ontwikkelen, delen en ontsluiten? Waar blijkt dat uit? En bij jullie? (bespreek even met je buur)
Essenti谷le voorwaarden voor succes (3) Is sprake van openheid, bereidwilligheid tot participatie en het toestaan dat anderen zich met jouw content bemoeien? Is er onderling vertrouwen? Staat men positief t.o.v. Internet? Zowel de organisatie als het individu.
Belangrijke aandachtspunten (1) Eigenaarschap  Wederkerigheid Betekenisvol voor de praktijk Aantal mensen moet bereid zijn en in staat om te investeren in de ontwikkeling van een CoP
Belangrijke aandachtspunten (2) Belang van social presence (wie is online, profielen, avatars, relaties tussen mensen zichtbaar maken) Zorg dat het gezellig is
Organisatie (1) Sponsorship van management (en waar blijkt dat uit)? Niet top-down organiseren  Voorbeeldfunctie leidinggevenden Leidinggevenden (en opleiders?) hebben de neiging om te beheersen:  niet doen Zorg voor voldoende ondersteuning Facilitering tijd, tools (en eventueel begeleiding)
Organisatie (2) Formuleer bij de start geen regels en richtlijnen Vraag vooraanstaande medewerkers om mee te doen Geef kennisdelers status (Lampel & Bhalla, 2007) Heb geduld Kennisdelen onderdeel werk Experimenteer, evalueer en reflecteer
Stelling Binnen mijn afdeling is voldoende draagvlak voor succesvol informeel leren
Bedenk nu individueel een authentieke taak, relevant voor jouw organisatie, die met behulp van CSCL (formeel/informeel)m aangepakt kan worden.  Hoe zien de groepen er uit die met deze taak aan de slag gaan? Duur: 10 minuten Wissel argumenten uit over gemaakte keuzes (15 minuten) Wat is het belangrijkste dat je hebt geleerd?
Inhoud Achtergronden (kort) CSCL: formeel leren (wat, waarom, voordelen, beperkingen, dos & donts) Collaborative learning: informeel (voorwaarden voor succes, aandachtspunten, organisatie) Technologie谷n (voorbeelden, didactische mogelijkheden, beperkingen) Tussendoor opdrachten en stellingen
Technologie
Tekortkomingen traditionele tools voor online samen leren Weinig ruimte niet-taakgerichte communicatie (belangrijk voor opbouwen vertrouwensrelaties) Weinig zicht op samenwerkingsproces Moeizaam samen werken aan documenten  (wordt wel beter) Weinig eigenaarschap Meestal gericht op cursorisch opleiden
Bron:  http://www.slideshare.net/igorterhalle Social software: verzamelnaam, interactie, laagdrempelig, samenwerking,  user generated content, lerende in control (S. Downes)
Is social software geschikter voor CSCL?
Pauze
Mogen jullie social software gebruiken?
Welke ICT-tools gebruik jij het  liefst voor  (informeel) leren?
Voorbeelden Online video  (o.a. YouTube) Microbloggen Weblog Wikis Google Applicaties Social   bookmarking  (bijv.  Del.icio.us ) Podcasting Social   networking  services (bijv.  Facebook ,  Ning ) RSS
Online video Eenvoudig  te maken Eenvoudig  te publiceren Eenvoudig  te bekijken
Online video en leren Eigen instructies ontsluiten (zelfs een hele cursus) Beroepshandelingen voor doen (bijv. lassen) Instructies van anderen gebruiken Interviews professionals Lerenden videos laten maken (interviews, clips, presentaties) Vaak geen CSCL
Micro-blogging http://del.icio.us/wrubens/microblog Attenderen Multidimensionele kijk ontwikkelen (mits netwerk divers is) Patronen herkennen Kritisch denkvermogen ontwikkelen Vragen stellen en beantwoorden To the point formuleren Microblog Twitter groeit als kool Webwereld, 13 maart 2008
Bloggen zonder Internettoegang
Weblogs Wie leest weblogs? Hoeveel? Wie heeft een weblog?
Weblogs Online redeneren stimuleren.  Expliciet werken aan schrijfvaardigheden. Persoonlijk kennisarchief Informatie, kennis en ervaringen met anderen te delen (uitdragen). Ook als docent.
Weblogs en leren Persoonlijk karakter  stimuleert deelname. Grotere betrokkenheid lerenden  Japans-Taiwanees onderzoek: studenten prefereren weblogs boven ELO
Weblogs en leren Weblogs en academische discours natural allies (Williams en Jacobs, 2004) Blog-based conversations have nearly always been disappointing to me (A. Kotsko, 2007,  A Skeptics Take on Academic Blogs )   Zie eerder genoemde lessons learned!
Weblogs en leren Leggen van relaties tussen (bijdragen van) verschillende personen, sociale interactie.  Ook van externen!  Meerdere perspectieven van een onderwerp komen aan bod (m ultidimensionele kijk ontwikkelen, mits netwerk blogs divers is) Patronen herkennen Kritisch denkvermogen ontwikkelen
De kracht ligt in de samenhang Vaker geattendeerd op bericht Weblog ander Artikel (online) Bericht in eigen weblog Werkopdracht Zoeken in eigen weblog (bijv. via Google) Omzetten in passage rapport, presentatie, artikel
Non-liniaire karakter: complex Blogbijdrage 1 Blogbijdrage 2 Blogbijdrage 3 Commentaar 1 Commentaar 2 Commentaar 1 Commentaar  Commentaar 8
Andere beperkingen  weblogs en leren Weblogs minder geschikt om samen aan producten te werken Lange doorlooptijd discussies
Wiki Wie gebruikt een wiki om informatie te zoeken?  Wie schrijft in een wiki?
Wikipedia=Wiki Wiki Wikipedia
Bronnen toegankelijk maken
Wiki gebruiken Online publiceren (uitdragen) Samen aan teksten schrijven (met versiebeheer) Brainstormen
Bron: http://www.wikinomics.com/blog/index.php/2008/03/26/wiki-collaboration-leads-to-happiness/ Productiever en goedkoper dan e-mail
Wiki gebruiken Samen een eigen encyclopedie maken (Welten) Elkaars fouten verbeteren Defining en redefining (Akkermans, 2006)
Wiki gebruiken Transparantie (wie heeft welke bijdrage geleverd; bijdrage individu aan geheel) Voortgang schrijfproces volgen en achteraf analyseren Discussietool kan proces en inhoud helpen scheiden Geen ideale tool voor communiceren (lastig te ordenen)
"Dit is puur gericht op de eindgebruiker. Die krijgt het gratis en hoeft daar niet de hulp van de IT-afdeling voor in te roepen. En het is meteen mogelijk veilig informatie te delen met mensen buiten het bedrijf."  Dave Armstrong, product & marketing manager EMEA van Google  ( AutomatiseringsGids , 28-2-2008 ) Technologie wordt laagdrempeliger Google Applicaties
Google Docs
Social bookmarking Internetbronnen opslaan en met anderen delen Bijvoorbeeld rond projecten, themas Selecteren bronnen via netwerken Persoonlijk archief Hoe  werkt   het ? http://del.icio.us/wrubens   Wie gebruikt dit?
Zelf gekozen trefwoorden 336 websites gebookmarked Wie heeft deze site nog meer gebookmarked
油
Podcasting http://chatt.hdsb.ca/~magps/boylit/02B52C01-00009092.22/newyork%20times%20pic.jpg Podcasting
Didactische argumenten Podcasting Presentaties afwisselend maken Gesproken boeken/artikelen Deelnemers podcasts laten maken Geluiden (hart, dieren) Taalonderwijs (uitspraak) Interviews met experts  Korte gesproken instructies Podwalking (i ndividueel boeken beluisteren, collectief wandelen en na afloop de inzichten vergelijken)
Sociale netwerken zoals Hyves, Ning of Facebook http://workplacelearning20.ning.com/
Didactische argumenten  social network sites Aansluiten belevingswereld lerenden Integratie van toepassingen (weblog, wiki, social bookmarking): krachtige leeromgeving Minder hi谷rarchisch, informeler, persoonlijker Externen toegang geven (muren onderwijsinstelling slechten, co-makership vorm geven) Feedback van buitenaf ontvangen Online aanwezigheid is zichtbaar
To know who Wie doet wat? Wie kent wie? In contact komen met FoF Wie is de bron (Steven Verjans)? Experts raadplegen Net-iets-warmer-dan-cold contacts (Elke Das)
Er zijn ook beperkingen Sterk in ontwikkeling Engelstalig (vaak) Wie beheert? Functionaliteiten niet altijd optimaal
Deze technologie谷n sluiten beter aan op  nieuwe manier van leren, maar zijn nog onvolwassen
RSS "Rich Site Summary" of "Really Simple Syndication Filmpje Techniek om veranderingen op website in 辿辿n oog opslag te kunnen zien Massas informatie beheersen Voordeel: minder push, minder e-zines
RSS feed reader Sommige bronnen genoemd door interessante personen ! Wie gebruikt een RSS feed reader? Welke? Hoeveel feeds?
Alleen in samenhang met andere tools ondersteunt RSS-feedreader leren Serendipity Multidimensionele kijk ontwikkelen  (mits netwerk feeds divers is) Patronen herkennen Kritisch denkvermogen ontwikkelen
Aandachtspunten social software Continu誰teit (videosite Stage6, zeepbel 2.0) Stabiliteit Service (back-ups?) Privacy (omgang data) Risico just in case-leren Interaction-overload (groei connecties en media)
Interaction overload voorkomen (1) Filteren (prioriteit, priv辿, etc) Modaliteit (wie mag wanneer, waarmee, contact opnemen) Dagplanning Awareness/ shifting (gebruiker kan zien wie contact zoekt en waarover, voordat hij/zij interactie accepteert)  Bron: B. Schutz (2008).  Web 2.0: Hoe voorkomen we  interaction   overload
Interaction overload voorkomen (2) Beschouw het als investering, niet als kosten Durf nee te zeggen (tegen applicaties, contacten, bijdragen) Leer anders te lezen (al doende, diagonaal scannen) Combineer slim (RSS, social bookmarking, weblogs)
Relatie met CSCL + ++ + RSS + - ++ + Social networking ++ + - + - Podcasting + ++ ++ Social bookmarking + - ++ ++ Google Applicaties + - ++ ++ Wikis + - ++ + Weblog -- + - Microbloggen ++ + - + - Online video  Instructie Informeel Formeel
Opdracht Kies 辿辿n van de authentieke opdrachten die jullie eerder hebben gemaakt (5 minuten) Welke applicatie(s) wil je gebruiken om deze taak uit te laten voeren en waarom?  Hoe wil je deze applicatie(s) gebruiken? Duur: 20 minuten
[email_address] http://www.wilfredrubens.com Bron:  http://www.slideshare.net/igorterhalle

More Related Content

What's hot (19)

Sessie4 module onderwijsontwerpen_v23januari2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v23januari2014Sessie4 module onderwijsontwerpen_v23januari2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v23januari2014
Ilya Zitter
Het nieuwe teamwerken - presentatie HRwijs inspiratiesessie 24 april 2015
Het nieuwe teamwerken - presentatie HRwijs inspiratiesessie 24 april 2015Het nieuwe teamwerken - presentatie HRwijs inspiratiesessie 24 april 2015
Het nieuwe teamwerken - presentatie HRwijs inspiratiesessie 24 april 2015
HRwijs
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v22januari2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v22januari2014Sessie4 module onderwijsontwerpen_v22januari2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v22januari2014
Ilya Zitter
Sociaal leren faciliteren cyc pres
Sociaal leren faciliteren cyc presSociaal leren faciliteren cyc pres
Sociaal leren faciliteren cyc pres
Luuk Terbeek
2015 brochure taking up leadership in an academic context
2015 brochure taking up leadership in an academic context2015 brochure taking up leadership in an academic context
2015 brochure taking up leadership in an academic context
Niels van Steenbergen Consultancy
Blended learning: Dj's are you ready Jet? - Next Higher Eduaction 8.12.15 l...
Blended learning:  Dj's are you ready Jet? - Next Higher Eduaction 8.12.15  l...Blended learning:  Dj's are you ready Jet? - Next Higher Eduaction 8.12.15  l...
Blended learning: Dj's are you ready Jet? - Next Higher Eduaction 8.12.15 l...
Luuk Terbeek
Keynote lerende netwerken handouts
Keynote lerende netwerken   handoutsKeynote lerende netwerken   handouts
Keynote lerende netwerken handouts
Naomi Mertens
De Logica van het Gevoel in organisaties en op straat
De Logica van het Gevoel in organisaties en op straatDe Logica van het Gevoel in organisaties en op straat
De Logica van het Gevoel in organisaties en op straat
Tonnie Van Der Zouwen
Presentatie lectorale rede Tonnie van der Zouwen 17 april 2015, handen en voe...
Presentatie lectorale rede Tonnie van der Zouwen 17 april 2015, handen en voe...Presentatie lectorale rede Tonnie van der Zouwen 17 april 2015, handen en voe...
Presentatie lectorale rede Tonnie van der Zouwen 17 april 2015, handen en voe...
Tonnie Van Der Zouwen
Velon presentatie themagroep ICT en de lerarenopleider
Velon presentatie themagroep ICT en de lerarenopleiderVelon presentatie themagroep ICT en de lerarenopleider
Velon presentatie themagroep ICT en de lerarenopleider
Gerard Dummer
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17maart2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17maart2014Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17maart2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17maart2014
Ilya Zitter
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Ilya Zitter
Moodle & het nieuwe leren v1.0
Moodle & het nieuwe leren v1.0Moodle & het nieuwe leren v1.0
Moodle & het nieuwe leren v1.0
Luuk Terbeek
Zeven pijlers van digitale didactiek
Zeven pijlers van digitale didactiekZeven pijlers van digitale didactiek
Zeven pijlers van digitale didactiek
WilfredRubens.com
Masterclass digitale didactiek en elo
Masterclass digitale didactiek en eloMasterclass digitale didactiek en elo
Masterclass digitale didactiek en elo
WilfredRubens.com
Sessie6 module onderwijsontwerpen_v31maart2014
Sessie6 module onderwijsontwerpen_v31maart2014Sessie6 module onderwijsontwerpen_v31maart2014
Sessie6 module onderwijsontwerpen_v31maart2014
Ilya Zitter
220125 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning f ce januari 2022
220125 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning f ce januari 2022220125 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning f ce januari 2022
220125 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning f ce januari 2022
WilfredRubens.com
Slb week 10 2014 2015
Slb week 10 2014 2015Slb week 10 2014 2015
Slb week 10 2014 2015
Gerard Dummer
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v23januari2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v23januari2014Sessie4 module onderwijsontwerpen_v23januari2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v23januari2014
Ilya Zitter
Het nieuwe teamwerken - presentatie HRwijs inspiratiesessie 24 april 2015
Het nieuwe teamwerken - presentatie HRwijs inspiratiesessie 24 april 2015Het nieuwe teamwerken - presentatie HRwijs inspiratiesessie 24 april 2015
Het nieuwe teamwerken - presentatie HRwijs inspiratiesessie 24 april 2015
HRwijs
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v22januari2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v22januari2014Sessie4 module onderwijsontwerpen_v22januari2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v22januari2014
Ilya Zitter
Sociaal leren faciliteren cyc pres
Sociaal leren faciliteren cyc presSociaal leren faciliteren cyc pres
Sociaal leren faciliteren cyc pres
Luuk Terbeek
2015 brochure taking up leadership in an academic context
2015 brochure taking up leadership in an academic context2015 brochure taking up leadership in an academic context
2015 brochure taking up leadership in an academic context
Niels van Steenbergen Consultancy
Blended learning: Dj's are you ready Jet? - Next Higher Eduaction 8.12.15 l...
Blended learning:  Dj's are you ready Jet? - Next Higher Eduaction 8.12.15  l...Blended learning:  Dj's are you ready Jet? - Next Higher Eduaction 8.12.15  l...
Blended learning: Dj's are you ready Jet? - Next Higher Eduaction 8.12.15 l...
Luuk Terbeek
Keynote lerende netwerken handouts
Keynote lerende netwerken   handoutsKeynote lerende netwerken   handouts
Keynote lerende netwerken handouts
Naomi Mertens
De Logica van het Gevoel in organisaties en op straat
De Logica van het Gevoel in organisaties en op straatDe Logica van het Gevoel in organisaties en op straat
De Logica van het Gevoel in organisaties en op straat
Tonnie Van Der Zouwen
Presentatie lectorale rede Tonnie van der Zouwen 17 april 2015, handen en voe...
Presentatie lectorale rede Tonnie van der Zouwen 17 april 2015, handen en voe...Presentatie lectorale rede Tonnie van der Zouwen 17 april 2015, handen en voe...
Presentatie lectorale rede Tonnie van der Zouwen 17 april 2015, handen en voe...
Tonnie Van Der Zouwen
Velon presentatie themagroep ICT en de lerarenopleider
Velon presentatie themagroep ICT en de lerarenopleiderVelon presentatie themagroep ICT en de lerarenopleider
Velon presentatie themagroep ICT en de lerarenopleider
Gerard Dummer
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17maart2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17maart2014Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17maart2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17maart2014
Ilya Zitter
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Ilya Zitter
Moodle & het nieuwe leren v1.0
Moodle & het nieuwe leren v1.0Moodle & het nieuwe leren v1.0
Moodle & het nieuwe leren v1.0
Luuk Terbeek
Zeven pijlers van digitale didactiek
Zeven pijlers van digitale didactiekZeven pijlers van digitale didactiek
Zeven pijlers van digitale didactiek
WilfredRubens.com
Masterclass digitale didactiek en elo
Masterclass digitale didactiek en eloMasterclass digitale didactiek en elo
Masterclass digitale didactiek en elo
WilfredRubens.com
Sessie6 module onderwijsontwerpen_v31maart2014
Sessie6 module onderwijsontwerpen_v31maart2014Sessie6 module onderwijsontwerpen_v31maart2014
Sessie6 module onderwijsontwerpen_v31maart2014
Ilya Zitter
220125 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning f ce januari 2022
220125 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning f ce januari 2022220125 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning f ce januari 2022
220125 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning f ce januari 2022
WilfredRubens.com
Slb week 10 2014 2015
Slb week 10 2014 2015Slb week 10 2014 2015
Slb week 10 2014 2015
Gerard Dummer

Similar to 080525 (Wr) V1 Collaborative Learning En Social Software (20)

Evidence Based Consultancy
Evidence Based ConsultancyEvidence Based Consultancy
Evidence Based Consultancy
Tonnie Van Der Zouwen
Visie op leren voor het beroepsonderwijs
Visie op leren voor het beroepsonderwijsVisie op leren voor het beroepsonderwijs
Visie op leren voor het beroepsonderwijs
Noordhoff Health
Workshop ict en leren gilde leert publiek
Workshop ict en leren gilde leert publiekWorkshop ict en leren gilde leert publiek
Workshop ict en leren gilde leert publiek
WilfredRubens.com
090423 (Wr) V1 E Learning Onderwijs
090423 (Wr) V1 E Learning Onderwijs090423 (Wr) V1 E Learning Onderwijs
090423 (Wr) V1 E Learning Onderwijs
WilfredRubens.com
Blended learning in het Hoger Onderwijs: Waarom, wat en hoe?
Blended learning in het Hoger Onderwijs: Waarom, wat en hoe?Blended learning in het Hoger Onderwijs: Waarom, wat en hoe?
Blended learning in het Hoger Onderwijs: Waarom, wat en hoe?
Steven Verjans
130117wrlerenendocereninde21eeeuwhuutrecht 130121113339-phpapp01
130117wrlerenendocereninde21eeeuwhuutrecht 130121113339-phpapp01130117wrlerenendocereninde21eeeuwhuutrecht 130121113339-phpapp01
130117wrlerenendocereninde21eeeuwhuutrecht 130121113339-phpapp01
karendereymaeker
Digitale Didactiek Scouting Nederland
Digitale Didactiek   Scouting NederlandDigitale Didactiek   Scouting Nederland
Digitale Didactiek Scouting Nederland
Ronny Lohuis
Presentatie Blended Learning
Presentatie Blended LearningPresentatie Blended Learning
Presentatie Blended Learning
WilfredRubens.com
Leren en doceren in de 21e eeuw HU
Leren en doceren in de 21e eeuw HULeren en doceren in de 21e eeuw HU
Leren en doceren in de 21e eeuw HU
WilfredRubens.com
Blended learning 20 e learning event
Blended learning 20 e learning eventBlended learning 20 e learning event
Blended learning 20 e learning event
WilfredRubens.com
Keynote martin valcke
Keynote martin valckeKeynote martin valcke
Keynote martin valcke
mkuiten
Keynote martin valcke
Keynote martin valckeKeynote martin valcke
Keynote martin valcke
mkuiten
120323 (wr) ict in het onderwijs masterclass leren en innoveren
120323 (wr) ict in het onderwijs masterclass leren en innoveren120323 (wr) ict in het onderwijs masterclass leren en innoveren
120323 (wr) ict in het onderwijs masterclass leren en innoveren
WilfredRubens.com
Masterclassdigitaledidactiekenelo 131002061243-phpapp02
Masterclassdigitaledidactiekenelo 131002061243-phpapp02Masterclassdigitaledidactiekenelo 131002061243-phpapp02
Masterclassdigitaledidactiekenelo 131002061243-phpapp02
karendereymaeker
Presentatie workshop participatie en betrokkenheid organiseren met large scal...
Presentatie workshop participatie en betrokkenheid organiseren met large scal...Presentatie workshop participatie en betrokkenheid organiseren met large scal...
Presentatie workshop participatie en betrokkenheid organiseren met large scal...
Tonnie Van Der Zouwen
160205 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning fontys
160205 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning fontys160205 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning fontys
160205 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning fontys
WilfredRubens.com
Ict Studiemiddag 5 November 2008 Henk Def.Ppt
Ict Studiemiddag 5 November 2008 Henk Def.PptIct Studiemiddag 5 November 2008 Henk Def.Ppt
Ict Studiemiddag 5 November 2008 Henk Def.Ppt
Henk Orsel
180103 (wr) v1 presentatie zoomvliet 24 uur hoe kan ict het mbo versterken
180103 (wr) v1 presentatie zoomvliet 24 uur hoe kan ict het mbo versterken180103 (wr) v1 presentatie zoomvliet 24 uur hoe kan ict het mbo versterken
180103 (wr) v1 presentatie zoomvliet 24 uur hoe kan ict het mbo versterken
WilfredRubens.com
Gastcollege e learning trends avans plus januari 2020
Gastcollege e learning trends avans plus januari 2020Gastcollege e learning trends avans plus januari 2020
Gastcollege e learning trends avans plus januari 2020
WilfredRubens.com
Visie op leren voor het beroepsonderwijs
Visie op leren voor het beroepsonderwijsVisie op leren voor het beroepsonderwijs
Visie op leren voor het beroepsonderwijs
Noordhoff Health
Workshop ict en leren gilde leert publiek
Workshop ict en leren gilde leert publiekWorkshop ict en leren gilde leert publiek
Workshop ict en leren gilde leert publiek
WilfredRubens.com
090423 (Wr) V1 E Learning Onderwijs
090423 (Wr) V1 E Learning Onderwijs090423 (Wr) V1 E Learning Onderwijs
090423 (Wr) V1 E Learning Onderwijs
WilfredRubens.com
Blended learning in het Hoger Onderwijs: Waarom, wat en hoe?
Blended learning in het Hoger Onderwijs: Waarom, wat en hoe?Blended learning in het Hoger Onderwijs: Waarom, wat en hoe?
Blended learning in het Hoger Onderwijs: Waarom, wat en hoe?
Steven Verjans
130117wrlerenendocereninde21eeeuwhuutrecht 130121113339-phpapp01
130117wrlerenendocereninde21eeeuwhuutrecht 130121113339-phpapp01130117wrlerenendocereninde21eeeuwhuutrecht 130121113339-phpapp01
130117wrlerenendocereninde21eeeuwhuutrecht 130121113339-phpapp01
karendereymaeker
Digitale Didactiek Scouting Nederland
Digitale Didactiek   Scouting NederlandDigitale Didactiek   Scouting Nederland
Digitale Didactiek Scouting Nederland
Ronny Lohuis
Presentatie Blended Learning
Presentatie Blended LearningPresentatie Blended Learning
Presentatie Blended Learning
WilfredRubens.com
Leren en doceren in de 21e eeuw HU
Leren en doceren in de 21e eeuw HULeren en doceren in de 21e eeuw HU
Leren en doceren in de 21e eeuw HU
WilfredRubens.com
Blended learning 20 e learning event
Blended learning 20 e learning eventBlended learning 20 e learning event
Blended learning 20 e learning event
WilfredRubens.com
Keynote martin valcke
Keynote martin valckeKeynote martin valcke
Keynote martin valcke
mkuiten
Keynote martin valcke
Keynote martin valckeKeynote martin valcke
Keynote martin valcke
mkuiten
120323 (wr) ict in het onderwijs masterclass leren en innoveren
120323 (wr) ict in het onderwijs masterclass leren en innoveren120323 (wr) ict in het onderwijs masterclass leren en innoveren
120323 (wr) ict in het onderwijs masterclass leren en innoveren
WilfredRubens.com
Masterclassdigitaledidactiekenelo 131002061243-phpapp02
Masterclassdigitaledidactiekenelo 131002061243-phpapp02Masterclassdigitaledidactiekenelo 131002061243-phpapp02
Masterclassdigitaledidactiekenelo 131002061243-phpapp02
karendereymaeker
Presentatie workshop participatie en betrokkenheid organiseren met large scal...
Presentatie workshop participatie en betrokkenheid organiseren met large scal...Presentatie workshop participatie en betrokkenheid organiseren met large scal...
Presentatie workshop participatie en betrokkenheid organiseren met large scal...
Tonnie Van Der Zouwen
160205 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning fontys
160205 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning fontys160205 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning fontys
160205 (wr) v1 gastcollege implementatie e learning fontys
WilfredRubens.com
Ict Studiemiddag 5 November 2008 Henk Def.Ppt
Ict Studiemiddag 5 November 2008 Henk Def.PptIct Studiemiddag 5 November 2008 Henk Def.Ppt
Ict Studiemiddag 5 November 2008 Henk Def.Ppt
Henk Orsel
180103 (wr) v1 presentatie zoomvliet 24 uur hoe kan ict het mbo versterken
180103 (wr) v1 presentatie zoomvliet 24 uur hoe kan ict het mbo versterken180103 (wr) v1 presentatie zoomvliet 24 uur hoe kan ict het mbo versterken
180103 (wr) v1 presentatie zoomvliet 24 uur hoe kan ict het mbo versterken
WilfredRubens.com
Gastcollege e learning trends avans plus januari 2020
Gastcollege e learning trends avans plus januari 2020Gastcollege e learning trends avans plus januari 2020
Gastcollege e learning trends avans plus januari 2020
WilfredRubens.com

More from WilfredRubens.com (20)

250221 (WR) v1 Lunchsessie Noordhoff trends digitale technologie en leren.pdf
250221 (WR) v1 Lunchsessie Noordhoff trends digitale technologie en leren.pdf250221 (WR) v1 Lunchsessie Noordhoff trends digitale technologie en leren.pdf
250221 (WR) v1 Lunchsessie Noordhoff trends digitale technologie en leren.pdf
WilfredRubens.com
250123 (WR) v1 AI en Onderwijs rectoren.pdf
250123 (WR) v1 AI en Onderwijs rectoren.pdf250123 (WR) v1 AI en Onderwijs rectoren.pdf
250123 (WR) v1 AI en Onderwijs rectoren.pdf
WilfredRubens.com
250106 v1 (WR) Educatieve technologie selecteren NOT.pdf
250106 v1 (WR) Educatieve technologie selecteren NOT.pdf250106 v1 (WR) Educatieve technologie selecteren NOT.pdf
250106 v1 (WR) Educatieve technologie selecteren NOT.pdf
WilfredRubens.com
241126 (WR) v1 Gastcollege implementatie e-learning FCe december 2024.pdf
241126 (WR) v1 Gastcollege implementatie e-learning FCe december 2024.pdf241126 (WR) v1 Gastcollege implementatie e-learning FCe december 2024.pdf
241126 (WR) v1 Gastcollege implementatie e-learning FCe december 2024.pdf
WilfredRubens.com
241106 (WR) v1 Gastcollege e-learning trends november 2024.pdf
241106 (WR) v1 Gastcollege e-learning trends november 2024.pdf241106 (WR) v1 Gastcollege e-learning trends november 2024.pdf
241106 (WR) v1 Gastcollege e-learning trends november 2024.pdf
WilfredRubens.com
241018 (WR) v1 AIdeas for learning AI Advisory Board.pdf
241018 (WR) v1 AIdeas for learning AI Advisory Board.pdf241018 (WR) v1 AIdeas for learning AI Advisory Board.pdf
241018 (WR) v1 AIdeas for learning AI Advisory Board.pdf
WilfredRubens.com
241017 (WR) v1 Keynote generatieve AI versterken werk docenten HBO engineerin...
241017 (WR) v1 Keynote generatieve AI versterken werk docenten HBO engineerin...241017 (WR) v1 Keynote generatieve AI versterken werk docenten HBO engineerin...
241017 (WR) v1 Keynote generatieve AI versterken werk docenten HBO engineerin...
WilfredRubens.com
240829 (WR) v1 generatieve AI MIK en PIW.pdf
240829 (WR) v1  generatieve AI MIK en PIW.pdf240829 (WR) v1  generatieve AI MIK en PIW.pdf
240829 (WR) v1 generatieve AI MIK en PIW.pdf
WilfredRubens.com
240603 (WR) v1 Criminologie Leiden generatieve AI en onderwijs.pdf
240603 (WR) v1  Criminologie Leiden generatieve AI en onderwijs.pdf240603 (WR) v1  Criminologie Leiden generatieve AI en onderwijs.pdf
240603 (WR) v1 Criminologie Leiden generatieve AI en onderwijs.pdf
WilfredRubens.com
240516 (WR FvdZ) v1 Presentatie WSI CvI congres.pdf
240516 (WR FvdZ) v1 Presentatie WSI CvI congres.pdf240516 (WR FvdZ) v1 Presentatie WSI CvI congres.pdf
240516 (WR FvdZ) v1 Presentatie WSI CvI congres.pdf
WilfredRubens.com
240404 (WR) v1 Aeres De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs!.pdf
240404 (WR) v1  Aeres De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs!.pdf240404 (WR) v1  Aeres De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs!.pdf
240404 (WR) v1 Aeres De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs!.pdf
WilfredRubens.com
240422 (WR) v1 UCLL Omgaan met AI in de klas.pdf
240422 (WR) v1  UCLL Omgaan met AI in de klas.pdf240422 (WR) v1  UCLL Omgaan met AI in de klas.pdf
240422 (WR) v1 UCLL Omgaan met AI in de klas.pdf
WilfredRubens.com
240409 (WR) v1 ROCMNL De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs.pdf
240409 (WR) v1  ROCMNL De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs.pdf240409 (WR) v1  ROCMNL De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs.pdf
240409 (WR) v1 ROCMNL De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs.pdf
WilfredRubens.com
231208(WR) v1 Aftrap AI Advisory Board ROER College.pdf
231208(WR) v1 Aftrap AI Advisory Board ROER College.pdf231208(WR) v1 Aftrap AI Advisory Board ROER College.pdf
231208(WR) v1 Aftrap AI Advisory Board ROER College.pdf
WilfredRubens.com
231130 (WR) v1 ChatGPT en leren Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.pdf
231130 (WR) v1 ChatGPT en leren Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.pdf231130 (WR) v1 ChatGPT en leren Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.pdf
231130 (WR) v1 ChatGPT en leren Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.pdf
WilfredRubens.com
231112 (WR) v1 ChatGPT OEB 2023.pdf
231112 (WR) v1  ChatGPT OEB 2023.pdf231112 (WR) v1  ChatGPT OEB 2023.pdf
231112 (WR) v1 ChatGPT OEB 2023.pdf
WilfredRubens.com
231104(WR) v1 ChatGPT Rotary Limburg.pdf
231104(WR) v1  ChatGPT Rotary Limburg.pdf231104(WR) v1  ChatGPT Rotary Limburg.pdf
231104(WR) v1 ChatGPT Rotary Limburg.pdf
WilfredRubens.com
231102 (WR) v1 Generatieve AI verantwoord inzetten welke afspraken maken we.pdf
231102 (WR) v1 Generatieve AI verantwoord inzetten welke afspraken maken we.pdf231102 (WR) v1 Generatieve AI verantwoord inzetten welke afspraken maken we.pdf
231102 (WR) v1 Generatieve AI verantwoord inzetten welke afspraken maken we.pdf
WilfredRubens.com
AfsprakenmakenovergebruikChatGPT.pdf
AfsprakenmakenovergebruikChatGPT.pdfAfsprakenmakenovergebruikChatGPT.pdf
AfsprakenmakenovergebruikChatGPT.pdf
WilfredRubens.com
231019 (WR) v1 AI en ethiek Bronckhorst.pdf
231019 (WR) v1 AI en ethiek Bronckhorst.pdf231019 (WR) v1 AI en ethiek Bronckhorst.pdf
231019 (WR) v1 AI en ethiek Bronckhorst.pdf
WilfredRubens.com
250221 (WR) v1 Lunchsessie Noordhoff trends digitale technologie en leren.pdf
250221 (WR) v1 Lunchsessie Noordhoff trends digitale technologie en leren.pdf250221 (WR) v1 Lunchsessie Noordhoff trends digitale technologie en leren.pdf
250221 (WR) v1 Lunchsessie Noordhoff trends digitale technologie en leren.pdf
WilfredRubens.com
250123 (WR) v1 AI en Onderwijs rectoren.pdf
250123 (WR) v1 AI en Onderwijs rectoren.pdf250123 (WR) v1 AI en Onderwijs rectoren.pdf
250123 (WR) v1 AI en Onderwijs rectoren.pdf
WilfredRubens.com
250106 v1 (WR) Educatieve technologie selecteren NOT.pdf
250106 v1 (WR) Educatieve technologie selecteren NOT.pdf250106 v1 (WR) Educatieve technologie selecteren NOT.pdf
250106 v1 (WR) Educatieve technologie selecteren NOT.pdf
WilfredRubens.com
241126 (WR) v1 Gastcollege implementatie e-learning FCe december 2024.pdf
241126 (WR) v1 Gastcollege implementatie e-learning FCe december 2024.pdf241126 (WR) v1 Gastcollege implementatie e-learning FCe december 2024.pdf
241126 (WR) v1 Gastcollege implementatie e-learning FCe december 2024.pdf
WilfredRubens.com
241106 (WR) v1 Gastcollege e-learning trends november 2024.pdf
241106 (WR) v1 Gastcollege e-learning trends november 2024.pdf241106 (WR) v1 Gastcollege e-learning trends november 2024.pdf
241106 (WR) v1 Gastcollege e-learning trends november 2024.pdf
WilfredRubens.com
241018 (WR) v1 AIdeas for learning AI Advisory Board.pdf
241018 (WR) v1 AIdeas for learning AI Advisory Board.pdf241018 (WR) v1 AIdeas for learning AI Advisory Board.pdf
241018 (WR) v1 AIdeas for learning AI Advisory Board.pdf
WilfredRubens.com
241017 (WR) v1 Keynote generatieve AI versterken werk docenten HBO engineerin...
241017 (WR) v1 Keynote generatieve AI versterken werk docenten HBO engineerin...241017 (WR) v1 Keynote generatieve AI versterken werk docenten HBO engineerin...
241017 (WR) v1 Keynote generatieve AI versterken werk docenten HBO engineerin...
WilfredRubens.com
240829 (WR) v1 generatieve AI MIK en PIW.pdf
240829 (WR) v1  generatieve AI MIK en PIW.pdf240829 (WR) v1  generatieve AI MIK en PIW.pdf
240829 (WR) v1 generatieve AI MIK en PIW.pdf
WilfredRubens.com
240603 (WR) v1 Criminologie Leiden generatieve AI en onderwijs.pdf
240603 (WR) v1  Criminologie Leiden generatieve AI en onderwijs.pdf240603 (WR) v1  Criminologie Leiden generatieve AI en onderwijs.pdf
240603 (WR) v1 Criminologie Leiden generatieve AI en onderwijs.pdf
WilfredRubens.com
240516 (WR FvdZ) v1 Presentatie WSI CvI congres.pdf
240516 (WR FvdZ) v1 Presentatie WSI CvI congres.pdf240516 (WR FvdZ) v1 Presentatie WSI CvI congres.pdf
240516 (WR FvdZ) v1 Presentatie WSI CvI congres.pdf
WilfredRubens.com
240404 (WR) v1 Aeres De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs!.pdf
240404 (WR) v1  Aeres De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs!.pdf240404 (WR) v1  Aeres De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs!.pdf
240404 (WR) v1 Aeres De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs!.pdf
WilfredRubens.com
240422 (WR) v1 UCLL Omgaan met AI in de klas.pdf
240422 (WR) v1  UCLL Omgaan met AI in de klas.pdf240422 (WR) v1  UCLL Omgaan met AI in de klas.pdf
240422 (WR) v1 UCLL Omgaan met AI in de klas.pdf
WilfredRubens.com
240409 (WR) v1 ROCMNL De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs.pdf
240409 (WR) v1  ROCMNL De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs.pdf240409 (WR) v1  ROCMNL De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs.pdf
240409 (WR) v1 ROCMNL De kracht van generatieve AI voor en in het onderwijs.pdf
WilfredRubens.com
231208(WR) v1 Aftrap AI Advisory Board ROER College.pdf
231208(WR) v1 Aftrap AI Advisory Board ROER College.pdf231208(WR) v1 Aftrap AI Advisory Board ROER College.pdf
231208(WR) v1 Aftrap AI Advisory Board ROER College.pdf
WilfredRubens.com
231130 (WR) v1 ChatGPT en leren Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.pdf
231130 (WR) v1 ChatGPT en leren Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.pdf231130 (WR) v1 ChatGPT en leren Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.pdf
231130 (WR) v1 ChatGPT en leren Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.pdf
WilfredRubens.com
231112 (WR) v1 ChatGPT OEB 2023.pdf
231112 (WR) v1  ChatGPT OEB 2023.pdf231112 (WR) v1  ChatGPT OEB 2023.pdf
231112 (WR) v1 ChatGPT OEB 2023.pdf
WilfredRubens.com
231104(WR) v1 ChatGPT Rotary Limburg.pdf
231104(WR) v1  ChatGPT Rotary Limburg.pdf231104(WR) v1  ChatGPT Rotary Limburg.pdf
231104(WR) v1 ChatGPT Rotary Limburg.pdf
WilfredRubens.com
231102 (WR) v1 Generatieve AI verantwoord inzetten welke afspraken maken we.pdf
231102 (WR) v1 Generatieve AI verantwoord inzetten welke afspraken maken we.pdf231102 (WR) v1 Generatieve AI verantwoord inzetten welke afspraken maken we.pdf
231102 (WR) v1 Generatieve AI verantwoord inzetten welke afspraken maken we.pdf
WilfredRubens.com
AfsprakenmakenovergebruikChatGPT.pdf
AfsprakenmakenovergebruikChatGPT.pdfAfsprakenmakenovergebruikChatGPT.pdf
AfsprakenmakenovergebruikChatGPT.pdf
WilfredRubens.com
231019 (WR) v1 AI en ethiek Bronckhorst.pdf
231019 (WR) v1 AI en ethiek Bronckhorst.pdf231019 (WR) v1 AI en ethiek Bronckhorst.pdf
231019 (WR) v1 AI en ethiek Bronckhorst.pdf
WilfredRubens.com

080525 (Wr) V1 Collaborative Learning En Social Software

  • 1. Collaborative learning en social software Wilfred Rubens
  • 2. Wat is samenwerkend leren m.b.v. ICT? Schrijf kort drie trefwoorden op (1 minuut), en vergelijk ze met je buurman/vrouw
  • 3. Inhoud Achtergronden (kort) CSCL: formeel leren (wat, waarom, voordelen, beperkingen, dos & donts) Collaborative learning: informeel (voorwaarden voor succes, aandachtspunten, organisatie) Technologie谷n (voorbeelden, didactische mogelijkheden, beperkingen) Tussendoor opdrachten en stellingen
  • 4. Wat is samenwerkend leren m.b.v. ICT? Computer Supported Collaborative Learning (CSCL) ICT ondersteunt en begeleidt leerproces Meestal: combinatie F2F en ICT Lerenden werken in kleine groepen aan gezamenlijke taak (bijv. een product), geven elkaar feedback Komen gekozen trefwoorden overeen?
  • 5. Wortels in het onderwijs Social constructivisme Veel onderzoek naar gedaan
  • 6. Veranderende opvattingen over leren Leren: sociaal proces Actief leren Aansluiten bij interesse en voorkennis Complexe realistische taken Interactie Rijk materiaal Afwisselende werkvormen
  • 7. Maar ook Communities of practices Social learning theory (Wenger) Leren in netwerken (Van der Krogt)
  • 8. Bron: http://www.flickr.com/photos/whsimages/1732172493/ Samen complexe problemen oplossen in plaats van individueel routinematig werk uitvoeren Arbeidsprocessen kennisintensiever Toenemende dynamiek kennisontwikkeling Innovatie business as usual Prof. Dr. L. Nieuwenhuis (2006). Vernieuwend vakmanschap.
  • 10. Van formeel naar informeel leren Cross, J. (2003). Informal Learning the other 80% http://www.internettime.com/Learning/The%20Other%2080%25.htm The spending/outcomes paradox
  • 11. Proces Plaats/ setting Doelen Leerinhouden + + + + - - -: gefaciliteerd, informeel +: gepland, formeel Gebaseerd op Weistra, 2005
  • 13. Bron: http://www.slideshare.net/igorterhalle Internet (r)evolutie 2.0 (participatie, massas informatie, transparantie, openheid, toegankelijkheid ) Web 2.0 is more than a set of cool and new technologies and services ( JISC , 2007)
  • 14. Collectiviteit bedenkt oplossingen voor complexe problemen Cognitieve vraagstukken en rationeel gedrag Diversiteit Onafhankelijkheid Specialisatie Aggregatie Connective intelligence
  • 15. Community Netwerk (1) Regelmatig delen en leren Gemeenschappelijk belang Onderlinge relaties Meer gestructureerd Intentionele deelname Meer ad hoc delen en leren Gemeenschappelijke interesse Meer oppervlakkige relaties Losjes gekoppeld Deelname niet altijd intentioneel
  • 16. Community Netwerk (2) Rechtstreeks lidmaatschap Vrijwillig Deelname over langere periode Verschillende organisaties (kan) Vaak formele status Moderator Lidmaatschap ook via-via Vrijwillig Deelname op ad hoc basis Verschillende organisaties Vaak informele status Geen moderator
  • 17. Serendipity Bron: The King of Serendipity: http://www.flickr.com/photos/tim_ellis/2366786101/ Joseph Priestly, 1733-1804 En social software maakt dit meer transparant en manifest
  • 18. Proces Plaats/ setting Doelen Leerinhouden + + + + - - -: gefaciliteerd, informeel +: gepland, formeel Mijn organisatie Gebaseerd op Weistra, 2005
  • 19. Inhoud Achtergronden (kort) CSCL: formeel leren (wat, waarom, voordelen, beperkingen, dos & donts) Collaborative learning: informeel (voorwaarden voor succes, aandachtspunten, organisatie) Technologie谷n (voorbeelden, didactische mogelijkheden, beperkingen) Tussendoor opdrachten en stellingen
  • 21. Onderzoek Ook evidence Samenwerkend leren werkt Relativering van wetenschappelijke bezwaren tegen vernieuwend onderwijs , P. van der Ploeg (2008) CSCL werkt (metastudie M. Valcke)
  • 22. Beperkingen CSCL (1) Participatiegraad vaak laag Samenwerking verloopt niet altijd goed Informatie uitwisselen i.p.v. gezamenlijk kennis ontwikkelen Past het bij dominante mentale model van leren?
  • 23. Beperkingen CSCL (2) Wennen aan technologie Wennen aan werkwijze Eenvoudige vaardigheden? Langere doorlooptijd asynchrone discussies (net-generatie) Bijdragen typen kost meer tijd
  • 24. Beperkingen CSCL (3) Part of the challenge to making collaborative learning, in general, succeed in corporate training settings may be the competitive nature of most workplaces. G. Woodill (2008). Computer-Based Collaborative Learning for Training and Development: Research and Practice
  • 25. Voordelen CSCL (1) Schrijven bevordert het opnieuw structureren en vormen van gedachten (verdiepend leren) Deelnemers komen aan het woord die normaliter niet aan bod komen Inbreng d eelnemers groter inbreng docenten
  • 26. Voordelen CSCL (2) Veel mogelijkheden om kwalitatief goede feedback te geven (bezinning op interventies) Bijdragen blijven zichtbaar (stimuleert zorgvuldigheid) Toegevoegde waarde vaak procesmatig van aard en gericht op impliciete doelen (leren samenwerken, ICT-leren gebruiken, etc).
  • 27. CSCL leren werkt! Onderzoek schuift een zeer positief beeld naar voren. Aandacht nodig voor aard van de verwachte leerresultaten, type student (novice?), ondersteuning, taakstructuur, groepssamenstelling, Bron: prof. Dr. Martin Valcke cs
  • 28. Pauze
  • 29. Stelling Mijn organisatie zou CSCL vaker moeten toepassen als het gaat om het opleiden van medewerkers
  • 30. Dos and donts CSCL Bij formeel leren
  • 31. Groepsgrootte Bron: http://www.flickr.com/photos/bks62464/91455563 / Voldoende communicatie: 5-8 lerenden Van en aan elkaar leren (diversiteit opvattingen): 8-12 lerenden Samen aan opdrachten werken: 3 lerenden (meeliftgedrag)
  • 32. Groepssamenstelling Lerenden moeten elkaar leren kennen (vertrouwen) Samen leren: heterogene groepen (procesgericht) Samen werken: homogene groepen (productgericht) Bron: http://www.flickr.com/photos/fpalazzi/150855302/
  • 33. Taak Authentieke taak Complexe, voorgestructureerde, taak die discussie uitlokt en onderhandelen over kennis noodzakelijk maakt Gedeelde verantwoordelijkheid Wisselende rollen Niet vrijblijvend!
  • 34. Progressive Inquiry Model, naar Hakkarainen e.a.
  • 35. Rol docent/opleider Docent belangrijke begeleidende rol (o.a. participatie bevorderen, voortgang proces bespreken, eindproduct beoordelen). S ociale, organisatorische en inhoudelijke rol Bron: http://www.flickr.com/photos/elliottcable/1369435081/
  • 36. Structuur en co旦rdinatie nodig Richtlijnen Procedures Agenda Deadlines Peilingen Stemmen Bron: http://www.flickr.com/photos/rudiriet/109718350
  • 37. CSCL is effectief als deelnemers gemeenschappelijke doelen/interesses hebben (common ground) 竪n individueel afgerekend worden (Simons, 2000: http://www.pjb.co.uk/npl/bp31.htm)
  • 38. Inhoud Achtergronden (kort) CSCL: formeel leren (wat, waarom, voordelen, beperkingen, dos & donts) Collaborative learning: informeel (voorwaarden voor succes, aandachtspunten, organisatie) Technologie谷n (voorbeelden, didactische mogelijkheden, beperkingen) Tussendoor opdrachten en stellingen
  • 39. Collaborative learning Informeel (ook onderzoek naar gedaan)
  • 41. Essenti谷le voorwaarden voor succes (1) Is er een sense of urgency (taak)? Of zijn medewerkers sterk intrinsiek gemotiveerd? Voelt het als een win-win situatie? Zien deelnemers brood in (online) kennis delen (motivatie)? In hoeverre wordt kennis als competitief beschouwd?
  • 42. Essenti谷le voorwaarden voor succes (2) In hoeverre waardeert de organisatie informele manieren van kennis ontwikkelen, delen en ontsluiten? Waar blijkt dat uit? En bij jullie? (bespreek even met je buur)
  • 43. Essenti谷le voorwaarden voor succes (3) Is sprake van openheid, bereidwilligheid tot participatie en het toestaan dat anderen zich met jouw content bemoeien? Is er onderling vertrouwen? Staat men positief t.o.v. Internet? Zowel de organisatie als het individu.
  • 44. Belangrijke aandachtspunten (1) Eigenaarschap Wederkerigheid Betekenisvol voor de praktijk Aantal mensen moet bereid zijn en in staat om te investeren in de ontwikkeling van een CoP
  • 45. Belangrijke aandachtspunten (2) Belang van social presence (wie is online, profielen, avatars, relaties tussen mensen zichtbaar maken) Zorg dat het gezellig is
  • 46. Organisatie (1) Sponsorship van management (en waar blijkt dat uit)? Niet top-down organiseren Voorbeeldfunctie leidinggevenden Leidinggevenden (en opleiders?) hebben de neiging om te beheersen: niet doen Zorg voor voldoende ondersteuning Facilitering tijd, tools (en eventueel begeleiding)
  • 47. Organisatie (2) Formuleer bij de start geen regels en richtlijnen Vraag vooraanstaande medewerkers om mee te doen Geef kennisdelers status (Lampel & Bhalla, 2007) Heb geduld Kennisdelen onderdeel werk Experimenteer, evalueer en reflecteer
  • 48. Stelling Binnen mijn afdeling is voldoende draagvlak voor succesvol informeel leren
  • 49. Bedenk nu individueel een authentieke taak, relevant voor jouw organisatie, die met behulp van CSCL (formeel/informeel)m aangepakt kan worden. Hoe zien de groepen er uit die met deze taak aan de slag gaan? Duur: 10 minuten Wissel argumenten uit over gemaakte keuzes (15 minuten) Wat is het belangrijkste dat je hebt geleerd?
  • 50. Inhoud Achtergronden (kort) CSCL: formeel leren (wat, waarom, voordelen, beperkingen, dos & donts) Collaborative learning: informeel (voorwaarden voor succes, aandachtspunten, organisatie) Technologie谷n (voorbeelden, didactische mogelijkheden, beperkingen) Tussendoor opdrachten en stellingen
  • 52. Tekortkomingen traditionele tools voor online samen leren Weinig ruimte niet-taakgerichte communicatie (belangrijk voor opbouwen vertrouwensrelaties) Weinig zicht op samenwerkingsproces Moeizaam samen werken aan documenten (wordt wel beter) Weinig eigenaarschap Meestal gericht op cursorisch opleiden
  • 53. Bron: http://www.slideshare.net/igorterhalle Social software: verzamelnaam, interactie, laagdrempelig, samenwerking, user generated content, lerende in control (S. Downes)
  • 54. Is social software geschikter voor CSCL?
  • 55. Pauze
  • 56. Mogen jullie social software gebruiken?
  • 57. Welke ICT-tools gebruik jij het liefst voor (informeel) leren?
  • 58. Voorbeelden Online video (o.a. YouTube) Microbloggen Weblog Wikis Google Applicaties Social bookmarking (bijv. Del.icio.us ) Podcasting Social networking services (bijv. Facebook , Ning ) RSS
  • 59. Online video Eenvoudig te maken Eenvoudig te publiceren Eenvoudig te bekijken
  • 60. Online video en leren Eigen instructies ontsluiten (zelfs een hele cursus) Beroepshandelingen voor doen (bijv. lassen) Instructies van anderen gebruiken Interviews professionals Lerenden videos laten maken (interviews, clips, presentaties) Vaak geen CSCL
  • 61. Micro-blogging http://del.icio.us/wrubens/microblog Attenderen Multidimensionele kijk ontwikkelen (mits netwerk divers is) Patronen herkennen Kritisch denkvermogen ontwikkelen Vragen stellen en beantwoorden To the point formuleren Microblog Twitter groeit als kool Webwereld, 13 maart 2008
  • 63. Weblogs Wie leest weblogs? Hoeveel? Wie heeft een weblog?
  • 64. Weblogs Online redeneren stimuleren. Expliciet werken aan schrijfvaardigheden. Persoonlijk kennisarchief Informatie, kennis en ervaringen met anderen te delen (uitdragen). Ook als docent.
  • 65. Weblogs en leren Persoonlijk karakter stimuleert deelname. Grotere betrokkenheid lerenden Japans-Taiwanees onderzoek: studenten prefereren weblogs boven ELO
  • 66. Weblogs en leren Weblogs en academische discours natural allies (Williams en Jacobs, 2004) Blog-based conversations have nearly always been disappointing to me (A. Kotsko, 2007, A Skeptics Take on Academic Blogs ) Zie eerder genoemde lessons learned!
  • 67. Weblogs en leren Leggen van relaties tussen (bijdragen van) verschillende personen, sociale interactie. Ook van externen! Meerdere perspectieven van een onderwerp komen aan bod (m ultidimensionele kijk ontwikkelen, mits netwerk blogs divers is) Patronen herkennen Kritisch denkvermogen ontwikkelen
  • 68. De kracht ligt in de samenhang Vaker geattendeerd op bericht Weblog ander Artikel (online) Bericht in eigen weblog Werkopdracht Zoeken in eigen weblog (bijv. via Google) Omzetten in passage rapport, presentatie, artikel
  • 69. Non-liniaire karakter: complex Blogbijdrage 1 Blogbijdrage 2 Blogbijdrage 3 Commentaar 1 Commentaar 2 Commentaar 1 Commentaar Commentaar 8
  • 70. Andere beperkingen weblogs en leren Weblogs minder geschikt om samen aan producten te werken Lange doorlooptijd discussies
  • 71. Wiki Wie gebruikt een wiki om informatie te zoeken? Wie schrijft in een wiki?
  • 74. Wiki gebruiken Online publiceren (uitdragen) Samen aan teksten schrijven (met versiebeheer) Brainstormen
  • 76. Wiki gebruiken Samen een eigen encyclopedie maken (Welten) Elkaars fouten verbeteren Defining en redefining (Akkermans, 2006)
  • 77. Wiki gebruiken Transparantie (wie heeft welke bijdrage geleverd; bijdrage individu aan geheel) Voortgang schrijfproces volgen en achteraf analyseren Discussietool kan proces en inhoud helpen scheiden Geen ideale tool voor communiceren (lastig te ordenen)
  • 78. "Dit is puur gericht op de eindgebruiker. Die krijgt het gratis en hoeft daar niet de hulp van de IT-afdeling voor in te roepen. En het is meteen mogelijk veilig informatie te delen met mensen buiten het bedrijf." Dave Armstrong, product & marketing manager EMEA van Google ( AutomatiseringsGids , 28-2-2008 ) Technologie wordt laagdrempeliger Google Applicaties
  • 80. Social bookmarking Internetbronnen opslaan en met anderen delen Bijvoorbeeld rond projecten, themas Selecteren bronnen via netwerken Persoonlijk archief Hoe werkt het ? http://del.icio.us/wrubens Wie gebruikt dit?
  • 81. Zelf gekozen trefwoorden 336 websites gebookmarked Wie heeft deze site nog meer gebookmarked
  • 82.
  • 84. Didactische argumenten Podcasting Presentaties afwisselend maken Gesproken boeken/artikelen Deelnemers podcasts laten maken Geluiden (hart, dieren) Taalonderwijs (uitspraak) Interviews met experts Korte gesproken instructies Podwalking (i ndividueel boeken beluisteren, collectief wandelen en na afloop de inzichten vergelijken)
  • 85. Sociale netwerken zoals Hyves, Ning of Facebook http://workplacelearning20.ning.com/
  • 86. Didactische argumenten social network sites Aansluiten belevingswereld lerenden Integratie van toepassingen (weblog, wiki, social bookmarking): krachtige leeromgeving Minder hi谷rarchisch, informeler, persoonlijker Externen toegang geven (muren onderwijsinstelling slechten, co-makership vorm geven) Feedback van buitenaf ontvangen Online aanwezigheid is zichtbaar
  • 87. To know who Wie doet wat? Wie kent wie? In contact komen met FoF Wie is de bron (Steven Verjans)? Experts raadplegen Net-iets-warmer-dan-cold contacts (Elke Das)
  • 88. Er zijn ook beperkingen Sterk in ontwikkeling Engelstalig (vaak) Wie beheert? Functionaliteiten niet altijd optimaal
  • 89. Deze technologie谷n sluiten beter aan op nieuwe manier van leren, maar zijn nog onvolwassen
  • 90. RSS "Rich Site Summary" of "Really Simple Syndication Filmpje Techniek om veranderingen op website in 辿辿n oog opslag te kunnen zien Massas informatie beheersen Voordeel: minder push, minder e-zines
  • 91. RSS feed reader Sommige bronnen genoemd door interessante personen ! Wie gebruikt een RSS feed reader? Welke? Hoeveel feeds?
  • 92. Alleen in samenhang met andere tools ondersteunt RSS-feedreader leren Serendipity Multidimensionele kijk ontwikkelen (mits netwerk feeds divers is) Patronen herkennen Kritisch denkvermogen ontwikkelen
  • 93. Aandachtspunten social software Continu誰teit (videosite Stage6, zeepbel 2.0) Stabiliteit Service (back-ups?) Privacy (omgang data) Risico just in case-leren Interaction-overload (groei connecties en media)
  • 94. Interaction overload voorkomen (1) Filteren (prioriteit, priv辿, etc) Modaliteit (wie mag wanneer, waarmee, contact opnemen) Dagplanning Awareness/ shifting (gebruiker kan zien wie contact zoekt en waarover, voordat hij/zij interactie accepteert) Bron: B. Schutz (2008). Web 2.0: Hoe voorkomen we interaction overload
  • 95. Interaction overload voorkomen (2) Beschouw het als investering, niet als kosten Durf nee te zeggen (tegen applicaties, contacten, bijdragen) Leer anders te lezen (al doende, diagonaal scannen) Combineer slim (RSS, social bookmarking, weblogs)
  • 96. Relatie met CSCL + ++ + RSS + - ++ + Social networking ++ + - + - Podcasting + ++ ++ Social bookmarking + - ++ ++ Google Applicaties + - ++ ++ Wikis + - ++ + Weblog -- + - Microbloggen ++ + - + - Online video Instructie Informeel Formeel
  • 97. Opdracht Kies 辿辿n van de authentieke opdrachten die jullie eerder hebben gemaakt (5 minuten) Welke applicatie(s) wil je gebruiken om deze taak uit te laten voeren en waarom? Hoe wil je deze applicatie(s) gebruiken? Duur: 20 minuten
  • 98. [email_address] http://www.wilfredrubens.com Bron: http://www.slideshare.net/igorterhalle